23:28 29/12/2025
Tin nóng
Trong bức tranh phát triển nông nghiệp nông thôn của Thanh Hóa, chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) không chỉ dừng lại ở việc chuẩn hóa hàng hóa địa phương, mà đang từng bước tạo dựng những thương hiệu bền vững, có khả năng cạnh tranh trên thị trường rộng lớn hơn.
Đằng sau hàng trăm sản phẩm OCOP mang dấu ấn xứ Thanh hôm nay là sự chuyển động âm thầm nhưng bền bỉ của các hợp tác xã (HTX) - những "bệ đỡ" quan trọng trong tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.
Nhiều hợp tác xã tại Thanh Hóa thành công và khẳng định thương hiệu với các sản phẩm chè, mật ong, trà cà gai leo đạt tiêu chuẩn OCOP.
Với nhiều địa phương, OCOP là cú hích để nông sản bước ra khỏi quy mô nhỏ lẻ. Còn tại Thanh Hóa, OCOP đang dần trở thành động lực tái cấu trúc sản xuất nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, trong đó HTX đóng vai trò trung tâm liên kết.
Một trong những điển hình là HTX dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn (xã Thọ Bình). Xuất phát điểm là một HTX sản xuất, kinh doanh nông - lâm sản truyền thống, Bình Sơn hiện quản lý hơn 80ha chè, trong đó có 12ha canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP, kết hợp nuôi ong lấy mật và phát triển dược liệu.
Ngay từ những ngày đầu tham gia OCOP, HTX xác định chất lượng là yếu tố sống còn. Từ cải tạo đất, lựa chọn giống, quy trình chăm sóc đến chế biến, đóng gói, các sản phẩm chè, mật ong, trà cà gai leo đều được xây dựng theo hướng "xanh - sạch - bền vững". Nhờ đó, các sản phẩm OCOP của HTX Bình Sơn không chỉ nâng giá trị kinh tế của cây chè, mà còn từng bước cải thiện thu nhập, ổn định sinh kế cho người trồng chè tại địa phương.
Không dừng lại ở sản xuất, Bình Sơn còn là một trong những HTX đi đầu trong việc chủ động tìm kiếm thị trường. Ngoài kênh phân phối truyền thống, HTX tích cực tham gia các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại để quảng bá thương hiệu, kết nối đối tác.
Theo ông Lê Đình Tú, Giám đốc HTX, từ năm 2020 - khi đại dịch COVID-19 khiến nhiều kênh tiêu thụ bị gián đoạn - Bình Sơn đã sớm nhận ra tiềm năng của thương mại điện tử. HTX đầu tư nghiêm túc cho bán hàng trực tuyến, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử và nền tảng số.
Nhờ đó, trung bình mỗi năm HTX cung ứng ra thị trường từ 40-50 tấn sản phẩm; trong đó, khoảng 30% được tiêu thụ qua kênh trực tuyến. Hiện nay, sản phẩm của HTX đã có mặt tại gần 30 tỉnh, thành phố, tạo việc làm thường xuyên cho 5 lao động và hàng chục hộ thành viên cung ứng nguyên liệu tại địa phương.
Không chỉ trực tiếp sản xuất, nhiều hợp tác xã tại Thanh Hóa còn lựa chọn hướng đi mới là làm cầu nối đưa sản phẩm OCOP tiếp cận thị trường. Tiêu biểu là HTX đầu tư và phát triển nông nghiệp Vinaco, đóng tại phường Hạc Thành.
Ngay từ khi thành lập, bên cạnh hoạt động xúc tiến thương mại, Vinaco đã đầu tư hệ thống cửa hàng trưng bày, giới thiệu các sản phẩm nông nghiệp, đặc sản và sản phẩm OCOP của tỉnh. Từ thực tiễn thị trường, HTX nhận thấy tiềm năng rất lớn của sản phẩm địa phương, song nhiều chủ thể vẫn loay hoay trong khâu xây dựng thương hiệu, hoàn thiện hồ sơ, kết nối tiêu thụ.
Bà Nguyễn Thị Vân - Giám đốc HTX, cho biết, Vinaco lựa chọn hướng đi chuyên sâu vào tư vấn, hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP. Đến nay, HTX đã đồng hành cùng hàng chục sản phẩm như nem chua Bà Quỳnh, bún tươi Ánh Dương (Lang Chánh), giò lụa Thư Lĩnh (Triệu Sơn), bánh bi Gia Khánh (Yên Định)…
Qua đó, không chỉ giúp sản phẩm đạt chuẩn OCOP mà còn tạo việc làm ổn định cho gần 10 lao động, với thu nhập bình quân từ 6-10 triệu đồng/người/tháng.
Sau hơn 5 năm triển khai Chương trình OCOP, Thanh Hóa vươn lên trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm. Tính đến hết tháng 6/2025, toàn tỉnh có 631 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 2 sản phẩm 5 sao, 59 sản phẩm 4 sao và 570 sản phẩm 3 sao.
Đáng chú ý, cùng với sự gia tăng về số lượng, chất lượng sản phẩm OCOP ngày càng được nâng cao. Nhiều mặt hàng nông sản, thủ công mỹ nghệ không chỉ mang đậm bản sắc địa phương mà còn đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường trong nước và xuất khẩu.
Góp phần tạo nên kết quả này là sự vào cuộc đồng bộ của các chủ thể OCOP - đặc biệt là các HTX - cùng với các sở, ngành chức năng trong công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm bằng nhiều hình thức linh hoạt.
Các HTX chủ động tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm qua các hội chợ và các sàn thương mại điện tử.
Nếu như trước đây, phần lớn sản phẩm OCOP tiêu thụ qua kênh truyền thống, thì nay bức tranh thị trường đã thay đổi rõ rệt. Với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và Liên minh HTX tỉnh, các doanh nghiệp, HTX và tổ hợp tác đã chủ động đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, Sen Đỏ, đồng thời quảng bá mạnh mẽ qua Facebook, Zalo…
Đến tháng 7/2025, toàn tỉnh Thanh Hóa có 870 HTX đang hoạt động, trong đó 195 HTX ứng dụng công nghệ cao. Việc phát triển các HTX liên kết bền vững, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị đang trở thành hướng đi chủ đạo, giúp khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế địa phương.
Thanh Hóa đặt mục tiêu đến năm 2027 sẽ có ít nhất 1.000 sản phẩm OCOP, trong đó có 10 sản phẩm đạt 5 sao. Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh phối hợp với Liên minh HTX tổ chức nhiều lớp tập huấn, hỗ trợ doanh nghiệp và HTX về xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm trên nền tảng số, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước.
Song song với đó, các chính sách hỗ trợ thành lập mới HTX, mở rộng sản xuất, phát triển đa ngành nghề, dịch vụ cũng đang được triển khai đồng bộ. Đây chính là "trợ lực" quan trọng để các HTX tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt trong phát triển OCOP, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển bền vững.