07:38 22/11/2024
Chuyện bốn phương
Sài Gòn đang bước vào những ngày nắng nóng. Dọc nhiều tuyến đường, trên các gánh hàng rong bắt đầu xuất hiện những củ màu vàng nhạt như khoai tây, khá nhăn nheo, có lông cứng và ngắn bao bọc xung quanh. Nhiều người không biết lại nghĩ đây là củ khoai hay củ từ, thế nhưng tên gọi của chúng lại khá độc đáo: Củ lùn.
Củ lùn có màu sắc giống với khoai tây nhưng hình dáng lại giống với củ từ. (Ảnh minh họa)
Không hiểu vì sao bà con nông dân lại nghĩ ra cái tên này, thế nhưng với người thành phố, cứ nhắc đến củ lùn, người ta lại nhớ đến loại củ giòn, mát, ngọt thanh, ăn vào những ngày nắng nóng rất sảng khoái. Khác với các loại lang hay khoai tây, củ lùn giòn giòn, sần sật chứ không bở nên ăn nhiều cũng không bị ngán.
Củ lùn ăn giòn, thanh mát và có mùi thơm nhè nhẹ. (Ảnh minh họa)
Giải nhiệt cũng là công dụng chính của củ lùn. Trong quá trình luộc, củ lùn ngậm nước rất giỏi, cắn đến đâu nước túa ra đến đấy, mang theo vị ngọt bùi hấp dẫn khó tả. Nhiều người ví ăn củ lùn cũng như uống nước, lại thơm ngon hơn hẳn nước lọc nhạt nhẽo, vì thế cứ vào những ngày nắng nóng, loại củ này lại cháy hàng là vì vậy.
Củ lùn có tác dụng giải nhiệt rất tốt. (Ảnh minh họa)
Củ lùn có nguồn gốc miền Tây, cả năm chỉ có một vụ duy nhất, thu hoạch vào tầm tháng 11, 12 Âm lịch (khoảng tháng 1, 2 Dương lịch) và ăn dần cho đến hết một, hai tháng sau. Nhiều gia đình ở thành phố không có sân vườn để trồng trọt nên phải đợi thương lái mang lên rồi mua số lượng nhiều, để dành ăn dần. Còn người miền Tây cứ thèm thì chỉ cần ra ruộng, nhổ lên vài cụm là đã sẵn ăn.
Bà con thu hoạch củ lùn. (Ảnh: Hoàng Vân)
Loại củ này không cần luộc quá lâu, chừng 30 phút là đã tróc vỏ, nứt ra. Khi ấy, chỉ cần vớt ra, ngâm vào nước lạnh cho nguội bớt là đã có thể ăn được ngay. Còn nếu muốn thưởng thức vị mát lạnh, bạn có thể ngâm củ lùn trong nước đá khoảng 15 - 20 phút, đây cũng là mẹo mà các cô bán hàng rong thường hay mách nước cho khách hàng của mình.
Sau khi luộc, củ lùn rất dễ tách vỏ. (Ảnh minh họa)
Lớp thịt bóng loáng, nhẵn mịn. (Ảnh minh họa)
Củ lùn có giá cao hơn nhiều các loại khoai, củ khác bởi vì quanh năm chỉ có một mùa duy nhất. Nếu tò mò, bạn có thể tìm mua ở những gánh hàng rong hay chợ truyền thống, thậm chí đặt mua online với giá khoảng 30.000 - 40.000 đồng/kg.