Ngày 20/11, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an ra bản kết luận điều tra vụ án "Chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước" xảy ra tại Hà Nội và chuyển toàn bộ hồ sơ đến Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao để truy tố về tội "Chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước" đối với ông Nguyễn Đức Chung, cựu (SN 1967, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội) và 3 bị can khác.
Phân tích pháp lý về vụ việc này, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết, đề nghị truy tố của cơ quan điều tra trong vụ án sẽ được Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hà Nội xem xét.
"Trường hợp đồng ý với kết luận điều tra thì VKS sẽ ban hành cáo trạng để truy tố các bị can, đề nghị tòa án xét xử về tội danh chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước như nội dung kết luận của cơ quan điều tra. Sau khi có cáo trạng truy tố thì viện kiểm sát sẽ chuyển bản cáo trạng cùng toàn bộ hồ sơ tới TAND TP Hà Nội để xét xử.
Trong trường hợp kết quả tranh tụng cho thấy có đủ căn cứ để kết tội các bị cáo và có cơ sở xác định hành vi phạm tội là “có tổ chức” thì ông Chung và các đồng phạm có thể phải đối mặt với mức hình phạt lên đến 15 năm tù”, luật sư Cường nói.
Ông Nguyễn Đức Chung.
"Bị cáo phạm tội danh trên có thể phải nhận mức án từ 2 năm tù trở lên và cao nhất là 10-15 năm tù khi phạm tội có tổ chức", luật sư Cường chia sẻ thêm.
Phân tích thêm về vụ án, luật sư cho hay, pháp luật quy định có những loại tài liệu, thông tin thuộc dạng bí mật Nhà nước được chia thành các phân cấp như: Mật, tối mật, tuyệt mật. Trong đó, tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án hình sự được xác định là tài liệu mật, đảm bảo bí mật điều tra liên quan đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, thậm chí có thể liên quan đến an ninh quốc gia.
"Người nào tiết lộ, tiêu hủy, chiếm đoạt các tài liệu chứng cứ trong hồ sơ điều tra thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước là hành vi nguy hiểm cho xã hội. Hành vi này xâm phạm nghiêm trọng đến an ninh, an toàn, đến những bí mật Nhà nước được quy định trong Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước", luật sư Cường nhấn mạnh và cho hay, người vi phạm sẽ bị xử lý và đây là tội ghép của nhiều hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến bí mật Nhà nước.
Cụ thể, trong vụ án này, động cơ, mục đích của hành vi phạm tội là rất quan trọng, giúp chứng minh các hành vi vi phạm pháp luật khác.
"Tại sao các đối tượng lại phải bất chấp quy định pháp luật, liều mình để chiếm đoạt tài liệu mật này và việc chiếm đoạt tài liệu mật này nhằm phục vụ cho mục đích gì, có phải là thủ đoạn để che giấu tội phạm hay không? Vì vậy, cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguyên nhân, động cơ, làm cơ sở để xác định những hành vi sai phạm khác (nếu có)", luật sư chia sẻ.
Luật sư cho rằng, ngoài tội danh trên, ông Nguyễn Đức Chung còn bị tình nghi liên quan đến một số tội danh mà trước đó cơ quan điều tra khởi tố trong vụ công ty Nhật Cường Mobile.
"Nếu ông Nguyễn Đức Chung còn có hành vi khác có thể cấu thành tội phạm khác thì cơ quan điều tra sẽ tiếp tục khởi tố bị can để điều tra", luật sư cho hay.
Luật sư cho rằng, khi phiên tòa được mở, nếu các bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, lời khai nhận tội phù hợp với các tài liệu chứng cứ mà cơ quan chức năng thu thập thì đây được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Nếu bị cáo không thừa nhận, cơ quan tố tụng phải chứng minh hành vi phạm tội của các bị cáo bằng chứng cứ được thu thập theo trình tự, thủ tục luật định.
"Các bị can trong vụ án này đều là những người rất am hiểu pháp luật nên câu chuyện oan sai ít khi xảy ra. Tuy nhiên, dù hiểu biết pháp luật đến đâu, dù trước khi bị bắt có địa vị xã hội như thế nào thì khi bị khởi tố, tạm giam, bị can vẫn luôn ở thế yếu và vẫn cần phải có sự hỗ trợ, giúp đỡ của những người bào chữa", luật sư Cường cho hay.
Trong vụ án này, các bị cáo có thể được hưởng tình tiết giảm nhẹ bởi có nhiều thành tích trong học tập, công tác, gia đình có công với cách mạng. Sự thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải cũng là yếu tố giúp họ được hưởng tình tiết giảm nhẹ.
Khi xem xét lượng hình, tòa án sẽ tính đến tính chất, mức độ của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ để quyết định hình phạt cụ thể trong trường hợp tuyên bố bị cáo phạm tội.
"Vụ án này không áp dụng thủ tục rút gọn, tuy nhiên quá trình điều tra như vậy là rất khẩn trương, nhanh chóng. Điều này thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước ta trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm, đặc biệt là các tội phạm về chức vụ, liên quan đến các vụ án kinh tế lớn. Vụ án khi được đưa ra xét xử cũng sẽ làm sáng tỏ một số nội dung, tình tiết có liên quan đến vụ án xảy ra tại công ty Nhật Cường Mobile", luật sư Cường nói.