23:36 19/12/2024
Cần biết
Mỹ đang bước vào làn sóng dịch thứ 4. Khi chiến dịch tiêm chủng chững lại và biến thể Delta lan rộng, các ca mắc COVID-19 và nhập viện ở mức cao nhất kể từ mùa đông năm 2020.
Không rõ các số liệu này còn tăng lên nữa hay không khi làn sóng lây nhiễm biến thể Delta vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Ở Anh, nơi Delta cũng đang thống trị, số ca bệnh hàng ngày giảm từ mức cao nhất - 60.000 trường hợp vào giữa tháng 7 xuống còn một nửa trong 2 tuần. Nhưng con số này đang tăng trở lại.
Tại Ấn Độ, biến thể Delta lây lan từ cuối năm 2020. Vào thời điểm dịch làn sóng thứ 2, quốc gia Nam Á ghi nhận tới 400.000 ca bệnh/ngày. Các chuyên gia ước tính con số thực có thể cao hơn gấp 20 lần. Nhưng tới tháng 6, số ca bệnh giảm đáng kể.
Câu hỏi bỏ ngỏ
Các nhà khoa học đang đi tìm đáp án cho cho câu hỏi tại sao các đợt bùng phát Delta ở một số quốc gia lại giảm ngay cả khi chỉ là tạm thời.
Biến thể Delta vẫn đang tiếp tục lây lan ở Mỹ. (Ảnh: Reuters)
Tại Mỹ, tốc độ lây nhiễm biến thể này đã chậm lại. Các ca nhiễm mới đang giảm ở một số bang như Missouri, nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi Delta.
Câu hỏi khiến nhiều nhà khoa học tranh cãi hiện nay là làn sóng lây nhiễm Delta đang chững lại tại Mỹ? Hay biến thể này tạo một bước lùi trước khi đẩy Mỹ vào những ngày tháng chống dịch khó khăn hơn?
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ dự đoán số ca bệnh sẽ tăng trong các tuần đầu tháng 9.
Chia sẻ cùng quan điểm, ông Bill Hanage, nhà dịch tễ học tại trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan tin rằng số ca COVID-19 ở Mỹ sẽ gia tăng do người dân bắt đầu ngừng đi tiêm vaccine, các trường học và văn phòng mở cửa lại.
Trong khi đó, Tiến sĩ Celine Gounde, nhà dịch tễ học và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Bệnh viện Bellevue ở New York nhận định số ca bệnh tại Mỹ sẽ tăng trở lại vào tháng 9 trước khi giảm vào tháng 10.
Các nhà dịch tễ học khác dẫn ra số liệu từ các bang miền Nam nước Mỹ cho thấy số ca COVID-19 tăng ở trẻ em nhưng giảm ở người lớn.
Bà Gounder cho rằng thực tế ở Anh và Ấn Độ cho thấy không nên "lo ngại quá mức" về Delta.
3 quốc gia này có sự khác biệt lớn về tỷ lệ dân số, độ tuổi người được tiêm chủng. Các quy định chống dịch, mức độ phổ biến của khẩu trang cũng khác biệt.
Ngay cả thời tiết cũng có thể đóng một vai trò nào đó. Các ca mắc ở Anh giảm dần trong mùa hè.
Nhiều yếu tố quyết định
Các nhà khoa học nhận định kịch bản với làn sóng lây nhiễm Delta sẽ phụ thuộc nhiều vào tỷ lệ tiêm chủng, hành vi xã hội, thời tiết, mức độ phòng dịch.
Các tuần gần đây, số ca nhiễm giảm ở một số tiểu bang Đông Nam và California nhưng lại tăng ở các bang Trung Tây và Đông Bắc.
Số ca mắc COVID-19 ở Anh tăng vợt sau giải đấu EURO 2020. (Ảnh: Reuters)
Biến thể Delta dễ lây lan hơn các virus khác, nên tỷ lệ lây nhiễm có thể sẽ tăng vọt với các khu vực không áp dụng nghiêm quy định đeo khẩu trang và các biện pháp phòng COVID-19.
Tại Hà Lan, nơi 62% dân số được tiêm chủng đầy đủ, số ca bệnh tăng tới 500% sau khi quốc gia này gỡ bỏ các hạn chế chống dịch. Sau khi áp dụng trở lại các biện pháp bao gồm đóng cửa các câu lạc bộ đêm và giới hạn thời gian mở cửa các nhà hàng, số ca nhiễm mới sụt giảm.
Ở Anh, số ca bệnh tăng vọt vào khoảng tháng 6 với nguyên nhân phần lớn được cho là do giải đấu EURO 2020.
Ông Hanage cho rằng khi giải đấu kết thúc và các trường học đóng cửa, biến thể Delta ít có cơ hội lây nhiễm hơn nên có dấu hiệu hạ nhiệt.
Trong khi đó, dù khẳng định Anh đang ở trạng thái cân bằng đặc hữu do các ca bệnh chững lại khi ngày càng có nhiều người có miễn dịch, tiến sĩ Paul Hunter - giáo sư y khoa tại Đại học East Anglia cảnh báo làn sóng lây nhiễm vẫn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cách mọi người tương tác và thời tiết.
Các ca mắc mới hàng ngày ở Anh giảm một nửa từ giữa đến cuối tháng 7 nhưng đang tăng trở lại, chủ yếu là các vùng ghi nhận số ca nhiễm thấp trước đây.
Tại Ấn Độ, xu hướng lây lan của Delta cũng khác biệt.
Quốc gia Nam Á tăng vọt ca nhiễm vào các tháng 4,5 rồi giảm dần. Tuy nhiên làn sóng dịch mới đang trở lại
Xét nghiệm kháng thể cho thấy, tỷ lệ người Ấn Độ có kháng thể tăng từ 21,5% hồi tháng 1 lên 67% trong tháng 7.
Các chuyên gia cho rằng Ấn Độ có thể sẽ phải dựa vào chủ yếu miễn dịch tự nhiên để chống lại các làn sóng COVID-19 mới khi chỉ 9% dân số được tiêm chủng đầy đủ so với 50% của Mỹ.