Nước mắm - bí quyết ‘gây thương nhớ’ của ẩm thực Việt

Bên cạnh nguyên liệu phong phú, cách chế biến tỉ mỉ, sức hấp dẫn của ẩm thực Việt còn đến từ loại gia vị đặc biệt không thể thiếu để làm nên sự hòa quyện của món ăn cũng như mang lại hương vị đặc trưng đậm đà rất Việt.

Ẩm thực Việt Nam là một bức tranh sống động, hòa quyện giữa hương vị tươi ngon cùng câu chuyện văn hóa phong phú của từng vùng miền.

Mỗi miền đất Việt Nam đều tự hào mang đến những món ăn độc đáo, từ hương vị cay nồng đặc trưng của ẩm thực miền Trung đến sự tươi mát, thanh nhẹ của món ăn miền Bắc và đậm đà của đặc sản miền Nam.

Đơn cử, món phở trứ danh đất Bắc với nước dùng đậm đà cùng hương thơm của quế, hồi, gừng nướng quyện vào từng sợi phở tạo nên hương vị tinh tế khó cưỡng. Đến dải đất miền Trung, thực khách khó lòng quên được mâm bánh bèo, nậm, lọc xứ Huế với từng chiếc bánh nhỏ nhắn nhân tôm đỏ cùng lớp mỡ hành bắt mắt, lớp bánh mềm dẻo quyện hòa vị mặn ngọt của chấy tôm.

Còn cơm tấm miền Nam lại “gây thương nhớ” bằng miếng sườn nướng thơm phức, kết hợp nước mắm chua ngọt, bì và chả trứng béo bùi, tất cả hòa quyện thành bản giao hưởng hương vị hấp dẫn.

Thế nhưng, nước dùng phở dẫu hoàn hảo đến mấy cũng sẽ thiếu đi phần trọn vẹn nếu thiếu một chút nước mắm nêm ở bước cuối làm dậy vị. Mâm bánh Huế sẽ trở nên nhạt nhẽo nếu thiếu chén nước chấm đậm đà, cân bằng vị giác. Cơm tấm dẫu đầy đủ “topping” cũng chẳng đủ sức giữ chân thực khách nếu thiếu chén nước chấm sánh kẹo thơm ngon.

Nước mắm không phải là tâm điểm trong từng món ăn nhưng lại đóng vai trò mạnh mẽ, làm cầu nối tinh tế giữa các nguyên liệu, tôn vinh giá trị của từng nguyên liệu đơn lẻ để mang đến trải nghiệm ẩm thực sâu sắc và đáng nhớ cho người thưởng thức.

Không khó hiểu khi nước mắm là thành phần thiết yếu trong hầu hết các món ăn Việt Nam. Loại gia vị đặc biệt này ra đời từ sự sáng tạo của người dân sống ven đường bờ biển dài hơn 3.260 km. Từ Hải Phòng, Quảng Ninh đến Quy Nhơn, Phan Thiết, mỗi địa phương đều sở hữu bí quyết chế biến nước mắm độc đáo, tạo nên những hương vị đặc trưng không thể nhầm lẫn.

Tại Phú Quốc, nước mắm được làm theo bí quyết trăm năm của ngư dân, qua quy trình ủ chượp trong thùng gỗ, tạo ra hương vị đậm đà, thơm ngon khó cưỡng.

Là đơn vị sở hữu hệ thống nhà thùng quy mô lớn tại Phú Quốc, Masan không chỉ chú trọng gìn giữ cách làm cổ truyền trăm năm mà còn đảm bảo đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn quốc tế trong quá trình sản xuất. Với diện tích khoảng 22.000 m2 và gần 500 thùng gỗ chứa được đến 10.000 tấn cá, nhà thùng thể hiện rõ sự đầu tư nghiêm túc và chất lượng trong từng sản phẩm nước mắm.

Các nhà thùng quy mô lớn tuân thủ nguyên tắc chú trọng từng nguyên liệu và chi tiết trong quy trình sản xuất, đảm bảo chất lượng nghiêm ngặt. Cá cơm được tuyển chọn kỹ lưỡng theo hàng chục tiêu chí về độ tươi, độ khô và tỷ lệ cá tạp, kết hợp muối hạt từ Bà Rịa - Vũng Tàu và nước tinh khiết từ mạch ngầm trên đảo.

Tại Phú Quốc, ngư dân khéo léo trộn cá cơm với muối tinh theo tỷ lệ 3 cá 1 muối ngay trên thuyền để bảo toàn độ tươi và sau đó là quá trình ủ diễn ra liên tục trong 12 tháng trong thùng gỗ để cho ra những giọt cốt mắm thơm ngon nhất.

Cốt mắm tiếp tục được xử lý và đóng chai theo tiêu chuẩn quốc tế (ISO, HACCP), tạo ra những chai nước mắm đậm đà với vị ngọt hậu của cá tươi, mùi thơm quyến rũ và sắc nâu cánh gián hấp dẫn.

Sự kết hợp khéo léo giữa nước mắm và đặc sản địa phương đã nâng tầm giá trị của những món ăn, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người thưởng thức.

Cách làm này không chỉ thúc đẩy hiệu quả sản xuất theo hướng bền vững, mà còn giúp quảng bá rộng rãi đặc sản vùng miền, góp phần đưa sản phẩm địa phương vươn ra thị trường lớn hơn. Đây cũng là nền tảng để xây dựng những mô hình sản xuất bền vững, tạo cơ hội phát triển cho ngành nông nghiệp, đặc biệt tại các vùng có các sản phẩm đặc sản quý hiếm.

Tháng 7/2023, nhãn hàng Nam Ngư của Masan Consumer ký kết với UBND huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) và bà con nông dân để cung ứng dài hạn tỏi Lý Sơn để chế biến Nam Ngư Ớt Tỏi Lý Sơn. Thỏa thuận này bảo đảm đầu ra cho sản phẩm và thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương.

Tại lễ hội Mùa thu Hà Nội 2024, 63 món gỏi đặc sắc từ khắp các vùng miền Việt Nam đã được trưng bày trên mô hình chai nước mắm Nam Ngư Ớt Tỏi Lý Sơn dài 6,5 mét. Sự kiện này, với sự tham gia của 20 nghệ nhân và đầu bếp chuyên nghiệp, đã thiết lập kỷ lục về số lượng món gỏi nộm.

Cam kết quảng bá mạnh mẽ đặc sản vùng miền là nỗ lực mà Masan Consumer theo đuổi. Không chỉ có tỏi, thương hiệu còn ra kế hoạch đồng hành cùng bà con nông dân trong việc phát triển sản phẩm gắn liền đặc sản địa phương như gừng, ớt, tiêu, hành, nghệ.

Thông qua chiến lược “Make Vietnamese Foods - Global Foods”, Masan không chỉ nâng cao giá trị kinh tế cho các sản phẩm, mà còn đưa ẩm thực Việt Nam đến với thị trường quốc tế, góp phần cải thiện đời sống kinh tế cho bà con nông dân.