Ngày 11/3, UBND tỉnh Quảng Ninh vừa có Công văn số 1454, yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp Than – Kháng sản Việt Nam (TKV) khẩn trương thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (ĐC&KS) tại Văn bản số 222/ĐCKS-KSMB ngày 28/1/2018 về tăng cường công tác quản lý, giám sát hoạt động khai thác than tại khu mỏ Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh).
Theo đó, Tập đoàn TKV khẩn trương thực hiện nghiêm các nội dung chỉ đạo của Tổng tục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (ĐC&KS) tại Văn bản nêu trên; định kỳ trước ngày 25 hàng tháng báo cáo kết quả thực hiện về Tổng cục ĐC&KS Việt Nam và Sở TNMT tỉnh Quảng Ninh.
Trong đó, TKV phải nêu rõ các nội dung đã hoàn thành, chưa hoàn thành, nguyên nhân và các vấn đề khác có liên quan; chịu trách nhiệm trong trường hợp không thực hiện hoặc chậm thực hiện những nội dung đã được chỉ đạo, dẫn đến hậu quả, gây ra tác động, ảnh hưởng tiêu cực, không đảm bảo an toàn, an ninh trật tự, môi trường khu vực, thất thoát tài nguyên khoáng sản, thất thu nhân sách nhà nước…
Khai trường than tại khu mỏ Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh). (Ảnh: baoquangninh)
Khai thác vượt phép gần 80.000 tấn than
Trước đó, ngày 28/1, Tổng cục ĐC&KS Việt Nam có Văn bản số 212 gửi UBND tỉnh Quảng Ninh về việc phối hợp xử lý vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác than tại khu mỏ Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh).
Theo Tổng cục ĐC&KS Việt Nam, thời gian vừa qua, các phương tiện thông tin truyền thông phản ánh Công ty PT.Vietmindo Energitama khai thác than vượt độ sâu cho phép tại khu vực mỏ Uông Thượng, phường Vàng Danh (Uông Bí, Quảng Ninh).
Hoạt động này đã vi phạm quy định trong Giấy phép khai thác khoán sản số 1555 ngày 13/8/2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, gây thất thoát tài nguyên khoáng sản.
Qua kiểm tra, xác minh, Tổng cục ĐC&KS Việt Nam xác định, Tập đoàn TKV là tổ chức được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cho phép khai thác khoáng sản, có trách nhiệm và nghĩa vụ theo quy định của Luật Khoáng sản và giấy phép được cấp số 1555 và Quyết định số 324 ngày 17/2/2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Công ty Than Uông Bí – TKV hợp đồng hợp tác với Công ty PT.Vietmindo Energitama (Công ty Vietmindo-Indonesia) khai thác, chế biến và xuất khẩu than tại khu mỏ Uông Thượng, phường Vàng Danh (Uông Bí, Quảng Ninh). Công ty PT.Vietmindo Energitama là tổ chức trực tiếp thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động khai thác than tại khu mỏ Uông Thượng, đã được Đoàn kiểm tra Tổng cục ĐC&KS Việt Nam xác định tại Biên bản kiểm tra lập ngày 13/8/2018.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, Tổng cục ĐC&KS Việt Nam đã xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về khoáng sản.
Cụ thể, tháng 5/2018, sau khi tiếp nhận phản ánh từ phương tiện thông tin đại chúng về việc công ty Vietmindo đào quá chiều sâu được phép khai thác tại khu mỏ Uông Thượng (Uông Bí, Quảng Ninh), Tổng cục ĐC&KS Việt Nam đã thành lập đoàn công tác kiểm tra thực địa, làm việc để xác minh những thông tin trên.
Tuy nhiên, trong quá trình làm việc, Công ty Vietmindo không những không thừa nhận hành vi vi phạm, khai thác vượt quá ranh giới, độ sâu được phép mà còn không trung thực khi cung cấp hồ sơ, tài liệu cho Đoàn công tác.
Bên cạnh đó, Công ty Vietmindo còn san lấp đáy moong khai thác của các vị trí đã vi phạm, gây khó khăn cho cơ quan quản lý nhà nước trong quá trình xác minh thông tin nêu trên.
Đến ngày 20/6/2018, Công ty Vietmindo mới thừa nhận với đoàn kiểm tra đã chỉ đạo nhà thầu khai thác tại vỉa 600 dưới mức độ sâu được phép khai thác (độ cao +180) nhưng với khối lượng than chỉ có hơn 18.000 tấn.
Tuy nhiên, để xác minh tính xác thực của các thông tin, số liệu do Công ty Vietmindo cung cấp, Đoàn kiểm tra đã kiểm tra, đo đạc tại thực địa và phát hiện trong quý 4/2018, Công ty Vietmindo còn chỉ đạo nhà thầu là Công ty TNHH MTV Tuấn Minh khai thác vượt quá phạm vi ranh giới, độ sâu được phép khai thác với tổng số lượng than nguyên khai là hơn 39.000 tấn.
Tổng số lượng than Công ty Vietmindo khai thác vượt mức lên tới gần 80.000 tấn so với giấy phép được cấp năm 2009 và Quyết định 324 năm 2016 của Bộ TN&MT.
Khu vực này mới đây xảy ra xô xát, tranh chấp giữa các đối tác, gây mất an ninh trật tự địa phương.
Phạt nặng và truy thu số lợi bất hợp pháp
Sau khi kiểm tra, đoàn công tác đã lập Biên bản kiểm tra, xác minh trữ lượng, khối lượng than trong khu vực mỏ Uông Thượng. Công ty Vietmindo thừa nhận hành vi vi phạm như trên và hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc bốc xúc đất đá và than dưới mức +180.
Ngày 25/1/2019, Tổng cục ĐC&KS Việt Nam đã ra quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực tài nguyên và khoáng sản.
Cụ thể, xử phạt 200 triệu đồng đối với Tập đoàn TKV, buộc Công ty Vietmindo phải san lấp, khôi phục lại đáy khai trường tại những vị trí đã khai thác vượt quá phạm vi, ranh giới và nộp lại số tiền bất hợp pháp có được do khai thác vượt quá giới hạn.
Với hành vi lập bản đồ hiện trạng, mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác khoáng sản nhưng thông tin, số liệu trên bản đồ, mặt cắt thể hiện không đầy đủ theo qui định và sai so với thực tế hiện trạng tại mỏ than Uông Thượng, Công ty Vietmindo cũng bị xử phạt vi phạm hành chính 60 triệu đồng.
Tổng cục ĐC&KS Việt Nam cũng yêu cầu Tập đoàn TKV có trách nhiệm đôn đốc Công ty Vietmindo thực hiện việc khắc phục các hậu quả do hành vi vi phạm trên gây ra.
Đồng thời, UBND tỉnh Quảng Ninh giao Sở Tài chính phối hợp với các sở, ngành liên quan kiểm tra, xác định số tiền Công ty Vietmindo phải nộp để thu hồi với thời gian sớm nhất.