Về thôn Mai Lâm (xã Mai Phụ, Lộc Hà, Hà Tĩnh) những ngày này, khi thủy triều xuống, ai nấy không khỏi xót xa khi chứng kiến một vùng bờ biển trắng xóa bởi hàng trăm tấn ngao nuôi bị chết đột đột.
Anh Lê Công Bàng (44 tuổi) kể, ngao chết rải rác khoảng từ ngày 9/9. Hai ngày sau, ngao bắt đầu chết hàng loạt, nổi trắng cả bãi biển.
Gia đình anh Bàng thả nuôi 10 tấn ngao giống đã 2 tháng, giờ ngao chết thiệt hại mất một nửa diện tích.
Theo anh Bàng, những năm trước có xuất hiện hiện tượng ngao chết nhưng không nhiều, đây là lần đầu tiên ngao chết với số lượng nhiều như vậy.
Ngồi nhặt những con ngao còn sống sót, bà Lê Thị Dung (68 tuổi) buồn bã nói, gia đình bà nuôi 0,5ha ngao, mua ngao giống hết hơn 200 triệu đồng.
“Sau 2 năm thả nuôi, đến thời điểm này vào vụ thu hoạch thì ngao chết khoảng 70% diện tích nuôi, thiệt hại cho gia đình khoảng 300 triệu đồng” - bà Dung nói.
Một trong những người nuôi ngao nhiều nhất tại thôn Mai Lâm là ông Lê Văn Thuận (64 tuổi). Cách đây 2 tháng, gia đình ông bỏ ra 500 triệu đồng mua 27 tấn ngao giống về nuôi, không ngờ sau trận lũ vừa rồi ngao lăn ra chết trắng cả bờ biển, gây thiệt hại khoảng 1 tỷ đồng.
“Tiền mua ngao giống chúng tôi vay ngân hàng là chính, giờ ngao chết đột ngột, mất cả vốn lẫn lời, những tháng tiếp theo không biết lấy tiền đâu ra để trả lãi ngân hàng nữa” - ông Thuận ngao ngán.
Thiệt hại lớn về kinh tế đã đành, các hộ dân còn phải bỏ ra khoản hàng chục triệu đồng thuê người thu gom số ngao chết tránh gây ô nhiễm môi trường.
Mặt khác, số ngao còn chưa chết phải thu hoạch vội, giá trị kinh tế không cao cũng là nguyên nhân khiến người dân thêm lao đao.
Do nước lũ và bèo phân hủy?
Phó chủ tịch UBND xã Mai Phụ Phạm Trọng Hợp thông tin, thôn Mai Lâm có 36 hộ dân nuôi ngao với diện tích khoảng 80ha, ngao chết đợt này gồm ngao giống và ngao thương phẩm với mức độ chết phổ biến từ 70 - 80%, có nơi chết gần như 100%.
“Trên thị trường mỗi ha ngao năng suất bình quân khoảng 40 tấn, trị giá khoảng 500 triệu đồng. Tính ra, toàn khu vực nuôi 80ha thiệt hại ước 40 tỷ đồng” - ông Hợp nói.
Cũng theo ông Hợp, nguyên nhân bước đầu xác định ngao chết là do mưa lũ kéo dài, nước lũ đổ về khiến cho khu vực bờ biển nuôi ngao bị ngọt hóa.
Hơn nữa, quá trình đập bara Đò Điệm xả lũ kéo theo một lượng bèo khá lớn trôi về, khi bèo phân hủy làm ô nhiễm nguồn nước khiến ngao bị chết.
Không riêng gì xã Mai Phụ, tại xã Thạch Châu (huyện Lộc Hà) trong 3 ngày qua cũng xuất hiện tình trạng ngao chết.
Chi cục trưởng Chăn nuôi và Thú y Hà Tĩnh cho biết, sáng qua, đơn vị đã về thôn Mai Lâm lấy mẫu nước để gửi Cơ quan Thú y vùng 3 phân tích tìm nguyên nhân.
Liên quan đến tình trạng thủy sản nuôi chết sau lũ, trước đó, rạng sáng 9/9, cá nuôi trong lồng bè trên sông Đò Điệm (thuộc thôn Song Hải, xã Thạch Sơn, huyện Thạch Hà) bất ngờ giãy tung mặt nước rồi chết hàng loạt.
Theo thống kê, có 53 hộ dân nuôi cá lồng với số lượng khoảng 82 tấn cá bị chết.
Ông Nguyễn Công Hoàng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh nhận định, nguyên nhân cá chết là do mưa lũ nên nước ngọt và chất hữu cơ, bùn đổ về khiến môi trường thay đổi đột ngột, làm cá sốc nước.