Gan giữ nhiều chức năng trong cơ thể, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác và sức khỏe tổng thể. Vì vậy, chúng ta cần bảo vệ gan bằng cách sống lành mạnh và ăn uống cân bằng, bổ dưỡng, đồng thời tránh những thói quen gây hại cho cơ quan này.
Thực tế, có những thói quen quen thuộc hàng ngày có thể tác động xấu đến sức khỏe gan mà chúng ta không hề hay biết. Sau đây là một số điều bạn nên hạn chế hoặc thậm chí nên tránh để bảo vệ lá gan của mình.
(Ảnh: Freepik)
Tiêu thụ nhiều chất béo chuyển hóa
Chất béo chuyển hóa có nguồn gốc từ nhiều loại thịt động vật, bao gồm thịt bò, gia cầm, trứng và các sản phẩm từ sữa. Các chất béo chuyển hóa này cũng có trong thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và đóng gói.
Do gan không thể dung nạp chất béo chuyển hóa, dẫn đến tăng lượng đường trong máu và tích tụ chất béo xung quanh gan, cuối cùng dẫn đến xơ gan hoặc chết tế bào gan.
Tiêu thụ nhiều thực phẩm có chứa chất béo chuyển hóa cũng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác như bệnh tiểu đường, bệnh tim, bệnh gan nhiễm mỡ và sa sút trí tuệ. Do đó, bạn nên ăn những thực phẩm này một cách điều độ.
Ăn quá nhiều đường
Dù ở dạng đường fructose hay chất làm ngọt nhân tạo, cơ thể sẽ không thể dung nạp được nhiều đường, đặc biệt về lâu dài có thể dẫn đến bệnh gan. Do đó, tốt nhất bạn nên tiêu thụ đường từ các nguồn tự nhiên như rau và trái cây để gan hấp thụ nó nhanh chóng và cung cấp nhiên liệu cần thiết cho cơ thể.
Dùng thuốc giảm đau và các loại thuốc khác
Gan chuyển hóa nhiều loại thuốc. Một số loại thuốc có thể dễ dàng vượt quá ngưỡng dung nạp an toàn của gan và gây tổn thương gan đáng kể, bao gồm:
- Thuốc giảm đau có chứa acetaminophen, paracetamol và narcotics
- Thuốc ngủ
- Thuốc kích thích/ thuốc cho bệnh rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) như ritalin, amphetamine
- Cocain, cần sa và thuốc lắc
- Tiêm chích ma túy
Khi sử dụng thuốc kháng sinh và các loại thuốc khác, điều cần thiết là phải kiểm tra liều lượng quy định của từng loại thuốc và tổng liều lượng sao cho không vượt quá mức yêu cầu. Bạn nên tìm lời khuyên của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
Lối sống ít vận động
(Ảnh: Shutterstock)
Hoạt động thể chất cũng quan trọng trong việc ngăn ngừa và kiểm soát nhiều bệnh mạn tính. Vì vậy, bạn nên hoạt động thể chất hàng ngày. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) có thể do lười vận động hoặc ít vận động.
Căng thẳng
Căng thẳng có liên quan đến nồng độ Cortisol cao, gây ra nhiều tổn thương cho gan. Căng thẳng cũng là một yếu tố nguy cơ được công nhận đối với bệnh tim mạch và hội chứng chuyển hóa vì nó bắt đầu một loạt các phản ứng sinh học và hành vi phức tạp. Sau đó, điều này sẽ dẫn đến việc kích hoạt Trục hạ đồi-tuyến yên-vỏ thượng thận và kích thích hệ thần kinh giao cảm, tăng Epinephrine, Cortisol và Cytokine gây viêm. Tất cả đều có thể gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Hơn nữa, căng thẳng có thể khiến bạn tìm cách đối phó không lành mạnh như uống rượu, sử dụng thuốc lá và chế độ ăn uống kém, từ đó ảnh hưởng xấu đến gan.
Uống không đủ nước
Nước giúp loại bỏ mọi chất thải ra khỏi cơ thể, ngăn ngừa chất độc tích tụ trong cơ thể và làm tổn thương gan. Uống nước thường xuyên làm cho máu loãng hơn, giúp gan dễ dàng lọc và thải bỏ độc tố.
Cách cải thiện sức khỏe gan
Bạn có thể ngăn ngừa các bệnh về gan như ung thư gan, xơ gan và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu bằng cách thực hiện những cách sau:
Thứ nhất, bạn nên tiêm phòng viêm gan B vì viêm gan B có thể gây ra bệnh nhẹ hoặc thậm chí chuyển nặng và trở thành mạn tính.
Thứ hai, tăng cường ăn rau xanh và trái cây tươi, và có đầy đủ các chất dinh dưỡng lành mạnh cần thiết trong chế độ ăn để chống lại nhiễm trùng và bệnh tật.
Thứ ba, uống đủ nước để các chất độc trong cơ thể được thải ra ngoài đều đặn.
Thứ tư, có một chế độ tập thể dục lành mạnh, vận động ít nhất 60 phút/ ngày. Nếu bạn không có thời gian, hãy đảm bảo thực hiện các bài tập đơn giản tại bàn làm việc, đi bộ,...
Ngoài ra, hãy hạn chế rượu bia, kiểm tra các chất bổ sung có thể gây tổn thương gan, rửa tay thường xuyên và đi kiểm tra sức khỏe gan định kỳ.