Nhóm khảo cổ học hàng hải Silentworld Foundation cho biết tàu vận tải Montevideo Maru (Nhật Bản) bị đánh chìm vào ngày 1/7/1942 bởi một tàu ngầm Mỹ. Thời điểm đó, thủy thủ tàu Mỹ không nhận diện được tàu Montevideo Maru chở tù nhân chiến tranh. Tàu vận tải Montevideo Maru được tìm thấy ở độ sâu hơn 4 km.
Chiến dịch "săn lùng" để tìm ra tung tích xác tàu Montevideo Maru do nhóm khảo cổ Công ty Silentworld Foundation chủ trì, phối hợp với công ty khảo sát biển sâu Fugro của Hà Lan cùng với sự giúp đỡ của quân đội Australia.
Xác tàu Montevideo Maru được tìm thấy ở độ sâu hơn 4km. (Ảnh: AFP)
Vụ chìm tàu Montevideo Maru đến nay là thảm họa hàng hải tồi tệ nhất của Australia, làm chết khoảng 979 công dân Australia trong đó có ít nhất 850 quân nhân.
Theo nhóm khảo cổ học hàng hải Silentworld Foundation, ngoài người mang quốc tịch Australia, trên tàu Montevideo Maru thời điểm bị đắm còn có người từ 13 quốc gia khác. Do đó, tổng số tù nhân thiệt mạng trong vụ đắm tàu này lên khoảng 1.060 người.
Phản ứng trước thông tin tìm thấy xác tàu Montevideo Maru, Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho biết: “Cuối cùng thì nơi an nghỉ của những linh hồn đã mất trên tàu Montevideo Maru đã được tìm thấy. Trong số 1.060 tù nhân trên tàu có 850 quân nhân Australia - mạng sống của họ bị rút ngắn".
“Chúng tôi hy vọng tin tức hôm nay sẽ mang lại một chút an ủi cho những người thân yêu đã trông chờ trong thời gian dài", Thủ tướng Anthony Albanese nói.
Sau 5 năm lên kế hoạch, các nhà thám hiểm đã bắt đầu tìm kiếm xác tàu Montevideo Maru vào ngày 6/4 ở biển Philippines, nằm phía tây bắc đảo chính Luzon của Philippines. Các nhà thám hiểm đã phát hiện ra xác tàu chỉ 12 ngày sau đó bằng cách sử dụng thiết bị công nghệ cao, trong đó cả phương tiện dò tìm thiết bị bằng âm thanh dưới nước tự động (sonar).
Nhóm khảo cổ học hàng hải Silentworld Foundation cho hay, các mảnh vỡ tàu Montevideo Maru sẽ không bị xáo trộn. Nhóm thám hiểm khẳng định, sẽ không loại bỏ hiện vật hoặc hài cốt của con người trong quá trình trục vớt xác tàu.
John Mullen, người đứng đầu Silentworld Foundation, cho biết: “Việc phát hiện ra xác tàu Montevideo Maru đã khép lại một chương khủng khiếp trong lịch sử hàng hải và quân sự Australia".
“Các gia đình đã chờ đợi tin tức về những người thân yêu mất tích của họ trong nhiều năm trước khi biết được hung tin bi thảm của vụ chìm tàu. Một số người không bao giờ chấp nhận những người thân yêu của họ nằm trong số các nạn nhân”, John Mullen cho hay.
Trước thông tin tìm thấy xác tàu, Andrea Williams, một người Australia có ông nội thiệt mạng trên tàu, nói rằng đây là một "ngày đặc biệt quan trọng" đối với những người Australia có người thân liên quan đến thảm họa.
Tư lệnh quân đội Australia, Trung tướng Simon Stuart, cho biết việc tìm thấy xác tàu vận tải Montevideo Maru đã chấm dứt 81 năm "trông ngóng" của những người có người thân mất tích sau vụ đắm tàu.
“Mất mát kéo dài hàng thập kỷ. Sự cố này nhắc nhở tất cả chúng ta về cái giá mà con người phải đối mặt trong bối cảnh xung đột", tướng Simon Stuart nhấn mạnh.