Theo Reuters, trong vòng đàm phán hòa bình thứ 5 tại tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 29/3, phái đoàn đàm phán Ukraine đã đề xuất áp dụng quy chế trung lập để đổi lấy việc đảm bảo an ninh như một giải pháp chấm dứt cuộc xung đột.
Các nhà đàm phán Ukraine nói rõ đề xuất trên đồng nghĩa với việc Kiev sẽ không tham gia các liên minh quân sự hay cho phép đặt các căn cứ quân sự tại nước này.
Các đề xuất cũng sẽ bao gồm thời gian tham vấn giữa hai bên trong 15 năm về tình trạng của bán đảo Crimea, vốn được Nga sáp nhập hồi năm 2014. Các đề xuất này sẽ chỉ có hiệu lực khi Nga và Ukraine đạt được lệnh ngừng bắn hoàn toàn.
Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky phát biểu trước báo giới sau những tín hiệu tích cực từ vòng đàm phán ở Istanbul. (Ảnh: Sputnik)
Tuy nhiên, Ukraine cũng yêu cầu đảm bảo về mặt an ninh theo các điều khoản tương tự "Điều khoản số 5" của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Israel cùng 3 quốc gia thành viên của NATO là Canada, Ba Lan và Thổ Nhĩ Kỳ là những nước giúp thực thi những đảm bảo trên.
Theo nhà đàm phán Ukraine Oleksander Chaly, nếu các điều khoản mang tính "quan trọng và cơ bản nhất" này được thông qua, thì Ukraine sẽ có thể thực sự khắc phục được tình trạng hiện tại với tư cách một quốc gia có hình thức trung lập vĩnh viễn.
Cũng sau vòng đàm phán ở Istanbul, trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky cho biết Ukraine đã gửi những đề xuất bằng văn bản với những điều khoản thực tế hơn về tình trạng trung lập và phi hạt nhân của nước này.
"Chúng tôi đã nhận được những đề xuất bằng văn bản từ Ukraine xác nhận sự sẵn sàng của họ về tình trạng trung lập, không liên minh và phi hạt nhân, cùng với việc từ chối sản xuất và triển khai các loại vũ khí hàng loạt, trong đó có các vũ khí hóa học và sinh học, cũng như lệnh cấm sự hiện diện của căn cứ quân sự và quân đội nước ngoài trên lãnh thổ của mình", ông Medinsky cho biết.
Bên cạnh đó, Nga cho biết sẽ giảm đáng kể hoạt động quân sự gần thủ đô Kiev của Ukraine và tỉnh Chernihiv, một động thái có thể giúp làm giảm leo thang căng thẳng.
Nga giải thích, quyết định giảm leo thang về quân sự dựa trên thực tế đàm phán về tình trạng trung lập và phi hạt nhân của Ukraine, cũng như những đảm bảo an ninh cho nước này đã trở nên "thực tế" hơn.
Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexander Fomin cho biết động thái giảm đáng kể hành động quân sự gần Kiev và Chernihiv được thực hiện nhằm "tăng sự tin tưởng" trong các cuộc đàm phán để chấm dứt giao tranh, giữa bối cảnh các nhà đàm phán Nga và Ukraine gặp mặt trực tiếp sau những vòng đàm phán thất bại.