Sáng 23/4, tại Hà Nội, Lễ khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024 diễn ra với chủ đề “Xây dựng Cộng đồng ASEAN phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Chủ tịch ASEAN 2024, Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone tiến vào hội trường.
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, sự tham gia đông đảo của 500 đại biểu là các Đại sứ, học giả, cộng đồng doanh nghiệp từ ASEAN, các đối tác, các tổ chức quốc tế thể hiện sự quan tâm sâu sắc, phản ứng tích cực với Việt Nam, sự nỗ lực tiếp tục định hình tương lai chung của khu vực.
Thủ tướng nhấn mạnh, bàn về tương lai và hoạch định tương lai trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết trong bối cảnh thế giới đứng trước bước ngoặt lớn, với ba xu hướng chiến lược.
Thứ nhất là cạnh tranh phân tách ngày càng gay gắt với các khu vực, đặt ra những thách thức lớn với môi trường hòa bình, đoàn kết, hợp tác, phát triển ở cấp độ khu vực và toàn cầu.
Thứ hai là xu hướng bùng nổ của các công nghệ mới, số hoá, vừa mở ra cơ hội phát triển đột phá, vừa tiềm ẩn nguy cơ tụt hậu, nhất là các nước đang phát triển.
Thứ ba là xu hướng phát triển bền vững, bao trùm và kinh tế số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn… vừa là cơ hội, vừa tạo sức ép lớn, đòi hỏi phải có tư duy, cách tiệm cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện, toàn dân, vì lợi ích lâu dài, bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, sau gần 6 thập kỷ hình thành và phát triển, chưa bao giờ ASEAN ở vị thế tốt như hiện nay và cũng chưa bao giờ khu vực phải đối mặt với nhiều thách thức như hiện nay.
Theo Thủ tướng, ASEAN là hạt nhân thúc đẩy đối thoại, hợp tác, phát triển, là tâm điểm của hàng loạt sáng kiến, liên kết ở khu vực nhưng cũng là trọng điểm của cạnh tranh chiến lược gay gắt. Vai trò trọng tâm của ASEAN đang được thừa nhận rộng rãi, nhưng có lúc cũng chưa thực sự hiệu quả. ASEAN là khối kinh tế lớn thứ 5 thế giới nhưng chênh lệch trình độ phát triển còn đáng kể. Hợp tác, liên kết nội khối còn chưa thực sự bền chặt. Những thực tế này đòi hỏi ASEAN càng cần có tầm nhìn chiến lược, toàn diện và khả năng thích ứng để nắm bắt cơ hội, hóa giải thách thức, phát triển ổn định và bền vững.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết thêm, gần ba thập kỷ tham gia ASEAN, Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên hàng đầu, trong chính sách đối ngoại, an ninh, kinh tế, quốc phòng... Luôn nỗ lực hết mình vì cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, có vài trò vị thế ngày càng cao trong khu vực và trên thế giới.
Con đường phát triển của Việt Nam trong tiến trình đổi mới và hội nhập luôn gắn liền với ASEAN, đã gặt hái được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả lĩnh vực. Thành công của Việt Nam thể hiện tính đúng đắn, chiến lược của các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước Việt Nam.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024.
Theo Thủ tướng, Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức vì là nước đang phát triển, có nền kinh tế đang chuyển đổi với quy mô khiêm tốn, sức chống chịu còn hạn chế,... Đây cũng là những thách thức chung mà nhiều quốc gia ASEAN phải đối mặt. Do đó, trên hành trình phát triển cần có sự đoàn kết, đồng lòng của tất cả các nước thành viên, đối tác, bạn bè quốc tế.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng các nước thành viên cần kiên trì theo đuổi cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân và toàn diện, để ngôi nhà chung ASEAN vững vàng trong mọi hoàn cảnh, phát triển nhanh và bền vững.
ASEAN đang hướng đến các mục tiêu đến năm 2045 với khát vọng về cộng đồng phát triển năng động, gắn kết, tự cường. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị cần thực hiện 5 tăng cường:
Thứ nhất, đoàn kết, hợp tác, thống nhất, nêu cao tinh thần độc lập, tự cường, tự chủ chiến lược của ASEAN. Đồng thời, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tôn trọng sự khác biệt, bảo đảm hài hòa lợi ích.
Thứ hai, tăng cường tin cậy chiến lược trong ASEAN trong quan hệ với các đối tác, góp phần ngăn ngừa xung đột, duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.
Thứ ba, tăng cường chuyển đổi số, phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, tạo ra động lực tăng trưởng mới cho ASEAN trong thời gian tới.
Thứ tư, làm mới lại các động lực tăng trưởng truyền thống là tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư.
Thứ năm, tăng cường, huy động mọi nguồn lực xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là hợp tác công – tư tạo đột phá chiến lược về thể chế, nhân lực, hạ tầng và quản trị quốc gia giúp ASEAN phát triển nhanh, bền vững.
“Tin tưởng rằng, ASEAN ngày càng chủ động, tích cực hơn cùng cộng đồng quốc tế trong định hình tương lai của thế giới. Ngày mai bắt đầu tư hôm nay. Việt Nam sẽ nỗ lực hơn nữa cùng các quốc gia thành viên, đối tác và bạn bè quốc tế, nhất là các đối tác ASEAN chung tay viết tiếp câu chuyện thành công, mở ra tương lai, đóng góp tích cực cho hòa bình, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới, lấy con người làm trung tâm, chủ thể cho phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.
Trước đó, trong phát biểu chào mừng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn bày tỏ vui mừng tham dự Diễn đàn Tương lai ASEAN lần thứ nhất và lòng biết ơn sâu sắc về sự hiện diện và hỗ trợ mạnh mẽ của các đại biểu.
Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn phát biểu chào mừng.
Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam cho biết, chính bối cảnh toàn cầu và khu vực này đã thôi thúc Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra tuyên bố về việc Việt Nam sẽ đăng cai Diễn đàn Tương lai ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43 tại Jakarta (Indonesia) vào tháng 9 năm ngoái.
Bộ trưởng Sơn nhấn mạnh, Diễn đàn đối thoại này hướng đến giải quyết những thách thức chung của khu vực, chẳng hạn như làm thế nào để duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trước những thay đổi trong môi trường chiến lược, cách cân bằng những lợi ích đa dạng của các quốc gia thành viên, làm thế nào để đảm bảo sự hài hòa giữa đổi mới và bảo tồn các giá trị cốt lõi của ASEAN. Và ASEAN và các đối tác có thể làm gì để đảm bảo tăng trưởng nhanh và bền vững cũng như xây dựng một cộng đồng ASEAN luôn đặt người dân làm trung tâm.
Bằng cách tụ hội nhiều bên liên quan, bao gồm các nhà lãnh đạo, bộ trưởng, quan chức cấp cao, học giả, đại diện thanh niên và các tổ chức, diễn đàn hướng đến thúc đẩy trao đổi và thảo luận toàn diện, qua đó đưa ra ý tưởng và giải pháp có thể phục vụ nhu cầu của người dân một cách tốt nhất.
Do đó, Diễn đàn Tương lai ASEAN là sáng kiến cấp thiết nhằm tạo ra một nền tảng toàn diện hướng đến đối thoại thực chất và tìm ra giải pháp cho những vấn đề cấp bách và có tác động lớn đến tương lai của người dân ASEAN.
Về phía bạn bè quốc tế, có Thủ tướng Lào (Chủ tịch ASEAN 2024) Sonexay Siphandone và Tổng thư ký ASEAN TS. Kao Kim Hourn có bài phát biểu; Thủ tướng Malaysia (Chủ tịch ASEAN 2025) Dato' Seri Anwar Ibrahim và Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres gửi thông điệp ghi hình đến Hội nghị.
Bên cạnh đó, Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos Jr., Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin, Thủ tướng Timor-Leste Xanana Gusmão gửi thông điệp chúc mừng; cùng sự hiện diện của các Đại sứ ASEAN tại Việt Nam; đại diện các đại sứ quán ASEAN tại Việt Nam cùng các tổ chức, học giả, doanh nghiệp và thanh niên các nước ASEAN.