Việc thí điểm hợp nhất 3 văn phòng: HĐND, đoàn ĐBQH và UBND đang được thực hiện ở 12 địa phương. Nhiều vấn đề được đặt ra khi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về một số vấn đề lớn của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Sửa luật để tạo cơ sở pháp lý
Chủ nhiệm Uỷ ban pháp luật (UBPL) Nguyễn Khắc Định cho biết, nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội và ý kiến thẩm tra của UBPL đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về bộ máy giúp việc của chính quyền địa phương nhằm thực hiện chủ trương hợp nhất 3 Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND.
Về vấn đề này, Tờ trình của Chính phủ cho rằng, việc hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND và Văn phòng UBND cấp tỉnh đang thực hiện thí điểm theo Nghị quyết số 56/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội và Nghị quyết số 580/2018/UBTVQH14 ngày 04/10/2018 của UBTVQH.
Chủ nhiệm Uỷ ban pháp luật Nguyễn Khắc Định. (Ảnh: Quochoi.vn)
Trong quá trình xây dựng dự án Luật, Chính phủ đã cân nhắc kỹ vấn đề này và đề nghị chưa quy định trong dự thảo Luật những vấn đề đang tiến hành thí điểm, chưa thực hiện việc sơ kết, tổng kết theo chủ trương của cấp có thẩm quyền.
Thường trực UBPL thấy rằng, chủ trương hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH, Văn phòng HĐND, Văn phòng UBND cấp tỉnh thành một Văn phòng tham mưu, giúp việc chung đã được nêu tại Nghị quyết số 18-NQ/TW. Hiện tại, đã có 12 địa phương thực hiện thí điểm.
“Nếu không sửa các quy định liên quan đến bộ máy giúp việc của chính quyền địa phương thì sẽ không tạo cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp, tổ chức lại 3 Văn phòng. Và như vậy, sau khi kết thúc việc thí điểm, để tổ chức, sắp xếp lại các Văn phòng khác với hiện nay thì Chính phủ lại phải trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật để quy định về vấn đề này” – ông Nguyễn Khắc Định lưu ý.
Từ lý do trên, Thường trực UBPL đề nghị cần sửa đổi ngay các quy định có liên quan đến bộ máy giúp việc của chính quyền địa phương để tạo cơ sở pháp lý, dự liệu trước cho việc sắp xếp tổ chức lại 3 Văn phòng sau thí điểm.
“Một cổ hai đầu thì không biết ngoái kiểu gì”
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, hiện 12 địa phương hợp nhất 3 văn phòng và qua thí điểm mới thấy “đúng là có chuyện”. Nếu văn phòng HĐND và Đoàn ĐBQH cùng hệ thống dân cử nhập vào là hợp lý, không ai phản đối thì việc sáp nhập văn phòng cơ quan dân cử với văn phòng UBND lại phát sinh vấn đề.
“Văn phòng UBND không chỉ làm chuyện ‘cơm ngon, canh ngọt’ đâu mà chính là làm chuyên môn. Một ông Chánh Văn phòng đưa ra vấn đề, bên tay này là báo cáo, tay kia thẩm tra, cùng một tay cầm 2 cái còi thì Văn phòng như 1 cổ phục vụ 2 cái đầu, không biết ngoái kiểu nào”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế và cho rằng cần xem xét vấn đề này.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển. (Ảnh: Quochoi.vn)
Ông Phùng Quốc Hiển đề nghị đưa 2 phương án. Một là theo hướng thí điểm, tức sáp nhập 3 Văn phòng thành một, “1 cổ 3 cái đầu”. Phương án 2 là chỉ hợp nhất 2 cơ quan Văn phòng HDND và Văn phòng Đoàn ĐBQH xin ý kiến Trung ương vào tháng 10 trước để chốt lại. Theo ông, cách làm này là hợp tình, hợp lý và đúng nguyên tắc.
Ông Phan Thanh Bình – Chủ nhiệm Uỷ ban VH-GD-TN-TN-NĐ cũng băn khoăn khi các Văn phòng tuy là phục vụ nhưng có tư cách tham mưu, trong đó tham mưu giám sát ở cơ quan dân cử khác với tham mưu triển khai thực hiện của UBND.
“Nếu Bí thư Tỉnh uỷ đồng thời là Chủ tịch HĐND, ngoài ra còn Chủ tịch tỉnh, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thì chỉ đạo Văn phòng chung thế nào?” – ông Phan Thanh Bình đặt vấn đề.
Nêu ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói: “Nhập vào tách ra lần này là lần thứ 3. Thôi lần này đừng có tách ra nhập vào nữa, vì mỗi lần như thế là đủ thứ chuyện”.
Theo Chủ tịch Quốc hội, việc thí điểm tại 12 địa phương trong 3 quý thì có thể đánh giá vào tháng 10 để làm sao có cơ sở đánh giá tác động tại kỳ họp Quốc hội sắp tới.
Đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cũng đồng tình với việc có thể thiết kế hai phương án để xin ý kiến cấp có thẩm quyền.
“Bản thân tôi thống nhất để 2 Văn phòng: Văn phòng UBND (cơ quan tham mưu giúp việc chứ không phải cơ quan phục vụ) và Văn phòng HĐND và đoàn ĐBQH. Nhưng nghị quyết của Đảng nói nhập 3 rồi nên phải xin ý kiến cấp có thẩm quyền về vấn đề này” – ông Lê Vĩnh Tân nhấn mạnh.