Ngày mai (18/7), TAND TP.HCM mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 2 cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Đặng Việt Hà, Trần Kỳ Hình và 252 bị cáo khác liên quan đến vụ sai phạm xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre, Sóc Trăng.
Các bị cáo bị xét xử về các tội: Nhận hối lộ; Đưa hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Tham ô tài sản; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Giả mạo trong công tác; Sản xuất, mua bán, trao đổi hoặc tặng cho phần mềm để sử dụng vào mục đích trái pháp luật; Xâm phạm trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông, hoặc phương tiện điện tử của người khác; Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức; Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Tham ô tài sản...
Ông Trần Kỳ Hình cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam lúc bị bắt. (Ảnh: CACC)
Phiên tòa do Thẩm phán Huỳnh Văn Trực làm Chủ tọa. Đại diện viện kiểm sát tham gia phiên tòa gồm các kiểm sát viên Trần Thị Liên, Nguyễn Vũ Mai Diễm, Lê Trương Hà Linh, Phạm Văn Hiền. Dự kiến phiên toà sẽ xét xử kéo dài trong 3 tháng, tới ngày 18/10.
Ông Phạm Ngọc Duy, Chánh văn phòng TAND TP.HCM cho biết, vụ án được xét xử trực tuyến tuy nhiên sẽ đảm bảo tất cả các bị cáo đều được tham gia trực tiếp tại điểm cầu TAND TP.HCM.
Tùy diễn biến phiên tòa, khi thẩm vấn đến nhóm hành vi nào, HĐXX sẽ có thông báo trước để yêu cầu trích xuất các bị cáo liên quan ra phiên tòa tại TAND TP.HCM. Các bị cáo bị tạm giam chưa nằm trong nhóm hành vi được thẩm vấn sẽ theo dõi diễn biến phiên tòa tại điểm cầu T30.
Theo cáo trạng, trong thời gian giữ chức Cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam, ông Đặng Việt Hà là người chỉ đạo mọi hoạt động của đơn vị, quản lý công tác đăng kiểm trên cả nước.
Tuy nhiên, ông này đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát để các Phòng trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm trên cả nước xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống trong suốt thời gian dài.
Khi phát hiện sai phạm, tiêu cực, ông Hà không chấn chỉnh, xử lý vì vụ lợi cá nhân tiếp tục đưa ra các chủ trương, chỉ đạo cán bộ Phòng kiểm định xe cơ giới, các Trung tâm Đăng kiểm nhận tiền hối lộ và chia mức hưởng lợi theo nguyên tắc phải đảm bảo lợi ích của Hà là cao nhất.
Cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Đặng Việt Hà. (Ảnh: CACC)
Cơ quan công tố xác định cựu cục trưởng Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỷ đồng.
Trong đó, các đơn vị Phòng kiểm định xe cơ giới (từ tháng 8/2021 đến 9/2022) là hơn 31 tỷ đồng; 4 trung tâm đăng kiểm (Khối V, thuộc Cục tại TP.HCM từ 1/4 đến tháng 11/2022) là hơn 7,6 tỷ đồng; 5 trung tâm đăng kiểm Khối V tại Hà Nội nhận 780 triệu đồng và tiền hối lộ của các Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm khối D là 680 triệu đồng. Ông Hà bị cáo buộc hưởng lợi gần 8,8 tỷ đồng và 13.000 USD.
Cũng có các hành vi sai phạm tương tự như ông Hà, ông Trần Kỳ Hình bị cáo buộc vì động cơ vụ lợi cá nhân đã nhận tiền hối lộ của các doanh nghiệp, các đơn vị đăng kiểm, bỏ qua các sai phạm trong việc cấp phép đủ điều kiện hoạt động Trung tâm Đăng kiểm, sai phạm trong quá trình kiểm định phương tiện.
Nhà chức trách xác định, ông Hình nhận hối lộ tổng cộng hơn 6,5 tỷ đồng và 23.000 USD.
Ngoài ra, bị cáo Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn vị trí công tác làm trái quy định, đã duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định, tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các chi cục đăng kiểm và Cục đăng kiểm Việt Nam.
Có vai trò sau lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam là các bị cáo thuộc nhóm lãnh đạo và cán bộ tại Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR), nơi có chức năng thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo phương tiện xe.
22 cá nhân gồm trưởng, phó phòng và các nhân viên tại phòng chuyên môn này bị cáo buộc về loạt sai phạm; trong đó, Trần Anh Quân (quyền Trưởng phòng VAR) là nhân vật quyền lực nhất.
Từ khi nhận chức quyền trưởng phòng vào tháng 3/2019, Quân đã vạch ra chủ trương bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế để cấp giấy chứng nhận cải tạo xe của các công ty cho nhân viên thực hiện.
Quân đã bàn bạc, thống nhất chủ trương nhận, chia tiền hối lộ với 12 đăng kiểm viên phòng VAR do đó phải chịu trách nhiệm về tổng số tiền các đăng kiểm viên đã nhận hối lộ là hơn 60 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong quá trình thẩm định hồ sơ, kiểm tra đánh giá cấp phép đủ điều kiện Trung tâm Đăng kiểm 50-19D của Trần Bửu Tùng, Quân còn nhận hối lộ 9.500 USD. Cơ quan tố tụng xác định bị cáo Trần Anh Quân hưởng lợi 11,5 tỷ đồng và 9.500 USD.