Từ sau dịch COVID-19, chị Hải Yến - một chuyên viên truyền thông mạng xã hội - trở thành một freelancer (người làm tự do) đích thực khi làm việc theo dự án, không nhận lương tháng và không phải đến công ty.
Mới đây, chị cần vay một vay gấp một khoản tiền nhưng bị ngân hàng từ chối vì không có thu nhập ổn định, không có bảng lương hàng tháng. Chị đành phải tìm kiếm các giải pháp vay khác nhưng rất lo sợ vướng phải các cạm bẫy tín dụng đen.
Vay tiền không chứng minh thu nhập - lợi và hại?
Vay tiền không chứng minh thu nhập
Với các gói vay tiền trả góp theo hình thức tín chấp, xác định không có nợ xấu và chứng minh thu nhập ổn định là hai điều kiện quan trọng nhất. Việc xác minh không có nợ xấu sẽ do ngân hàng thực hiện trong khi chứng minh thu nhập ổn định là do khách hàng chủ động cung cấp thông tin. Nếu người vay nhận lương hàng tháng qua tài khoản ngân hàng trong tối thiểu 3 hoặc 6 tháng và có hợp đồng lao động thì khoản vay sẽ được phê duyệt. Khách hàng có thể nhận lương bằng tài khoản ngân hàng này nhưng vay tiền ở ngân hàng khác.
Nếu bị ngân hàng từ chối cho vay, khách hàng vẫn có thể vay ở các công ty tài chính. Các gói vay của công ty tài chính cũng là vay tín chấp nhưng khách hàng có thể cung cấp một số chứng từ khác thay thế bảng lương như hóa đơn điện nước, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ hoặc căn cước công dân hay thậm chí cả SIM điện thoại… thay cho việc chứng minh thu nhập. Đây được xem được xem như giải pháp linh động giúp khách hàng dễ vay.
Vay ở các chuỗi cầm đồ có tư cách pháp nhân cũng là một giải pháp. Các khoản vay ở đây là vay cầm cố tài sản, chỉ cần khách hàng có tài sản chính chủ như ô tô, xe máy… chứ không yêu cầu chứng minh thu nhập. Nhưng cũng giống như vay tiền tại các công ty tài chính, khách hàng cần phải tỉnh táo, tìm hiểu thông tin một cách rõ ràng trước khi tiếp cận các khoản vay này.
Lợi và hại
Vay không chứng minh thu nhập cũng có những điều lợi và hại khác nhau. Lợi là khách hàng dễ dàng vay từ các tổ chức tín dụng hợp pháp như các công ty tài chính hay các chuỗi cầm đồ được nhà nước cấp phép và quản lý. Các tổ chức tín dụng này bắt buộc phải công khai mọi chi phí vay, bao gồm lãi suất và các khoản phí. Các mức lãi, phí này đã được pháp luật quy định rõ và đơn vị cho vay phải đảm bảo các khoản thu không được vượt ngưỡng. Tuy nhiên, lãi suất các khoản vay này chắc chắn sẽ cao hơn lãi suất ngân hàng.
Hại là việc có rất nhiều đơn vị, cá nhân đang giả danh các công ty tài chính, tổ chức cầm đồ hợp pháp để cho vay với lãi suất cắt cổ. Những đối tượng này luôn quảng cáo rầm rộ để dụ dỗ khách hàng. Chúng cũng đưa ra những điều kiện vay cực dễ dàng như không chứng minh thu nhập, không xác minh nợ xấu, không tài sản cầm cố, không xác minh địa chỉ thường trú…
Thậm chí, chỉ cần một cuộc điện thoại là đã được giải ngân. Tuy nhiên, hậu quả sau đó là vô cùng nặng nề. Đầu tiên là lãi suất có khi lên đến cả nghìn %/năm đi kèm với vô vàn các khoản phí “trên trời rơi xuống”. Kết quả, khách hàng “tán gia bại sản” mà vẫn chưa trả hết nợ.
Những điều cần lưu ý
Đầu tiên và quan trọng nhất là lựa chọn đơn vị cho vay. Có hàng nghìn đơn vị chào mời cho vay nhưng hợp pháp và uy tín thì không nhiều. Hiện tại chỉ có 16 công ty tài chính được NHNN Việt Nam cấp phép hoạt động. Các chuỗi cầm đồ hợp pháp như F88 cũng không nhiều, chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Tiếp đến là lãi suất. Nhiều người thường hỏi có thể vay được bao nhiêu tiền trước khi hỏi lãi suất là bao nhiêu. Tín dụng đen đã lợi dụng điều này để dụ dỗ khách hàng, đưa họ vào thế đã rồi. Các đơn vị cho vay hợp pháp thường yêu cầu khách hàng xác nhận hiểu về mức lãi suất trước khi giải ngân. Đây chính là yếu tố quan trọng nhất để phân biệt giữa cho vay hợp pháp và tín dụng đen.
Vay đúng số tiền mình cần, không vay vượt quá nhu cầu cũng như khả năng trả nợ. Nhiều người cứ “nợ chồng nợ” chỉ vì vay nhiều hơn số tiền mình cần và không có kế hoạch chi tiêu, trả nợ hợp lý. Kết quả là tự đẩy bản thân vào thế khó, hoặc cứ “nai lưng trả nợ”, hoặc “bùng nợ” để rồi bị pháp luật truy tố. Chủ động thu xếp tài chính để trả nợ đúng hạn hoặc nếu gặp khó khăn do các điều kiện khách quan, cần chủ động liên hệ với đơn vị cho vay để tìm giải pháp giãn nợ, giảm lãi suất.
Tất nhiên, sẽ còn những chi tiết khác cần phải chú ý khi vay nhưng đây là những điều cần thiết phải lưu ý khi vay tiền không chứng minh thu nhập. Với hoàn cảnh của chị Hải Yến, dù không thể vay tiền tại các ngân hàng, chị vẫn nên bình tĩnh tham khảo thông tin đa chiều và lựa chọn chính xác các công ty tài chính hay chuỗi cầm đồ có uy tín để vay, tránh việc nóng vội để rồi vướng vào các bẫy tín dụng đen “tiền mất, tật mang”.