12:47 23/11/2024
Chuyện bốn phương
Theo kế hoạch đưa ra hồi tháng 7, ông Pence dự kiến sẽ có cuộc gặp mặt với Thủ tướng Solomon Manasseh Sogavare bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York trong vài ngày tới hoặc sau đó tại Washington.
"Tuy nhiên, quyết định thay đổi công nhận quan hệ ngoại giao từ Đài Loan sang Trung Quốc của Solomon đã dẫn tới các hậu quả. Họ đang làm tổn thương một mối quan hệ mạnh mẽ trong lịch sử khi làm vậy. Đó là sự thoái lưu, ưu tiên lợi ích ngắn hạn với Trung Quốc hơn là cam kêt lâu dài với Mỹ", Reuters dẫn lời một quan chức chính quyền Mỹ cho hay.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Solomon Manasseh Sogavare. (Ảnh: Reuters)
Trung Quốc luôn khẳng định Đài Loan là lãnh thổ không thể tách rời. Dù công nhận chính sách "một Trung Quốc", Mỹ vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan, nhưng thường không bán những khí tài hiện đại nhất cho Đài Bắc để tránh gây căng thẳng với Bắc Kinh.
Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc thời gian qua rơi vào căng thẳng liên quan tới các tranh chấp thương mại, quốc phòng, công nghệ.
Phó Tổng thống Pence là một trong những quan chức Mỹ đưa ra những lời lẽ cứng rắn nhất với Trung Quốc. Ông lên án mạnh mẽ "chính sách ngoại giao bẫy nợ" của Bắc Kinh, cáo buộc Trung Quốc đưa các quốc gia nhỏ vào bẫy nợ, buộc họ đánh đổi lợi ích quốc gia để trả nợ.
Theo quan chức Mỹ, các quốc gia thiết lập quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc với hy vọng bước đi như vậy sẽ giúp tăng trưởng kinh tế và phát triển cơ sở hạ tầng.
"Tuy nhiên, sau một thời gian, họ sẽ thấy mọi chuyện tồi tệ hơn", ông này nói với Reuters.
Solomon là quốc gia thứ 6 cắt đứt quan hệ chính thức với Đài Loan kể từ khi bà Thái Anh Văn lên nắm quyền ở Đài Bắc năm 2016. Các quốc gia còn lại bao gồm Burkina Faso, Cộng hòa Dominica, Sao Tome và Principe, Panama và El Salvador.
Ngay sau quyết định của Solomon, Đài Loan tuyên bố đóng cửa văn phòng đại diện và triệu hồi các nhà ngoại giao. Đài Bắc cũng cáo buộc Trung Quốc sử dụng chiến lược "ngoại giao USD" để lôi kéo các nước quay lưng với Đài Loan, khẳng định Bắc Kinh sẽ còn làm hơn nữa khi cuộc bầu cử cơ quan lập pháp và lãnh đạo Đài Loan đang đến gần.
Sau cú quay lưng của Solomon, Đài Loan hiện duy trì quan hệ chính thức với 16 quốc gia, nhiều trong số đó là các quốc gia nhỏ, kém phát triển ở Trung Mỹ và Thái Bình Dương.
Bắc Kinh hôm 17/9 khẳng định rằng Solomon sẽ có những cơ hội phát triển chưa từng có sau khi cắt đứt quan hệ với Đài Loan. Trung Quốc đang cung cấp 8,5 triệu USD cho các quỹ phát triển của Solomon để thay thế hỗ trợ từ Đài Loan.