Những lễ hội đầu xuân đặc sắc bạn không nên bỏ lỡ

Lễ hội chùa Hương (Hà Nội)

Lễ hội chùa Hương là lễ hội kéo dài nhất tại khu vực miền Bắc. Lễ hội chùa Hương được tổ chức vào ngày 6/1 âm lịch đến hết tháng 3 âm lịch hàng năm tại Hương Sơn, Mỹ Đức (Hà Nội). 

Lễ hội chùa Hương mở đầu bằng nghi lễ khai sơn nhằm tạ ơn các vị thần núi, cảm tạ chúa sơn lâm và mong ước một năm mưa thuận gió hòa, may mắn, mùa màng bội thu. Sau nghi lễ khai sơn là lễ dâng hương để tưởng nhớ các vị tướng của vua Hùng. 

Lễ hội chùa Hương.

Đây cũng là lễ hội đặc trưng với phần lễ hội tụ đầy đủ các nghi thức tôn giáo của Việt Nam: Phật giáo, Đạo giáo, Nho giáo. Phần hội có nhiều hoạt động văn hóa, vui chơi giải trí thể hiện sức mạnh đoàn kết dân tộc, sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người.

Lễ hội Khai ấn đền Trần (Nam Định)

Lễ hội khai ấn đền Trần được diễn ra vào đêm ngày 14, rạng sáng ngày 15/1 âm lịch hằng năm tại đền Trần thuộc phường Lộc Vượng, TP. Nam Định. 

Trên thực tế, chương trình lễ hội được diễn ra từ ngày 11/1 âm lịch với lễ rước Kiệu Ngọc Lộ, các nghi lễ tại chùa Phổ Minh, đền Thiên Trường, lễ rước Nước, tế cá từ đền Cố Trạch về Thiên Trường vào ngày 12/1 âm lịch.

Nghi lễ khai ấn đền Trần.

Nghi lễ khai ấn bắt đầu từ 23h15 tại ban thờ Trung thiên đền Thiên Trường, nghi lễ này do 14 cụ cao niên trong dòng họ Trần tại làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng và đại diện một số Ban, ngành, đoàn thể chứng kiến nghi lễ đóng dấu khai ấn.

14 cánh ấn bằng giấy màu vàng này sẽ được dâng lên các đình, chùa thuộc phường Lộc Vượng: Đền Thiên Trường, đền Cố Trạch, đền Trùng Hoa, chùa Phổ Minh, Văn chỉ Hiền Đàn, đình Tức Mặc, đình Kênh, đình Bái, đình Vĩnh Trường…

Sau đó, BTC sẽ mở cửa đền cho người dân và khách thập phương vào lễ đầu năm, đến 5h sáng ngày 15/1 âm lịch sẽ bắt đầu phát ấn cho nhân dân và du khách thập phương tại nhà Giải Vũ, nhà trưng bày đền Trùng Hoa.

Lễ hội khai ấn đền Trần nhằm bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa, giáo dục truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm, tưởng nhớ công đức của các bậc tiền nhân, ghi nhớ công lao to lớn của vương triều nhà Trần trong việc dựng nước, khai sông, lấn biển mở mang bờ cõi với hào khí Đông A ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông.

Lễ hội gò Đống Đa (Hà Nội)

Lễ hội gò Đống Đa diễn ra tại gò Đống Đa, phường Quang Trung, quận Đống Đa, Hà Nội vào ngày mùng 5 Tết Âm lịch hằng năm. Đây là lễ hội nhằm tưởng nhớ chiến công của vua Quang Trung với chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa.

Lễ hội gò Đống Đa.

Từ sau ngày 10/10/1954 - ngày giải phóng Thủ đô, Lễ hội gò Đống Đa trở thành quốc lễ. Trong lễ hội diễn ra các hoạt động: Lễ tế, rước kiệu vua Quang Trung và hoàng hậu Ngọc Hân, đọc diễn văn ôn lại những chiến thắng vẻ vang của dân tộc trong trận đấu Ngọc Hồi – Đống  Đa, lễ cầu siêu...

Ngoài ra, trong lễ hội còn có các trò chơi dân gian như: Đấu võ, cờ người, ké co, chọi gà… 

Hội Lim (Bắc Ninh)

Hội Lim được tổ chức vào ngày 13/1 âm lịch hàng năm tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Đây là lễ hội của 6 làng thuộc huyện Tiên Du. Chính vì thế, đám rước hội sẽ kéo dài dọc theo dòng sông Tiêu Tương - dòng sông chảy qua 6 ngôi làng.

Hát quan họ là đặc trưng của hội Lim.

Tại hội Lim, du khách sẽ được thưởng thức những làn điệu quan họ Bắc Ninh do các liền anh, liền chị hát giao duyên, hát đối đáp, thi hát với nhau ở trên thuyền, dưới bến.

Lễ hội Đống Đa (Bình Định)

Lễ hội mùa xuân Đống Đa được tổ chức tại Bảo tàng Quang Trung thuộc thị trấn Phú Phong, Tây Sơn, Bình Định vào ngày 4, 5/1 âm lịch. Lễ hội được tổ chức để tưởng nhớ các thủ lĩnh của phong trào Tây Sơn, đặc biệt là người anh hùng Nguyễn Huệ và kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa, đánh thắng 29 vạn quân Thanh xâm lược.

Là lễ hội lớn, lễ hội Đống Đa có nhiều điểm đặc trưng: Biểu diễn võ thuật Tây Sơn, trống trận Tây Sơn, đua thuyền, trò chơi dân gian, hát tuồng...

Lễ hội mùa xuân Đống Đa.

Bên cạnh đó, trong lễ hội còn có các hoạt động mô phỏng trận đánh lịch sử Ngọc Hồi - Đống Đa với những y phục, voi trận như thời vua Quang Trung ra trận...

Lễ hội đền vua Mai (Nghệ An)

Lễ hội đền Vua Mai được tổ chức hàng năm vào dịp rằm tháng giêng âm lịch (từ 13-17/1) nhằm tưởng nhớ đến vua Mai Hắc Đế, tên thật là Mai Thúc Loan, được sinh ra và lớn lên lại xã Đông Liệt (nay là xã Nam Thái, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An). 

Đây được xem là lễ hội mở đầu cho các lễ hội truyền thống tại Nghệ An. Tham dự lễ hội, du khách có thể trải nghiệm nhiều nghi thức truyền thống: Lễ rước nước, lễ khai quang, lễ yết cáo, lễ dâng hương tưởng niệm Vua Mai, lễ đại tế, lễ tạ... 

Lễ hội đền vua Mai.

Bên cạnh đó, tại lễ hội cũng diễn ra nhiều trò chơi dân gian: Cờ thẻ, chọi gà, đu tiên, kéo co, hội vật. Đây cũng là dịp để người dân Nam Đàn - Nghệ An giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của quê hương như tương, bột sắn dây, dầu lạc, bơ lạc... 

Lễ hội vật làng Sình (Thừa Thiên Huế) 

Lễ hội vật làng Sình đã có niên đại hơn 400 năm nay, được tổ chức tại làng Sình xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế vào mùng 10/1 âm lịch hàng năm.

Tham gia hội vật không chỉ có các thiếu niên, thanh niên thuộc xã Phú Mậu mà còn có các đô vật đến từ các làng vật nổi tiếng như Thủ Lễ (huyện Quảng Điền), thành phố Huế, thị xã Hương Trà và các xã khác thuộc huyện Phú Vang.

Lễ hội vật làng Sình.

Lễ hội này là dịp để người dân thư giãn trước khi chuẩn bị bước vào công việc trong năm mới. Hội vật làng Sình mang đậm nét văn hóa đặc sắc của cố đô Huế, thể hiện tinh thần thượng võ và đem đến niềm vui, sự thư giãn cho người xem.

Vì thế, các cuộc đấu vật không xuất hiện các đòn đánh nguy hiểm đến tính mạng, không đặt nặng thắng thua mà chỉ kích thích việc rèn luyện sức khỏe, sự tự tin, lòng dũng cảm đối với thế hệ thanh niên. 

Lễ hội Vía Bà (Bình Định)

Lễ hội Vía Bà diễn ra tại tại thôn Liêm Định (xã Nhơn Phong, thị xã An Nhơn, Bình Định). Đây là lễ hội truyền thống được tổ chức từ ngày 17 đến ngày 19/1 âm lịch để tưởng nhớ bà Đỗ Thị Tân.

Lễ hội Vía Bà.

Tương truyền bà là người đỡ đẻ đã giúp nhiều sản phụ tại địa phương được "mẹ tròn con vuông". Công đức của bà cảm động tới bề trên, được vua Tự Đức tặng sắc phong "Ân Đức Độ Nhân", khi bà mất nhân dân lập miếu thờ với tên gọi "Hội Sản Nương Thần Miếu".

Tại lễ hội Vía Bà sẽ diễn ra các hoạt động đặc sắc: Tế lễ, dâng hương, trình diễn đội rồng, đội lân, biểu diễn võ thuật cổ truyền, các trò chơi dân gian kéo co, đẩy gậy, đập ấm, nhảy bao bố, chạy việt dã, thi đấu bóng chuyền và xem hát tuồng...

Lễ hội núi Bà Đen (Tây Ninh)

Tại khu vực núi Bà Đen thuộc xã Thạnh Tân, huyện Hoà Thành, TP. Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh mỗi năm thường diễn ra 2 đợt lễ hội: Hội Xuân núi Bà và hội Vía Bà. Trong đó, hội Xuân núi Bà diễn ra từ ngày mùng 4/1 âm lịch và kéo dài đến hết tháng 1 âm lịch.

Núi Bà Đen thờ vị thánh chính là Linh Sơn Thánh mẫu. Theo truyền thuyết, nơi đây có một người con gái tên là Đênh (sau gọi chệch thành Đen), bà là con gái quan lớn, rất sùng đạo Phật. Khi trưởng thành, bà bị ép duyên nên đã bỏ nhà lên núi xuất gia và mất ở đó. Cảm động trước sự quả cảm của bà, triều Nguyễn cho đúc tượng đồng đen và sắc phong cho bà là “Linh Sơn Thánh Mẫu”.

Trong dịp lễ hội, tại đây diễn ra nhiều hoạt động tín ngưỡng Phật giáo để tưởng nhớ bà, đồng thời thể hiện mong ước của người dân về cuộc sống thịnh vượng, an khang.

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu (Bình Dương)

Chùa Bà Thiên Hậu tọa lạc tại số 04 đường Nguyễn Du, TP. Thủ Dầu Một và tại phường Phú Chánh, thị xã Tân Uyên, Bình Dương. Chùa được lập nên bởi 4 ban người Hoa để thờ vị nữ thần hiệu là Thiên Hậu Thánh Mẫu.

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu.

Lễ hội chùa Bà Thiên Hậu diễn ra từ nửa đêm 14 đến sáng 15/1 âm lịch. Trong dịp lễ hội, chùa được trang hoàng lộng lẫy bởi 12 chiếc lồng đèn lớn tượng trưng cho 12 tháng trong năm.

Người dân sẽ tổ chức rước kiệu Bà  đi xung quanh trung tâm TP. Thủ Dầu Một cùng đội múa lân, mọi người làm lễ cúng, lễ cầu phúc, cầu lộc cho năm mới tại chùa và trước nhà mình nơi đoàn rước kiệu Bà đi qua.

Lễ Nguyên tiêu tại khu người Hoa (TP. HCM)

Rằm tháng Giêng còn gọi là Tết Nguyên tiêu, đây là ngày rằm lớn nhất trong năm, được nhiều Phật tử quan tâm. Tuy nhiên, trong Tết Nguyên tiêu, tại phố người Hoa (khu vực Chợ Lớn), TP.HCM, diễn ra lễ hội lớn, thu hút nhiều người tham dự.

Lễ Nguyên tiêu tại khu người Hoa (TP. HCM).

Lễ Nguyên tiêu diễn ra từ chiều ngày 14/1 âm lịch tới hết ngày 15/1 âm lịch. Lễ hội này mang tín ngưỡng cầu may, thể hiện sự tin tưởng của người dân với thần thánh. Trong dịp Tết Nguyên tiêu, những người Hoa thường đến lễ chùa và xin vay mượn tiền của các vị thần thánh trong chùa như Ông Bổn, Quan Công để làm ăn buôn bán với mong muốn công việc hanh thông, buôn may bán đắt nhờ "lộc" của các vị.

Đến dịp cuối năm, thường là vào rằm tháng 12 âm lịch, ai đã "vay lộc" từ Tết Nguyên tiêu sẽ tới chùa trả lễ đầy đủ bằng cách đặt tiền vào các thùng phước sương.

Ngày nay, dịp Tết Nguyên tiêu, người Hoa không chỉ xem là dịp để các thương nhân đi "vay mượn" mà được coi là ngày lễ cầu cho quốc thái dân an, người người được hưởng phước lành.