Trưởng ban Dân nguyện: Đất đai là điểm 'nóng' trong khiếu nại, tố cáo đông người

Sáng 13/9, tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp thứ 15, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo từ ngày 1/7/2016 đến 1/7/2021”.

Báo cáo tại phiên họp, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình - Phó trưởng Đoàn giám sát cho biết, tình hình khiếu nại, tố cáo diễn biến phức tạp.

Số vụ việc khiếu nại, tố cáo về hành chính có xu hướng giảm trong một số năm gần đây nhưng vụ việc thuộc lĩnh vực tư pháp có xu hướng tiếp tục tăng, nhất là án hành chính, dân sự, kinh tế.

Theo ông Bình, các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp chủ yếu liên quan việc thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế xã hội được thực hiện trước thời điểm Luật đất đai 2013 có hiệu lực.          

"Thời gian gần đây phát sinh thêm các vụ việc đông người, phức tạp liên quan lĩnh vực môi trường, nhất là đối với việc thu hồi đất, thực hiện dự án công viên nghĩa trang, khu xử lý rác thải tập trung, các cơ sở chăn nuôi tập trung, hoạt động của một số cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường khu dân cư", ông Bình cho hay.

Trưởng Ban Dân nguyện nêu rõ, khiếu nại, tố cáo hành chính liên quan đất đai tiếp tục là điểm "nóng", nhất là ở các địa phương đẩy mạnh thực hiện các dự án đầu tư công lớn, dự án phát triển kinh tế - xã hội và tập trung ở địa phương có tốc độ đô thị hóa cao, nhiều dự án phải thu hồi, bồi thường đất.

Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình phát biểu tại phiên họp.

Theo báo cáo của Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, trong kỳ báo cáo, toàn ngành Viện Kiểm sát đã tiếp 126.387 lượt công dân. So với năm 2020, năm 2021, số lượt công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh giảm 12% nhưng số vụ việc được thụ lý thuộc thẩm quyền tăng 12,7% đơn. 

"Trong lĩnh vực hành chính, đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh phát sinh chủ yếu liên quan lĩnh vực quản lý đất đai và việc thực hiện thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng khi triển khai các dự án (chiếm trên 69,5%); các kiến nghị, phản ánh, tranh chấp liên quan việc quản lý, vận hành nhà chung cư thương mại có xu hướng gia tăng và phát sinh nhiều vụ việc phức tạp", ông Bình thông tin.

Cùng lĩnh vực đất đai, đoàn giám sát nhận định, khiếu nại, tố cáo, tranh chấp liên quan trái phiếu doanh nghiệp, kinh doanh bất động sản đối với các dự án bất động sản du lịch, nhà ở thương mại tiếp tục có diễn biến phức tạp do quy định của pháp luật liên quan những lĩnh vực này chưa thực sự đồng bộ, tiềm ẩn nhiều rủi ro dẫn đến tranh chấp.

Bên cạnh đó, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho rằng, khiếu nại, tố cáo liên quan lĩnh vực môi trường tiếp tục gia tăng, nhất là đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng nguyên vật liệu, khí thải, chất thải gây ô nhiễm môi trường gần khu dân cư sinh sống.

Khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực tư pháp tiếp tục diễn biến phức tạp, nhất là trong lĩnh vực hành chính. Việc xem xét đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm tiếp tục gia tăng đòi hỏi các cấp, ngành quan tâm hoàn thiện thể chế và tổ chức, bộ máy cơ quan tư pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của nền tư pháp.