Phát hiện 'rào cản' khổng lồ ngăn cách trung tâm Dải Ngân hà với tia vũ trụ

Để thực hiện nghiên cứu, một nhóm các nhà nghiên cứu từ Học viện Khoa học Trung Quốc đã xem xét bản đồ tia gamma phóng xạ, dạng ánh sáng có năng lượng cao nhất trong vũ trụ, có thể phát ra khi các hạt tốc độ cực cao gọi là tia vũ trụ đâm vào và nổ tung xung quanh trung tâm Dải Ngân hà.

Trung tâm Dải Ngân hà. (Ảnh: NASA)

Bản đồ tia gamma cho thấy có một thứ gần trung tâm Dải Ngân hà dường như đang gia tốc các hạt với tốc độ kinh hoàng, rất gần với tốc độ ánh sáng và tạo ra vô số tia vũ trụ và tia gamma bên ngoài trung tâm thiên hà. Tuy nhiên, ngay cả khi trung tâm thiên hà thổi một cơn bão bức xạ năng lượng cao liên tục vào không gian, một thứ gần lõi của Dải Ngân hà sẽ ngăn phần lớn tia vũ trụ xâm nhập vào.

Các nhà nghiên cứu mô tả hiệu ứng này giống như một “rào cản” vô hình bao quanh trung tâm thiên hà và đang giữ cho mật độ tia vũ trụ ở đó thấp hơn đáng kể so với mức cơ bản trong Dải Ngân hà. Nói cách khác, các tia vũ trụ có thể ra khỏi trung tâm Dải Ngân hà nhưng rất khó đi vào.

Theo Live Science, cách thức hoạt động của “rào cản” này và vì sao nó tồn tại vẫn là một bí ẩn.

Sử dụng dữ liệu từ Kính viễn vọng Fermi, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng một thứ gì đó trong trung tâm Dải Ngân hà thực sự đang hoạt động như một máy gia tốc hạt khổng lồ, đẩy các tia vũ trụ ra ngoài Dải Ngân hà. Các “thủ phạm” có thể có bao gồm lỗ đen siêu khối Sagittarius A*, vì các hố đen về mặt lý thuyết có thể đẩy một số hạt nhất định vào không gian.

Tuy nhiên, bản đồ tia gamma cũng tiết lộ “rào cản” bí ẩn, nơi mật độ các tia vũ trụ giảm xuống đáng kể ở rìa của trung tâm Dải Ngân hà. Các nhà nghiên cứu cho biết, nguồn gốc của hiện tượng này khó xác định hơn, nhưng nó có thể liên quan đến từ trường gần lõi thiên hà.

Giới khoa học cho rằng cần phải có những nghiên cứu sâu hơn để tìm ra chính xác những gì đang xảy ra ở độ sâu kỳ lạ của Dải Ngân hà.