Hiện Phó chủ tịch Jay Y. Lee của Tập đoàn Samsung đang bị giam tại Trung tâm giam giữ Seoul, ngoại ô thành phố công nghiệp Anyang, miền Nam thủ đô. Phòng giam của ông từng cách li cựu Chánh văn phòng của Tổng thống Park Geun-hye và một kẻ giết người hàng loạt, đã bị tử hình vì tội sát hại 20 người. Gần đó là một phòng hành hình, từng treo cổ tù nhân gần nhất vào năm 1997.
Nhà hoạt động 55 tuổi Park Lae-goon cho biết phòng giam này làm tù nhân cảm thấy “buồn bã, cô đơn và khổ sở”. Ông từng bị bỏ giam tại đây 4/2015 vì biểu tình trái phép. Ông cho rằng “không một doanh nhân giàu có nào có thể thoải mái ở đây”.
Khi nhập khám, mỗi tù nhân sẽ được phát một cục xà bông, giấy vệ sinh, bàn chải đánh răng, kem đánh răng, khăn tắm, chăn chiên và gối. Phòng của ông Lee có chiếu trải dưới sàn, một bàn viết nhỏ, bồn cầu và bồn rửa mặt. Tỷ phú công nghệ mặc đồng phục tù nhân màu xanh. Ông không được phép dùng điện thoại, máy tính. Ông bị buộc phải ngồi trong phòng giam hầu như cả ngày, chỉ được ra ngoài tập thể dục một tiếng.
Tuy nhiên ông vẫn được phép gặp các luật sư ở một phòng riêng biệt bao lâu tùy ý. Trong phòng tù có TV, nhưng của hãng đối thủ LG Electronics, và chỉ chiếu những chương trình được kiểm duyệt cho tù nhân. Bộ Tư pháp Hàn Quốc từ chối cung cấp thông tin về sinh hoạt trong tù của ông Lee. Tuy nhiên bộ này cho biết mỗi tù nhân được ăn 3 bữa mỗi ngày, với tổng năng lượng nạp vào là 2.500 calo. Tù nhân được thưởng thức đồ ăn đặc biệt vào các ngày lễ.
Một nguồn thạo tin cho biết ông Lee cũng ăn thức ăn Hàn Quốc giống bạn tù. Một khẩu phần ăn bao gồm súp, ba món ăn và một bát cơm. Thực đơn được thay đổi hàng ngày, gồm thịt lợn, canh rong biển và kimchi.
Ông Lee phải tự rửa khay sau khi ăn. Ông Park Lae-goon cho biết tù nhân chỉ được tắm 1 lần mỗi tuần, nên ông tận dụng 3 chai nước ấm được phát mỗi ngày để vệ sinh cá nhân. Phòng giam có dây tỏa nhiệt ở dưới sàn để sưởi ấm một lúc vào ban đêm.
Đây được xem là thử thách với ông Lee, khi căn hộ xa hoa của ông ở quận Hannam, Seoul rộng đến hơn 1.200 mét vuông, có ba tầng hầm và rất nhiều người giúp việc. Dinh thự nhìn ra sông Han gần đó và tòa khách sạn Grand Hyatt nổi tiếng.
Người thừa kế Samsung được phép thông qua luật sư để liên lạc với cấp dưới ở công ty và tiếp tục đưa ra các quyết sách kinh doanh, Bloomberg dẫn lời giáo sư Kwon Young-june tại đại học Kyung Hee của Hàn Quốc.
Ông Kwon cho biết đây là đặc điểm “ngược đời” chỉ có ở một đất nước như Hàn Quốc, khi các lãnh đạo vẫn được giữ chức vụ cho dù bị bỏ tù.
Video: Samsung bị tố che giấu thông tin môi trường làm việc độc hại
Ông Lee không phải là người đầu tiên được hưởng đặc ân này. Chủ tịch của tập đoàn Hanwha, Hyundai và SK từng điều hành công ty sau khi bị kết tội và bỏ tù 4 năm.
Không chỉ giữ chức vụ khi ngồi tù, những người này còn tiếp tục điều hành sau khi ra tù như không có gì gây gián đoạn.
Có một điểm khác là ông Lee và cả Samsung chưa bị tòa tuyên án. Ông khẳng định không hề có hành vi sai trái. Tuy nhiên việc ông bị giám sát chặt chẽ trong tù cho thấy mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
Hiện điều tra viên đặc biệt được chỉ định để điều tra vụ bê bối của Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye có thời hạn đến cuối tháng này để đưa ra bản cáo trạng.
Nếu bị khép vào mọi cáo buộc, ông Lee có thể phải ngồi tù hơn 10 năm. Samsung cho biết trong email rằng “còn quá sớm để nói về kế hoạch quản lý công ty” nếu kịch bản này xảy ra.
Giáo sư quản trị kinh doanh Park Nam-gyoo tại Đại học quốc gia Seoul cho rằng ông Lee khó có thể đưa ra các quyết sách chiến lược từ phòng giam, vì nó đòi hỏi sự đầu tư khổng lồ về mặt thời gian và lèo lái cả đường hướng của công ty. Do đó, chỉ nói chuyện với luật sư là không đủ.