Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của nhạc sĩ Văn Cao (1923-2023), Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức chương trình tôn vinh nhạc sĩ. Đêm diễn mang chủ đề Đàn chim Việt, diễn ra vào 20h tối 20/8 tại Nhà hát Lớn Hà Nội và truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1.
Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam Nguyễn Đức Trịnh giới thiệu chương trình nghệ thuật "Đàn chim Việt" tôn vinh nhạc sĩ Văn Cao.
Chương trình tập hợp của những tác phẩm được biết đến của Văn Cao ở cả 3 thể loại: Tình ca, hành khúc và trường ca. Có thể kể đến Thiên thai, Buồn tàn thu, Trương Chi, Làng tôi, Mùa xuân đầu tiên, Trường ca sông Lô, Tiến về Hà Nội, Chiến sĩ Việt Nam… Điểm nhấn đặc biệt của chương trình là màn tái hiện sân khấu hóa bằng âm nhạc bài hát Tiến quân ca tại Quảng trường 19/8 (trước Nhà hát Lớn Hà Nội).
Tham gia biểu diễn trong chương trình là hơn 300 nghệ sĩ, trong đó có nhiều giọng ca tên tuổi: NSND Quang Thọ, NSND Quốc Hưng, NSƯT Thanh Lam, NSƯT Đăng Dương, ca sĩ Ánh Tuyết, Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Tùng Dương, Lan Anh, Phúc Tiệp, Đào Tố Loan, Vũ Thắng Lợi, Đào Mác, Yvol, Ngô Hương Diệp, Đỗ Tố Hoa, Thu Hằng, Bùi Trang…
Chia sẻ với báo chí sáng 3/8 tại Hà Nội, Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam Nguyễn Đức Trịnh nhấn mạnh: "Đêm nhạc Đàn chim Việt vượt qua một chương trình nghệ thuật thông thường, là một sự kiện nghệ thuật để người hâm mộ, người dân tưởng nhớ về chân dung một người nghệ sĩ tài hoa ở nhiều lĩnh vực văn chương, nghệ thuật. Tài năng sáng tác của Văn Cao cũng như thành tựu nghệ thuật của ông, đặc biệt trong đó là bài hát Tiến quân ca - Quốc ca của Việt Nam đã làm giàu có thêm cho kho tàng nghệ thuật dân tộc".
Nhạc sĩ Văn Cao sinh ngày 15/11/1923 tại Hải Phòng. Ông trở thành chiến sỹ của đội Danh dự Việt Minh khi mới 22 tuổi. Trước đó, công chúng biết đến Văn Cao bởi những bài tình ca, nổi danh trong nền tân nhạc Việt Nam ở cuối những năm 30 thế kỷ trước và là một người tài hoa với thi, nhạc lãng mạn.
Nhắc đến Văn Cao, mọi công dân Việt Nam, dù có thể không thuộc hết các ca khúc, biết hết các bài thơ và được chiêm ngưỡng đủ các tác phẩm hội họa của ông, nhưng chắc chắn đều có thể cất lên tiếng hát Tiến quân ca của Văn Cao để thể hiện lòng yêu Tổ quốc của mình.
Hoạ sĩ Văn Thao, con trai nhạc sĩ Văn Cao, phát biểu tại buổi họp báo.
Ngày 17/8/1945, bài hát Tiến quân ca lần đầu tiên vang lên trước biển người rộng lớn tại quảng trường Nhà hát Lớn Hà Nội và được biết đến là Quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ. Quốc ca cho một dân tộc đang trong cuộc cách mạng để thay đổi số phận và Văn Cao là tác giả của bản Quốc ca ấy.
Cũng từ những ngày tháng Tám ấy, tên tuổi của Nhạc sỹ Văn Cao vĩnh viễn gắn liền với lịch sử của nền âm nhạc và lịch sử của dân tộc Việt Nam như một tài năng lớn, đầy phẩm cấp. Sự hiện diện của ông đối với nền văn học nghệ thuật Việt Nam đã mang lại không chỉ những tác phẩm đáng giá, nhân cách của ông cũng là tài sản của một thế hệ những người yêu nước, đầy lý tưởng và một lòng với Độc lập của dân tộc.
Ông được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Hồ Chí Minh, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I (năm 1996). Ông qua đời ngày 10/7/1995.