
Chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu Thống lĩnh Không quân Thế hệ Tiếp theo (NGAD) của Không quân Mỹ vừa đạt một cột mốc quan trọng với việc trao hợp đồng cho Boeing.
Tổng thống Donald Trump chính thức công bố thông tin này tại Phòng Bầu dục, đồng thời xác nhận rằng mẫu máy bay mới sẽ mang ký hiệu F-47. Dù có nhiều đồn đoán rằng số 47 lấy từ việc ông Trump là Tổng thống Mỹ thứ 47, song các quan chức không phủ nhận hay khẳng định.
Hợp đồng lịch sử và tầm quan trọng của F-47
Đây là hợp đồng máy bay chiến đấu lớn nhất được trao trong hai thập kỷ qua, kể từ khi F-35 của Lockheed Martin được lựa chọn. Đáng chú ý, F-47 có thể là máy bay chiến đấu có người lái cuối cùng do Không quân Mỹ phát triển, trước khi chuyển hoàn toàn sang các nền tảng không người lái.
Hợp đồng ban đầu, bao gồm Phát triển Kỹ thuật và Sản xuất (EMD), ước tính trị giá khoảng 20 tỷ USD. Tuy nhiên, tổng chi phí chương trình có thể lên đến hàng trăm tỷ USD trong suốt vòng đời của F-47. Giá mỗi chiếc máy bay dự kiến "hàng trăm triệu" USD, nhưng con số này có thể thay đổi do Không quân đang tìm cách giảm chi phí trên mỗi đơn vị sản xuất.
(Ảnh minh họa)
Công nghệ tiên tiến của F-47
Dù chi tiết cụ thể về F-47 vẫn chưa được công bố đầy đủ, có thể chắc chắn rằng nó sẽ vượt trội so với các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm như F-22 và F-35. Một số công nghệ có thể được tích hợp bao gồm: Hệ thống kỹ thuật số tiên tiến - giúp tăng cường khả năng mạng lưới, hợp nhất dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI); Khả năng chỉ huy, kiểm soát và truyền thông (C3) trên chiến trường; Chiến tranh mạng, nâng cao tính linh hoạt trong tác chiến hiện đại; Chế độ vận hành linh hoạt, có thể hoạt động với phi công hoặc hoàn toàn tự động dưới sự điều khiển của AI.
Ngoài ra, F-47 sẽ có tiết diện radar cực thấp (RCS), giúp nó trở thành một máy bay tàng hình tiên tiến. Thiết kế không đuôi, giúp giảm tín hiệu radar từ mọi góc độ, một cải tiến quan trọng so với thiết kế tàng hình "hình nơ bướm" của F-22 và F-35.
Động cơ chu kỳ biến thiên (XA102 và XA103), cho phép bay siêu thanh tiết kiệm nhiên liệu, duy trì lực đẩy vượt trội so với trọng lượng của máy bay mà không cần sử dụng chế độ đốt sau.
Ông Trump trong buổi công bố thông tin về F-47.
Có gì đặc biệt ở máy bay chiến đấu có người lái cuối cùng?
Một trong những tính năng đột phá nhất của F-47 là khả năng phối hợp với các máy bay chiến đấu không người lái, còn được gọi là "Máy bay Chiến đấu Hợp tác" (CCA). Đây là một bước tiến quan trọng, vì trước đây chưa từng có chương trình chính thức nào kết hợp máy bay có người lái với các phi công AI.
Hai hoặc nhiều máy bay không người lái sẽ được ghép nối với mỗi chiếc F-47. Các CCA sẽ đóng vai trò như tàu sân bay tên lửa không đối không, tăng cường khả năng triển khai vũ khí của F-47 và thực hiện các nhiệm vụ nguy hiểm như đánh chặn phòng không. Những nguyên mẫu đầu tiên (General Atomics YFQ-42 và Anduril YFQ-44) đang được thử nghiệm.
Mặc dù F-47 có thể là máy bay chiến đấu có người lái cuối cùng của Không quân Mỹ, các hoạt động bay có người lái vẫn sẽ tiếp tục trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, xu hướng phát triển cho thấy vai trò của phi công con người đang dần bị thay thế bởi các hệ thống điều khiển bằng máy tính. Nếu có một thế hệ máy bay chiến đấu thứ 7 trong tương lai, rất có thể nó sẽ không còn buồng lái nữa.
Bước đi cạnh tranh chiến lược?
Tầm hoạt động xa và tốc độ của F-47 là các thuộc tính phòng thủ quan trọng, giúp máy bay này có thể hoạt động từ các căn cứ xa, giảm nguy cơ bị tên lửa đối phương tấn công. Đồng thời, những yếu tố này cũng tăng cường khả năng tấn công, cho phép Không quân Mỹ kiểm soát một khu vực rộng lớn và duy trì tốc độ xuất kích cao.
Cựu Bộ trưởng Không quân Frank Kendall từng mô tả NGAD là một chương trình lớn và tốn kém, và F-47 cũng không phải ngoại lệ. Dù từng có đề xuất phát triển một phiên bản NGAD ít tốn kém hơn, kế hoạch này chưa bao giờ được điều chỉnh.
Mặc dù F-47 là một bước nhảy vọt về công nghệ, chương trình này cũng phải đối mặt với nhiều thách thức.
Thứ nhất, chi phí khổng lồ có thể gây áp lực lên ngân sách Không quân Mỹ, trong bối cảnh chính phủ Mỹ cắt giảm chi tiêu. Tiếp theo là sự thay đổi trong chiến lược quân sự, đặc biệt là với những cải tiến nhanh chóng từ các cường quốc khác.
Các vấn đề liên quan đến Boeing cũng được chú ý, bao gồm lịch sử hiệu suất dự án kém.