SCMP đưa tin, chính sách miễn thuế quan này của Trung Quốc có hiệu lực hôm 1/9 sẽ bao gồm hàng nhập khẩu từ Cộng hòa Trung Phi, Chad, Djibouti, Eritrea, Guinea, Mozambique, Rwanda, Sudan và Togo, cũng như một số quốc gia từ châu Á và Nam Thái Bình Dương.
Tháng trước, Ủy ban Thuế quan Trung Quốc cho hay, chính sách này sẽ dần dần mở rộng sang tất cả các nước kém phát triển nhất và tăng nhập khẩu từ châu Phi.
Công nhân Kenya chuẩn bị thùng bơ để vận chuyển sang Trung Quốc. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Theo SCMP, chính sách miễn thuế là một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm tăng cường nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp từ châu Phi - thị trường giàu tiềm năng, cung cấp các nguyên liệu thô như dầu mỏ, coban và đồng.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng cho biết, Bắc Kinh sẽ mở “làn đường xanh” cho xuất khẩu nông sản châu Phi và đẩy nhanh các thủ tục kiểm tra và kiểm dịch. Mục tiêu là tăng nhập khẩu của châu Phi lên 300 tỷ USD trong ba năm tới.
Theo dữ liệu của hải quan Trung Quốc, thương mại giữa nước này với châu Phi đã tăng 35% trong năm ngoái, lên mức cao kỷ lục 254 tỷ USD, trong đó nhập khẩu đạt 106 tỷ USD.
Một số nước châu Phi gần đây đã ký kết các thỏa thuận cho phép xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp như ớt, hạt điều, hạt vừng và gia vị vào Trung Quốc.
Tuy nhiên, giới quan sát cho biết các quốc gia được hưởng lợi từ việc đối xử miễn thuế này của Trung Quốc có thể mất nhiều năm để thực sự tạo dựng được chỗ đứng trên thị trường Trung Quốc bởi những nước này sẽ phải đáp ứng nhiều yêu cầu, trong đó có những yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Jamie Alexander Macleod - chuyên gia từ Viện nghiên cứu Firoz Lalji về câu Phi tại Trường Kinh tế London, cho biết việc miễn trừ thuế quan khó có thể có tác động lớn. “Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu của các nước này sang Trung Quốc tập trung vào nhiên liệu và kim loại", ông nói.
Vị này cho rằng, động thái miễn thuế của Trung Quốc sẽ là “khởi đầu đầy hứa hẹn nếu Trung Quốc thúc đẩy hỗ trợ các nước này đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu”.
Trong khi đó, Yun Sun - Giám đốc Chương trình Trung Quốc của Trung tâm Stimson ở Washington, nói rằng thuế quan ở mức 0% của Trung Quốc hướng đến nhiều mục tiêu: Tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ các nước kém phát triển nhất và đáp ứng nhu cầu nội địa của Trung Quốc.
Carlos Lopes, giáo sư tại Trường Quản trị Công Mandela thuộc Đại học Cape Town, cho rằng đây có thể là một biện pháp kinh tế chi phí thấp của Trung Quốc. Biện pháp này sẽ giúp Bắc Kinh tạo dựng thêm danh tiếng trong thời điểm cạnh tranh ảnh hưởng ngày càng tăng.
“Đây là một phần trong các thông điệp của Trung Quốc, bao gồm cả việc nước này giảm nợ cho các nước châu Phi", giáo sư Carlos Lopes cho hay.