Thổ Nhĩ Kỳ nêu loạt yêu sách để Phần Lan - Thụy Điển gia nhập NATO

Thông tin này do hãng thông tấn Yeni Safak (Thổ Nhĩ Kỳ) đưa ra ngày 8/6. Dù chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa xác nhận tính xác thực của danh sách yêu cầu nói trên, song các đòi hỏi trong dach sách cũng tương tự với các tuyên bố chính thức trước đó của Thổ Nhĩ Kỳ.

Đứng đầu danh sách, Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Phần Lan và Thụy Điển hỗ trợ trong cuộc chiến chống lại các tổ chức khủng bố. Trong danh sách có thành viên của đảng Công nhân người Kurd (PKK) - nhóm chống Ankara bị coi là ngoài vòng pháp luật ở Thổ Nhĩ Kỳ và Tổ chức khủng bố Fetullah (FETO) - tổ chức bị nghi ngờ âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2016.

Thổ Nhĩ Kỳ phản đối Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Một điều kiện khác trong danh sách của Thổ Nhĩ Kỳ là Thụy Điển và Phần Lan phải thiết lập các quy định pháp lý và khuôn khổ pháp lý cần thiết cho cuộc chiến chống khủng bố.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn chính quyền Thụy Điển và Phần Lan ngăn chặn mọi nỗ lực thành lập văn phòng của các chi nhánh PKK. Các hoạt động của FETO ở hai nước phải bị cấm và các website cũng như văn phòng báo chí của tổ chức này cũng phải đóng cửa.

Ankara cũng yêu cầu phong tỏa tài sản đối với các tổ chức liên quan đến khủng bố, trục xuất và dẫn độ các nghi phạm khủng bố, đồng thời cấm biểu tình.

Ngoài ra, theo yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ, Phần Lan và Thụy Điển cũng phải chia sẻ thông tin tình báo với Ankara và gỡ bỏ các biện pháp cấm áp đặt lên đối với lĩnh vực quốc phòng nước này.

Năm 2019, một số quốc gia châu Âu, trong đó có Thụy Điển và Phần Lan, áp đặt lệnh cấm buôn bán vũ khí với Thổ Nhĩ Kỳ để phản ứng khi Ankara tấn công quân sự ở Syria. Và Thổ Nhĩ Kỳ muốn các quốc gia từ bỏ lệnh cấm này.

Danh sách yêu cầu cho thấy những lo ngại về khủng bố vẫn là vấn đề then chốt đối với Thổ Nhĩ Kỳ. 7/10 yêu cầu của Ankara với Phần Lan và Thụy Điển liên quan đến vấn đề này.

Sau khi Phần Lan và Thụy Điển nộp đơn gia nhập NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối mạnh mẽ, cáo buộc hai nước Bắc Âu "dung dưỡng các tổ chức khủng bố”, cụ thể là các thành viên PKK.

Đầu tháng này, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto thừa nhận lập trường của các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ khiến Helsinki dường như đang ở trong tình trạng “chuộc tội”.

Cuối tháng trước, phản hồi về mối quan tâm chính của Thổ Nhĩ Kỳ, Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson cho biết bà có thể dễ dàng chứng minh Stockholm không cấp tiền hoặc vũ khí cho các tổ chức khủng bố.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhiều lần tuyên bố mối quan ngại về an ninh của tất cả các thành viên cần được giải quyết, song không công khai kêu gọi Thụy Điển và Phần Lan đáp ứng những yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông  tin tưởng các quốc gia sẽ vượt qua những khác biệt.

Theo quy định, một quốc gia muốn gia nhập NATO phải nhận được sự gật đầu từ tất cả các thành viên.