Iran tổ chức bầu cử tổng thống ngày 28/6

Ngày bầu cử Tổng thống Iran được xác định trong cuộc họp có sự tham dự của Phó Tổng thống thứ nhất Mohammad Mokhber, Chánh án Tư pháp Gholamhossein Mohseni-Ejei, Chủ tịch Quốc hội Mohammad Baqer Qalibaf và Phó Chủ tịch phụ trách vấn đề pháp lý Mohammad Dehqan cùng các đại diện của Iran. 

Trong cuộc họp, những người tham gia cũng thống nhất quy trình bầu cử, bao gồm thành lập phái đoàn điều hành, đăng ký ứng cử viên và khởi động chiến dịch bầu cử.

Iran tổ chức cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 14 vào ngày 28/6. (Ảnh: AFP)

Theo lịch trình, giai đoạn đăng ký sẽ tiến hành từ ngày 30/5 - 3/6. Sau đó, ứng cử viên tiến hành chiến dịch tranh cử từ ngày 12 - 27/6.

Hội đồng Giám hộ của Iran (một cơ quan siêu nghị viện bao gồm các thành viên của giới tăng lữ) chịu trách nhiệm thẩm định tư cách của các ứng cử viên tranh cử vào các vị trí điều hành trong chính phủ nước này, bao gồm cả chức vụ Tổng thống Iran.

Trước đó, Tổng thống Ebrahim Raisi, Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian cùng một số quan chức Iran đã tử nạn trong vụ rơi trực thăng ở tỉnh Đông Azerbaijan sau chuyến thăm và làm việc tại biên giới giữa Iran với Azerbaijan.

Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Hosseini Khamenei lệnh tổ chức quốc tang 5 ngày. Phó Tổng thống thứ nhất Mohammad Mokhber sẽ giữ vị trí Tổng thống tạm quyền của Iran trong thời hạn 50 ngày trước khi nước này tổ chức bầu cử.

Điều 131 của hiến pháp Iran quy định, một hội đồng gồm Phó Tổng thống thứ nhất, Chủ tịch Quốc hội và người đứng đầu cơ quan tư pháp có nhiệm vụ chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống mới. 

Hiến pháp Iran giới hạn một Tổng thống có thể giữ chức trong hai nhiệm kỳ, mỗi nhiệm kỳ kéo dài 4 năm. Vị trí Thủ tướng không tồn tại ở Iran và Tổng thống - được hỗ trợ bởi một số Phó Tổng thống - chịu trách nhiệm bổ nhiệm và chỉ đạo nội các.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Ali Bagheri Kani cũng được bổ nhiệm giữ chức ngoại trưởng tạm quyền sau khi Ngoại trưởng Hossein Amir-Abdollahian qua đời.

Hôm 221/5, Iran thông báo lịch trình lễ tang cố Tổng thống Ebrahim Raisi. Theo Phó tổng thống Iran Mohsen Mansouri, lễ tang ông Raisisẽ diễn ra ở các thành phố Tabriz, Qom, thủ đô Tehran, Birjand và Mashhad từ ngày 21-23/5.

Thi hài của ông Raisi sẽ được chôn cất tại thánh địa Hồi giáo Imam Reza ở thành phố Mashhad (Đông Bắc Iran) tối 23/5. Bộ Giáo dục Iran hoãn kỳ thi của học sinh trong các ngày từ 21-24/6 do nhu cầu tham dự lễ tang của người dân ở nhiều tỉnh thành.

Dân chúng đã tập trung tại thành phố Tabriz, Tây Bắc thủ phủ của tỉnh Đông Azerbaijan, trong khi hàng nghìn người mang theo những bức chân dung của cố Tổng thống Raisi có mặt tại quảng trường trung tâm Valiasr ở thủ đô Tehran để tưởng nhớ ông.