Vì sao Hà Nội cần cơ chế tài chính - ngân sách đặc thù?

Sáng 9/6, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với Hà Nội.

 Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng tại phiên họp.

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, vấn đề này xuất phát từ yêu cầu thực tế phát triển của Thủ đô. Thời gian qua, Hà Nội đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội và tài chính – ngân sách của cả nước.

Tuy nhiên, tốc độ đô thị hóa và tình trạng gia tăng dân số cơ học nhanh đã gây sức ép lớn đối với hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội, gây tình trạng ô nhiễm, ùn tắc giao thông, mất mỹ quan đô thị và các vấn đề về an ninh trật tự xã hội.

Mặc dù Quốc hội đã ban hành Luật Thủ đô năm 2012, đồng thời, căn cứ quy định của Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi ban hành Nghị định số 63/2017/NĐ-CP quy định một số cơ chế tài chính ngân sách đặc thù đối với Hà Nội, nhưng trước yêu cầu phát triển mới đòi hỏi phải có những cơ chế tài chính đặc thù, khác so với một số luật hiện hành cho phù hợp với yêu cầu phát triển, quy mô kinh tế - xã hội, trình độ và yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội đối với thành phố Hà Nội.

Do vậy, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, trong khi chờ tổng kết để sửa Luật Thủ đô năm 2012, Chính phủ trình Quốc hội ban hành thí điểm một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với Thủ đô.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, việc xây dựng Nghị quyết bảo đảm tuân thủ Hiến pháp, phù hợp chủ trương định hướng của Đảng về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Hà Nội; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng tính tự chủ, gắn với tăng cường trách nhiệm của chính quyền Thành phố Hà Nội.

Đồng thời, thực hiện đầy đủ việc công khai, minh bạch, đảm bảo việc thực hiện kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng nhân dân (HĐND) các cấp của Thành phố, giám sát của người dân, của các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể.

Cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù thí điểm đối với Hà Nội phải đặt trong tổng thể xu thế phát triển chung của cả nước, kết hợp hài hòa giữa cái chung và cái riêng, trên tinh thần Hà Nội vì cả nước và cả nước vì Hà Nội phát triển ngày càng văn minh, hiện đại.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, dự kiến nguồn lực tài chính, điều kiện đảm bảo cho việc thi thành Nghị quyết bao gồm: Ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu; ngân sách địa phương theo phân cấp của Luật Ngân sách Nhà nước; nguồn tài chính hợp pháp khác.

Về điều kiện đảm bảo cho việc thi hành, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, Chính phủ xác định ban hành văn bản tổ chức thi hành Nghị quyết phù hợp với quy định; tổ chức chỉ đạo triển khai thực hiện.