06:55 23/12/2024
Sao Việt
Hiếm có kỳ bầu cử Tổng thống Mỹ nào mà các ứng cử viên lại đối lập và khác biệt như năm 2020. Đây là cuộc đua giữa ông Joe Biden, một cựu quan chức Nhà Trắng với nhiều năm kinh nghiệm, và Tổng thống Donald Trump, một doanh nhân tỷ phú luôn khẳng định Biden là kẻ ngoại đạo.
Trong thời gian đảm nhiệm vị trí Phó Tổng thống, ông Biden từng ra tranh cử 2 lần nhưng không thành công. Lần này, ông khẳng định có thể thay đổi những người dân Mỹ giận dữ và nghi ngờ trở nên đứng đắn và đầy tôn trọng.
Joe Biden từng ra tranh cử 2 lần nhưng không thành công. (Ảnh: AP)
"Chúng ta chỉ còn hai ngày nữa! Hai ngày nữa, chúng ta có thể chấm dứt nhiệm kỳ Tổng thống mà ngay từ đầu đã khiến chúng ta chia rẽ, xé ta thành từng mảnh", ông Biden phát biểu tại một sự kiện vận động tranh cử ở Pennsylvania hôm 1/11. "Mọi người. Trong hai ngày, chúng ta có thể chấm dứt nhiệm kỳ Tổng thống đã thất bại trong việc bảo vệ đất nước này. Trong hai ngày nữa, chúng ta có thể chấm dứt một nhiệm kỳ tổng thống đã thổi bùng ngọn lửa hận thù và tưới xăng lên mọi cơ hội trên cả đất nước”.
Hiện Joe Biden đang dẫn trước trong các cuộc khảo sát, ông có thể sẽ trở thành Tổng thống lớn tuổi nhất của Mỹ. Nhưng nếu thắng cử, ông sẽ thừa hưởng một đất nước đang tràn lan đại dịch và một nơi làm việc mà ông tin rằng đã bị "kẻ nói dối" Trump hủy hoại uy tín.
Cuộc đời bi kịch
Joe Biden trở thành quan chức Nhà Trắng khi mới 29 tuổi nhờ chiến thắng bất ngờ trước Thượng viện Mỹ tại Delaware vào năm 1972.
Nhưng chỉ một tháng sau, bi kịch ập đến với gia đình ông. Vợ ông Neila cùng con gái Naomi, chỉ mới 1 tuổi, thiệt mạng vì tai nạn xe hơi khi đang đi mua sắm cho dịp Giáng Sinh. Hai người con trai tuy bị thương nặng nhưng vẫn sống sót. Tới năm 2015, người con cả là Beau Biden, một ngôi sao đang lên của đảng Dân chủ, qua đời vì căn bệnh ung thư não quái ác.
Chính những bi kịch đó nuôi dưỡng trong Joe Biden tấm lòng trắc ẩn sâu sắc, được thể hiện qua cách ông tương tác với người dân Mỹ hàng ngày.
Khả năng giao tiếp chính trị của ông vô cùng xuất sắc. Ông có thể cười rạng rỡ với các sinh viên đại học, giao lưu cùng những người thợ thất nghiệp ở Rust Belt, đồng thời cũng có thể đưa ra những lời chỉ trích sắc bén tới các đối thủ.
Theo bạn, ứng cử viên nào sẽ trở thành Tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới đây?
Những cử chỉ hòa đồng, đáng mến đó ít xuất hiện hơn kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát. Các sự kiện tranh cử trực tiếp của ông bị ngưng từ tháng 3, từ đó, ứng cử viên đảng Dân chủ ngày càng trở nên thận trọng.
So với thời phục vụ trong chính quyền Tổng thống Barack Obama, bóng lưng của ông đã mỏng manh hơn và mái tóc bạc thưa dần đi. Những người phản đối ông, và thậm chí cả một số thành viên Đảng Dân chủ, đều tự hỏi liệu Joe Biden có vấp ngã trong chiến dịch dài hơi chống lại Trump hay không.
Tổng thống Trump thường xuyên gọi ông là "Joe ngái ngủ" và cáo buộc ông bị suy giảm trí lực.
Biden lờ đi tất cả những lời công kích. Trong cuộc tranh luận Tổng thống đầu tiên, ông thậm chí đã bảo Trump "hãy im đi" khi liên tục bị ngắt lời.
Là một trong những Thượng nghị sĩ trẻ nhất từ trước đến nay, ông đã trải qua hơn 3 thập kỷ ở Thượng viện Mỹ trước khi trở thành Phó Tổng thống trong nhiệm kỳ 8 năm của Barack Obama.
Ông Joe Biden và con trai Hunter Biden.
Thông điệp của Biden phần lớn được xây dựng dựa trên mối quan hệ của ông với cựu Tổng thống Obama và liên hệ với nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới mà ông từng tiếp xúc khi công tác tại Nhà Trắng. "Tôi biết những người này", ông vẫn thường nói với mọi người.
Các chính sách Biden đưa ra đều khá ôn hòa, nhưng ông cũng cam kết sẽ thực hiện những hành động tiến bộ với tư cách Tổng thống, nhằm giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu, phân biệt chủng tộc và xóa nợ cho sinh viên.
Sự trở lại lịch sử
Vào những ngày đầu của chiến dịch tranh cử, ông Biden gặp nhiều khó khăn. Mặc dù là ứng cử viên được ủng hộ nhất của đảng Dân chủ, ông bị một số người cho là quá già hoặc quá trung dung. Chiến dịch của ông gần như đã thất bại sau nhiều trận thua trước đối thủ Bernie Sanders hồi đầu năm.
Chiến thắng tại tiểu bang Nam Carolina, nhờ vào sự ủng hộ áp đảo từ các cử tri người Mỹ gốc Phi, đã vực dậy chiến dịch của Biden. Những cử tri này cũng đóng vai trò quan trọng trong lực lượng ủng hộ đảng Dân chủ.
Việc giành được đề cử của đảng Dân chủ cũng đánh dấu một bước tiến so với cuộc bầu cử năm 1988, khi ông bỏ cuộc trong nỗi hổ thẹn vì đạo văn một bài phát biểu của chính trị gia người Anh Neil Kinnock.
Cuộc bầu cử năm 2008 cũng không khá hơn, Biden chỉ nhận được chưa đến 1% số phiếu bầu trong các cuộc họp kín của bang Iowa.
Cùng năm đó, ông được cựu Tổng thống Obama chọn làm bạn đồng hành trong chiến dịch tranh cử. Cựu Tổng thống gọi ông là "chiến binh hạnh phúc của nước Mỹ”.
Sau khi ông Obama thắng cử, Biden được giao trách nhiệm giám sát sự phục hồi kinh tế Mỹ sau thời kỳ suy thoái.
Trong hơn 30 năm giữ chức vị Thượng nghị sĩ, Joe Biden được biết đến là người tạo ra các liên minh tưởng như rất khó thành lập. Cũng giống như Donald Trump, ông là người không đi theo kịch bản sẵn có.
Ông cũng từng phải đối mặt với sự nghi ngờ của nhiều đảng viên Dân chủ, bao gồm cả bà Kamala Harris, người đồng hành tranh cử cùng ông hiện tại. Bởi ông liên kết với những người theo chủ nghĩa phân quyền trong Thượng viện vào giữa những năm 1970, bởi ông phản đối chính sách "xe buýt" nhằm đưa trẻ em da đen đến các trường học có phần lớn học viên là người da trắng.
Bên cạnh đó, Joe Biden còn nổi tiếng vì việc giúp soạn thảo dự luật tội phạm năm 1994. Nhiều đảng viên Dân chủ tin rằng bộ luật này gây bất lợi cho người Mỹ gốc Phi. Gần đây, ông Biden thừa nhận việc này là một sai lầm.
Joe Biden trong một chiến dịch tranh cử ở bang Texas.
Nhiều sự việc khác trong quá khứ cũng để lại nguy cơ cho chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông. Từ cuộc bỏ phiếu năm 2003 về chiến tranh Iraq đến việc ông đảm nhiệm vị trí Chủ tịch cho các phiên điều trần gây tranh cãi năm 1991.
Năm ngoái, Biden một lần nữa đối mặt với một cơn bão dư luận vì lối tiếp xúc thân mật với các cử tri nữ. Sau đó ông phải xin lỗi và hứa sẽ "để tâm" hơn đến không gian cá nhân của phụ nữ.
Trong sự nghiệp của mình, Biden kể về những mất mát của gia đình nhiều đến nỗi, dù ông luôn nhắc đến họ với nỗi đau buồn, việc này vẫn trở thành một phần thương hiệu chính trị của ông. Sau vụ tai nạn năm 1972 khiến Biden mất vợ và con gái, ông đã tuyên thệ bên cạnh giường bệnh của hai người con trai.
Ông Biden gặp người vợ thứ hai là cô giáo Jill Jacobs vào năm 1975. 2 năm sau, họ kết hôn và có một cô con gái tên Ashley.
Thời trẻ và gia đình
Hunter Biden, con trai thứ của ứng cử viên đảng Dân chủ, là một luật sư và nhà vận động hành lang.
Trong khi ông Biden đang là Phó Tổng thống, Hunter Biden từng làm việc trong hội đồng quản trị của một công ty khí đốt Ukraine với mức lương cao. Công ty này sau đó bị cáo buộc tham nhũng. Cá nhân Hunter không bị cáo buộc về bất kỳ vị phạm hình sự nào, nhưng Tổng thống Trump vẫn đưa sự việc này ra trong chiến dịch tranh cử.
Tổng thống liên tục khẳng định nhà Biden là một "gia đình tội phạm", làm giàu nhờ tham nhũng. Các cáo buộc của ông Trump đều có nguồn gốc không rõ ràng và kết quả khảo sát trên toàn quốc cho thấy cử tri Mỹ không quá bận tâm tới cáo buộc đó.
Tên đầy đủ của Biden là Joseph Robinette Biden Jr, ông sinh ngày 20/11/1942 trong một gia đình Công giáo gốc Ireland và lớn lên tại thị trấn Rust Belt, Scranton, bang Pennsylvania,.
Cha của ông là một nhân viên bán xe hơi. Khi thành phố Scranton rơi vào khó khăn kinh tế năm 1950, cha Biden mất việc. Joe Biden 10 tuổi cùng gia đình chuyển đến sống tại bang Delaware.
"Cha tôi luôn nói rằng ‘khi con bị đánh gục, con phải đứng dậy’ ", Biden kể về cha mình.
Thời trẻ, Biden làm nhân viên cứu hộ trong một khu dân cư đa số là người da đen. Những trải nghiệm trong thời gian công tác tại đây giúp nâng cao nhận thức của ông về bất bình đẳng giữa con người, đồng thời cũng đem lại cho Biden nhiều lợi ích chính trị.
Biden từng theo học tại đại học Delaware và đại học Syracuse. Ông vẫn bày tỏ niềm tự hào rằng mình không phải sản phẩm của một trong các ngôi trường ưu tú thuộc Ivy League.
Khi nói về xuất thân thuộc tầng lớp lao động của mình, ông nhớ lại những lần bị bắt nạt khi còn nhỏ và bị gọi bằng những biệt danh tàn nhẫn chỉ vì chứng nói lắp. Ông đã vượt qua thời gian đó, và trong khi vận động tranh cử, ông vẫn động viên những người trẻ tuổi mắc chứng này.
Khi nhắc đến người vợ thứ 2 của mình là bà Jill, 69 tuổi, ông luôn nói bà là người hỗ trợ đắc lực trong chiến dịch tranh cử, và quý trọng cách bà đối xử với 2 người con trai riêng của ông.
"Bà ấy đã đưa chúng tôi trở lại gần nhau", ông Biden nói.
“Việc đó chưa từng nguôi ngoai”, ông Biden nói về nỗi đau mất con trai, điều đã ngăn ông tranh cử Tổng thống vào năm 2016.
Tới ngày hôm nay, ông vẫn thường dừng lại để chào hỏi những người lính cứu hỏa và nhắc rằng khi xưa chính họ đã cứu những đứa con của ông.
Năm 1988, các nhân viên cứu hỏa cũng cứu được Joe Biden, đưa ông đến bệnh viện kịp thời khi bị phình động mạch. Tình trạng của ông Biden lúc đó nghiêm trọng đến mức một linh mục đã tới để thực hiện nghi thức cuối cùng cho ông.
Hầu như mỗi Chủ nhật, Biden đều cầu nguyện tại nhà thờ Công giáo Brandywine, tại khu phố Wilmington, nơi ông sống.
Cha mẹ ông, người vợ đầu tiên cùng con gái, và cả con trai cả Beau, được an táng dưới tấm bia mộ được trang trí bằng những lá cờ Mỹ nhỏ.
"Mỗi sáng thức dậy, tôi tự nhủ ‘thằng bé có tự hào về tôi không'?", cựu Phó Tổng thống Joe Biden nói khi chia sẻ về con trai Beau hồi tháng 1.