08:09 22/11/2024
Thời sự quốc tế
Vườn quốc gia Kruger (SANParks) là khu bảo tồn quốc gia lớn nhất Nam Phi. Theo MBB, vài tuần qua, du khách đến công viên đã nhìn thấy những thiết bị lạ được gắn vào tai của nhiều loài động vật khác nhau, gồm kudu, linh dương nước và tê giác.
Vườn quốc gia Kruger đang thử nghiệm thiết bị theo dõi GPS gắn tai chạy bằng pin năng lượng mặt trời mini để theo dõi vị trí của động vật hoang dã.
Thiết bị cồng kềnh theo dõi động vật hoang dã
Theo dõi động vật hoang dã là việc quan trọng với nghiên cứu khoa học, giúp con người hiểu rõ hơn về hành vi của động vật và đưa ra các biện pháp đảm bảo sự tồn tại liên tục của chúng, đặc biệt là trong các khu vực hạn chế như công viên quốc gia.
Các công nghệ theo dõi mới hơn, tiên tiến hơn có thể giúp chủ động bảo vệ các loài dễ bị săn trộm hoặc các mối đe dọa trước mắt khác.
Trong nhiều năm, SANParks và các nhà nghiên cứu động vật hoang dã đã sử dụng vòng cổ được trang bị GPS cồng kềnh để theo dõi vị trí của động vật. Những chiếc vòng cổ này có một số thiếu sót và không phù hợp để sử dụng trên tất cả các loài động vật.
Vườn quốc gia Kruger (Nam Phi) đang thử nghiệm thiết bị theo dõi GPS gắn tai. (Ảnh: MBB)
Do cần theo dõi vị trí của động vật, nên chúng được trang bị GPS, tiêu tốn nhiều năng lượng. Một số vòng cổ lưu trữ dữ liệu trên chính vòng cổ, chỉ có thể tải dữ liệu xuống sau khi con vật bị gây mê và bắt giữ. Để giúp xác định vị trí của con vật, vòng cổ phát ra tín hiệu vô tuyến VHF. Tuy nhiên, việc tìm kiếm vòng cổ là thách thức lớn đối với loài động vật như báo hoa mai, thường có lãnh thổ di chuyển rộng lớn.
Các vòng cổ khác có thể truyền vị trí của chúng đến vệ tinh vài giờ một lần, thường là trên mạng Iridium lần lượt truyền dữ liệu đến máy chủ trên mặt đất. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu theo dõi từ xa nhưng tốn nhiều năng lượng hơn.
Các bộ pin trong những chiếc vòng cổ này có thể tồn tại trong vài năm nhưng rất lớn và cồng kềnh, nghĩa là chúng thường chỉ phù hợp với những con vật trưởng thành, to lớn. Hình dáng đặc biệt ở cổ và vai của tê giác cũng khiến vòng cổ không phù hợp để theo dõi chúng - mục tiêu chính của những kẻ săn trộm.
Giải pháp từ năng lượng mặt trời
Vài năm qua, tiến bộ công nghệ đáng kể đã mở ra những khả năng mới cho các thiết bị nhỏ gọn và hữu ích hơn. Các thiết bị theo dõi thông minh hiện đại như Apple AirTags, Galaxy SmartTags hoặc thiết bị theo dõi Tile sử dụng Bluetooth và giao tiếp băng thông cực rộng để truyền vị trí của chúng, thay vì GPS. Điều đó đảm bảo pin của chúng có thể tồn tại trong nhiều tháng đến vài năm.
Tuy nhiên, những thứ này chỉ có thể hiệu quả ở những khu vực có nhiều thiết bị hỗ trợ Bluetooth khác. Điều này có thể giúp xác định vị trí của những con vật cho người dùng khác. Ngoài ra còn có vòng cổ gắn GPS nhỏ gọn và chuyên dụng để theo dõi thú cưng, nhưng bộ pin nhỏ hơn của chúng yêu cầu phải sạc vài ngày một lần.
Những thiết bị theo dõi động vật này ban đầu được tạo ra để theo dõi gia súc và các tài sản di chuyển khác. (Ảnh: MBB)
Bằng cách sử dụng các tấm pin mặt trời nhỏ, các công ty công nghệ đã tạo ra loại thẻ theo dõi mới nhỏ gọn không yêu cầu pin dung lượng lớn mà không ảnh hưởng đến khả năng truyền vị trí và dữ liệu quan trọng khác từ xa. SANParks đã xác nhận rằng họ đang thử nghiệm các loại thẻ theo dõi này.
Hai công ty cung cấp thiết bị theo dõi chạy bằng năng lượng mặt trời nhỏ gọn cho động vật của công viên quốc gia này là Ceres và GSatSolar. Những thiết bị theo dõi động vật này ban đầu được tạo ra để theo dõi gia súc và các tài sản di chuyển khác.
Ceres cung cấp ba thiết bị theo dõi năng lượng mặt trời nhỏ gọn là Ceres Ranch, Ceres Trace và Ceres Wild. Ranch có khả năng kết nối trực tiếp với vệ tinh tích hợp sẵn, với tối đa bốn lần cập nhật vị trí mỗi ngày và giá từ 166 USD. Trace hỗ trợ các mạng vệ tinh quỹ đạo thấp của Trái đất, với cùng số lần cập nhật hàng ngày và cùng mức giá khởi điểm. Tuy nhiên, Ceres Wild cao cấp nhất có giá 660 USD cũng có thể kết nối trực tiếp với vệ tinh, và truyền tối đa 24 lần cập nhật vị trí mỗi ngày.
Theo GSat, thiết bị theo dõi có giá 199 USD của hãng có thể cung cấp tối đa 12 lần cập nhật vị trí đến mạng vệ tinh Iridium với một ngày sạc năng lượng mặt trời cho pin 150Ah của nó.
Sử dụng nhiều thiết bị theo dõi
Một lợi ích của những thiết bị theo dõi năng lượng mặt trời này là có thể gắn nhiều chiếc vào một con vật mà không gây ra sự căng thẳng. Ví dụ, Ceres Wild chỉ nặng 35g và kích thước dài 62mm, rộng 36mm và dày 37mm. Ngoài cung cấp vị trí, nó còn đi kèm với các số liệu hoạt động nâng cao để theo dõi các hành vi bất thường, tỷ lệ tử vong và vượt ranh giới hàng rào địa lý. GSatSolar nặng khoảng 31g, bao gồm cả các thành phần bổ sung để gắn vào tai động vật.
Một lợi ích của những thiết bị theo dõi năng lượng mặt trời này là có thể gắn nhiều chiếc vào một con vật mà không gây ra sự căng thẳng. (Ảnh: MBB)
Bằng cách gắn cho một con vật một thiết bị theo dõi trên mỗi tai, các nhà nghiên cứu và các nhân viên bảo vệ động vật hoang dã có thể nhận được gấp đôi số lần cập nhật vị trí mà không bị hao pin thêm. Nó cũng cung cấp dữ liệu dự phòng nếu một trong các thiết bị theo dõi bị hỏng, mất hoặc bị phá hủy.