Nhật, Mỹ sẽ không đứng yên nếu Trung Quốc sử dụng vũ lực với Đài Loan

"Một tình huống khẩn cấp ở Đài Loan sẽ là tình huống khẩn cấp với Nhật Bản và do đó cũng khẩn cấp với liên minh Mỹ-Nhật. Những lãnh đạo Bắc Kinh, nhất là Chủ tịch Tập Cận Bình không nên hiểu nhầm trong vấn đề này", ông Abe cho hay. 

Vị cựu Thủ tướng Nhật Bản lưu ý thêm rằng một cuộc tấn công vũ trang vào Đài Loan sẽ trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với Tokyo. 

Mỹ duy trì các căn cứ đóng quân tại Nhật Bản, bao gồm cả hòn đảo phía Nam Okinawa, cách không xa Đài Loan. Về mặt pháp lý, Washington phải cung cấp cho Đài Loan phương tiện tự vệ. Nhưng Mỹ vẫn tỏ ra khá mập mờ trước nghi vấn về việc liệu nước này có cử lực lượng tới Đài Loan trong trường hợp một cuộc chiến với Trung Quốc nổ ra hay không. 

Cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. (Ảnh: Reuters)

Trong tuyên bố đưa ra tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định Mỹ và các đồng minh sẽ “hành động” nếu Trung Quốc dùng vũ lực để thay đổi tình trạng ở Đài Loan. 

Dù từ chức thủ tướng vào cuối năm ngoái, ông Abe rất có tiếng nói trong đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản. 

Liên quan tới quan hệ Trung-Nhật, ông Abe cho rằng cần tăng cường quan hệ với Trung Quốc nhưng vẫn phải lên tiếng đối với những gì cần lên tiếng.

Tuyên bố của nhà cựu lãnh đạo Nhật Bản được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc đang tăng cường các chuyến bay áp sát Đài Loan. 

Hồi giữa tháng 10, lãnh đạo cơ quan phòng vệ Đài Loan Khâu Quốc Chính khẳng định Đài Loan sẽ không phát động chiến tranh với Trung Quốc, nhưng cho biết hòn đảo này sẽ tự vệ "ở mức độ cao nhất". 

"Chắc chắn Đài Loan tuyệt đối không phát động chiến tranh hoặc gây chiến", ông Khâu Quốc Chính cho hay. 

Các chuyên gia cho rằng các động thái của Trung Quốc thời gian qua nhằm mục đích "nắn gân" Đài Bắc về tham vọng giành độc lập. Bắc Kinh cũng xem đây là cơ hội kiểm tra khả năng tương tác của các máy bay, khả năng chống lại can thiệp điện tử của đối phương, phục vụ hoạt động huấn luyện và trinh sát.

Trong bài phát biểu tại Đại lễ đường Nhân dân Trung Quốc hôm 9/10, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định việc thống nhất Đài Loan bằng biện pháp hòa bình là giải pháp tốt nhất vì lợi ích của Trung Quốc. 

Trung Quốc luôn khẳng định Đài Loan là lãnh thổ không thể tách rời và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để thống nhất hòn đảo này.

Dù công nhận chính sách "một Trung Quốc", Mỹ vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Bắc.