08:27 06/11/2024
Tư vấn
Ngày 19/3, PV VTC News trong vai người có nhu cầu mua thuốc trị COVID-19 tìm đến các nhà thuốc thuộc hệ thống Long Châu, Pharmacity tại TP.HCM.
Tại nhà thuốc Long Châu (số 379-381 Hai Bà Trưng, phường 8, quận 3), khi được hỏi về thuốc trị COVID-19, chị D.T.Y.N (nhân viên nhà thuốc) trả lời "có" và lập tức lấy ra hộp thuốc Molnupiravir 400Mg Stella 2x10.
Sau đó, chị N. hỏi về độ tuổi của người mắc COVID-19, nhiễm bao lâu, triệu chứng ra sao. Nắm được thông tin qua lời của chúng tôi rằng bệnh nhân nhiễm bệnh 3 ngày, kèm triệu chứng ho và hơi khó thở, chị N. đưa "Phiếu xác nhận mua thuốc điều trị COVID-19 chứa hoạt chất Molnupiravir dành cho F0" và yêu cầu chúng tôi điền thông tin.
Thấy chúng tôi thắc mắc về việc không biết đánh dấu "có" hay "không" vào các câu hỏi kiểm tra sức khoẻ của bệnh nhân trên phiếu, nhân viên này lập tức gợi ý: "Cái nào biết thì chị đánh, không thì để trống. Còn ở dưới phần các bệnh nền cứ đánh "không" hết".
Hai hộp thuốc Molnupiravir trị COVID-19 được nhà thuốc bán sai quy định. (Ảnh: Thy Huệ)
Hoàn thành việc đánh dấu "vô tội vạ", nhân viên này đề nghị chúng tôi ký tên và thanh toán 230.000 đồng tiền thuốc.
"Ở đây có 20 viên, uống 5 ngày. Sáng uống 2 viên, tối 2 viên, cách nhau 12 tiếng. Có hai loại, lại 400mg thì ngày mình uống 4 viên, còn loại 200mg thì ngày mình uống 8 viên, giống nhau hết", nhân viên nhà thuốc hướng dẫn.
Theo quan sát của chúng tôi, thời điểm trên, có hai vị khách khác vào mua thuốc điều trị COVID-19 và cũng được "bán vội" với quy trình tương tự, không cần đơn của bác sĩ hay bất cứ điều kiện nào khác.
Tại nhà thuốc Pharmacity (số 144 Phan Văn Hân, phường 17, quận Bình Thạnh), quy trình mua thuốc điều trị COVID-19 cũng được thực hiện nhanh gọn, người mua không cần chứng minh nhiễm bệnh hay đơn từ của bác sĩ.
Biết chúng tôi có nhu cầu mua thuốc điều trị COVID-19, chị N.P (nhân viên nhà thuốc) lập tức đưa "Tờ khai xác nhận tình trạng F0 tự điều trị tại nhà với thuốc Molnupiravir" và đề nghị chúng tôi điền thông tin.
"Bạn chị là nam hay nữ, bao nhiêu tuổi, F0 mấy ngày rồi? Phải chắc chắn trong vòng 3 tháng không mang thai nha. Chị đánh dấu vào ô triệu chứng nhẹ với không mang thai, còn lại chị để trống", nhân viên nhà thuốc Pharmacity hỏi và hướng dẫn.
Tương tự nhà thuốc Long Châu, nhân viên của Pharmacity cũng đưa cho chúng tôi một hộp thuốc Molnupiravir loại 400mg giá 270.000 đồng và hướng dẫn uống 4 viên/ngày.
Điều đáng nói, trên mỗi hộp thuốc Molnupiravir mà nhà thuốc Long Châu hay Pharmacity bán ra đều in dòng lưu ý "Thuốc kê đơn". Dù vậy, thực tế thì hoàn toàn trái ngược, người mua chỉ cần đưa tiền ngay lập tức sẽ có thuốc.
Đại diện Sở Y tế nói gì?
Trả lời VTC News, bà Nguyễn Thị Huỳnh Mai, Chánh Văn phòng Sở Y tế TP.HCM cho biết, thuốc điều trị COVID-19 tuy đã được phép bán nhưng bắt buộc phải có đơn của bác sĩ.
"Thuốc được bán nhưng phải bán theo đơn của bác sĩ, vì đây là loại kháng viêm đặc biệt, buộc thuốc kê đơn. Những nhà thuốc mà bán không cần đơn của bác sĩ hay các điều kiện kèm theo thì rõ ràng là sai, vì rõ ràng đây là thuốc kê đơn", bà Mai khẳng định.
Bà Mai cũng đề nghị PV cung cấp thông tin các nhà thuốc bán thuốc Molnupiravir không cần kê đơn để Sở Y tế TP.HCM kiểm tra và có phương án xử lý.
Tiềm ẩn rủi ro
Theo Bộ Y tế, Molnupiravir được cấp phép có điều kiện, là thuốc kê đơn, cần tiếp tục theo dõi về chất lượng, hiệu quả, an toàn của thuốc trong quá trình lưu hành. Việc sử dụng thuốc Molnupiravir cần phải có sự thăm khám, kê đơn và hướng dẫn của bác sĩ, nhân viên y tế.
Chia sẻ với báo chí về các tiêu chuẩn phân phối thuốc Molnupiravir trước đó, ông Nguyễn Mạnh Cường, Chánh thanh tra Bộ Y tế cho biết, hiện 2 hệ thống nhà thuốc đảm bảo tiêu chuẩn về phân phối thuốc được bán thuốc điều trị COVID-19 chứa hoạt chất Molnupiravir là nhà thuốc Long Châu và Pharmacity. Tuy nhiên, về lâu dài, khả năng thuốc sẽ lọt ra các nhà thuốc nhỏ lẻ và có thể mua bán không theo đơn bác sĩ, nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng nếu sử dụng thuốc tự do.
Tại phiên họp trước khi cấp phép cho thuốc điều trị COVID-19 chưa hoạt chất Molnupiravir tại Việt Nam, Hội đồng tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc (Bộ Y tế) thống nhất cảnh báo không dùng thuốc Molnupiravir cho phụ nữ có thai, trẻ dưới 18 tuổi do có tác dụng phụ, thuốc cũng ảnh hưởng đến tinh trùng của nam giới. Molnupiravir chỉ được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân mắc COVID-19 nhẹ đến trung bình, ít nhất một yếu tố nguy cơ làm bệnh tiến triển nặng.
Hội đồng khuyến cáo Molnupiravir dùng trên bệnh nhân có thời gian khởi phát triệu chứng bệnh dưới 5 ngày, không sử dụng quá 5 ngày liên tiếp, không sử dụng để dự phòng sau hay trước phơi nhiễm để phòng COVID-19. Do lo ngại về phản ứng có hại cho trẻ sơ sinh, nhà sản xuất khuyến cáo, phụ nữ không nên cho con bú trong thời gian điều trị Molnupiravir.
Những phiếu khai "vô tội vạ, có như không". (Ảnh: Thy Huệ)
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho rằng, dù hiện nay thuốc kháng virus được bán tại nhiều nhà thuốc song người bệnh cần mua theo đơn của bác sĩ, không phải ai cũng sử dụng được loại thuốc này. Điều trị COVID-19 là kết hợp nhiều biện pháp chứ không phải chỉ dựa trên thuốc kháng virus.
“Trên thế giới, thuốc kháng virus là loại thuốc mới, việc sử dụng đòi hỏi sự thận trọng nhất định và thuốc chỉ có tác dụng khi dùng đúng nhóm đối tượng. Nếu chúng ta bị ám ảnh thuốc đó quá mức mà bỏ lỡ các biện pháp điều trị khác thì có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân.
Thuốc kháng virus chỉ là một trong số các biện pháp điều trị và đừng nghĩ không có nó thì không cải thiện được bệnh. Việc điều trị COVID-19 là giải pháp tổng thể chứ không phải một loại thuốc giải quyết được tất cả”, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp nhấn mạnh.