Người Quảng Ninh vẫn hay bảo rằng, tên loại hải sản này là ngán nhưng ăn thì phải mê mệt, ăn mãi không thấy ngán bởi vị thơm ngon, bổ dưỡng.
Ngán, một loại hải sản có bề ngoài giống con ngao nhưng lớn hơn và chỉ có ở vùng biển Quảng Ninh vì hiện chưa nơi nào có thể nuôi được. Cũng vì sự quý hiếm này, nếu bạn đến Quảng Ninh, hãy cố gắng ít nhất một lần thưởng thức.
Ngán được người dân Quảng Ninh chế biến thành đủ các món khác nhau như ngán hấp, ngán nướng, cháo ngán, gỏi ngán, bún xào ngán, miến xào ngán, canh ngán rau mùng tơi và cả rượu ngán.
Cháo ngán Quảng Ninh, món đặc sản ăn mãi không chán. (Ảnh: Sưu tầm)
Ngán là một thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Trong thịt ngán có đầy đủ các chất protid, glucid, lipid, nhiều vitamin và những chất khoáng cần thiết cho cơ thể.
Thêm nữa, trong thịt ngán có chứa những hợp chất có tác dụng giải phóng hormon tình dục khi được cơ thể hấp thụ. Do đó, ngán là một trong những món ăn được các đấng mày râu ưa chuộng lâu nay.
Vậy nên, người ta bảo rằng đến Quảng Ninh không thể không thử ngán, mà thử món ngán thì trước nhất phải thử cháo ngán.
Tuy nhiên, để có bát cháo ngon thì chế biến không hề đơn giản. Đầu tiên phải rửa sạch lớp bùn bám quanh vỏ ngán rồi tách vỏ chúng làm đôi, lấy ruột. Thái nhỏ phần ruột này thành những miếng vừa ăn. Xào chín tới phần ngán này cùng nước mắm, hạt tiêu, hành phi thơm.
Phần nhân ngán sau khi xào chín tới có thể cho trực tiếp vào nồi cháo đang sôi, nêm thêm gia vị cho vừa ăn rồi múc cháo ngán ra bát, rắc hành lá, ngò, mùi thái nhỏ, hạt tiêu lên trên.
Hoặc, bạn cũng có thể để nhân ngán dưới đáy tô cùng hành, rau thơm đã xắt nhỏ rồi múc những muôi cháo trắng nóng hổi lên trên cùng.
Cháo ngán phải ăn nóng. Bát cháo bốc khói nghi ngút thấy những chấm nâu li ti là màu của tiết ngán. Phần tiết này ăn bùi, thơm. Phần ruột ngán ăn giòn sần sật, ngọt.
Ngoài cháo ngán, thực khách đến Quảng Ninh có thể thử vào các hàng quán vỉa hè ban đêm với đầy đủ các món như ngán nướng, ngán hấp chấm với tương ớt trộn ít bột canh, hạt tiêu, vắt miếng chanh tươi và ăn kèm vài loại rau thơm.
Khi hấp hay nướng, ngán thường được buộc chặt vào để tránh mất nước bên trong và chỉ hấp sơ qua, nếu hấp chín quá sẽ không còn ngon và cũng không cần thêm quá nhiều gia vị.
Không chỉ được chế biến thành các món ăn mà ngán còn được chế biến thành rượu ngán nổi tiếng của Quảng Ninh. Đây chính là thứ rượu mà cánh mày râu đến xứ Than không thể bỏ qua.
Tiết ngán nằm trong con ngán có màu đỏ thẫm, khi tách bầu tiết ra khỏi thân ngán phải nhẹ nhàng, không được để bầu tiết vỡ.
Ngán nướng, món ăn không cần quá cầu kỳ trong chế biến nhưng là đặc sản của Quảng Ninh. (Ảnh: Sưu tầm)
Cho bầu tiết vào trong một chiếc cốc thủy tinh, đổ rượu trắng vào, dùng dụng cụ đánh trứng để đánh tan bầu ngán. Tiết ngán được hòa tan trong rượu có màu đỏ nhạt, khi uống có vị cay, ngọt và mùi thơm đặc trưng.
Ngán biển là một trong những loại đặc sản trứ danh của đất biển Quảng Ninh. Cùng với chả mực, sá sùng khô, con ngán với giá trị dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon đã chiếm một vị trí quan trọng trong nền ẩm thực đặc sắc của vùng đất này.