Hà Nội đề xuất mở bến xe khách lúc 0h: Lo 'vỡ' quy hoạch luồng tuyến

Sở GTVT đang nghiên cứu để báo cáo UBND TP Hà Nội và Bộ GTVT về phương án cho phép các bến xe của thành phố được mở cửa sau 0h. Đặc biệt, cho phép các tuyến xe chạy đêm được đi vào các đoạn, tuyến đường ngắn nhất nhằm tiết kiệm thời gian di chuyển cho hành khách và giảm chi phí cho doanh nghiệp vận tải.

Đề xuất mở bến xe sau 0h của Hà Nội đang nhận nhiều phản ứng trái chiều, nhiều người lo vỡ quy hoạch luồng tuyến do chính Hà Nội “vẽ” ra trước đó.

Các doanh nghiệp vận tải khách tuyến cố định đang hoạt động cho rằng, đề xuất cho xe khách chạy đêm được phép đi vào các tuyến đường ngắn nhất có thể làm phát sinh nhiều xe chạy trái tuyến, xe xuyên tâm.

Thậm chí có thể dẫn tới hợp thức hoá cho xe dù, xe khách trá hình. Nguy cơ lặp lại những sự việc như Bến xe Mỹ Đình "vỡ trận" khoảng 10 năm trước...

Bài học bến xe Mỹ Đình “vỡ trận", xe dù bùng phát

Nhận xét về đề xuất của Sở GTVT Hà Nội, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, khung giờ mở bến xe cần căn cứ theo thị trường, do thị trường điều chỉnh. Dù vậy, Hà Nội cần nghiên cứu kỹ lưỡng nhu cầu thị trường, do lượng người đi xe khách qua các bến của Hà Nội đã giảm tới 40-50% so với trước đây. Dẫn tới các doanh nghiệp vận tải gặp nhiều khó khăn.

Đặc biệt, theo ông Quyền, Hà Nội đang phân luồng tuyến xe khách theo khu vực, tức xe đi/đến các tỉnh phía Nam sẽ vào bến phía Nam, phía Bắc sẽ vào bến phía Bắc…Tuy nhiên, đề xuất của Sở GTVT Hà Nội đang đi ngược lại điều đó.

Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, việc tăng tuyến xe ban đêm sau 0h cần dựa trên thị trường thực sự có nhu cầu hay không.

“Sở phải nghiên cứu hết sức kỹ lưỡng từng tuyến xem có nhu cầu thực sự hay không. Bởi thực tế hiện nay xe khách tuyến cố định trong bến đã giảm từ 40 - 50% lượng khách so với trước đây”, ông Quyền nói.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cũng nhấn mạnh, việc tổ chức thêm các tuyến xe ban đêm phải dựa trên cơ sở quy định pháp luật về luồng tuyến vận tải hành khách tuyến cố định đã được Hà Nội và Bộ GTVT quy định.

“Quy định luồng tuyến xe khách tuyến cố định liên tỉnh theo hướng tuyến xe phía nam về bến phía nam, phía bắc về bến phía bắc. Do vậy, phải tuân thủ quy định này, tránh tình trạng thêm giờ chạy ban đêm để làm trái quy hoạch tuyến”, ông Quyền nói.

Hà Nội tự quyết, không cần hỏi ý kiến doanh ngiệp vận tải?

Ông Vũ Hà, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, Sở đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo đề xuất mở bến xe sau 0h để xin ý kiến các cơ quan, địa phương có liên quan, trên cơ sở đó sẽ tổng hợp báo cáo UBND thành phố Hà Nội và Bộ GTVT.

Cũng theo ông Hà, theo thống kê trên biểu đồ hoạt động, các tuyến xe khách có giờ xuất bến tại 6 bến xe của Hà Nội từ 19h hôm trước đến 6h hôm sau là 980 chuyến.

Vì thế, Sở GTVT Hà Nội đề xuất phương án mở thêm tuyến ban đêm để không tăng thêm áp lực giao thông trên địa bàn thành phố vào ban ngày. Việc mở thêm tuyến sẽ dựa trên việc các doanh nghiệp vận tải phải cam kết duy trì hoạt động tại khung giờ đã đăng ký, không đổi giờ xuất bến từ khung giờ thấp điểm sang khung giờ cao điểm.

 Hà Nội đã quy định luồng tuyến xe khách tuyến cố định liên tỉnh theo hướng tuyến xe phía nam về bến phía nam, phía bắc về bến phía bắc.

Phản biện về đề án này, ông Bùi Danh Liên, Phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho rằng, các phương tiện chạy đường dài xuất phát ban đêm cũng rất vắng. Dẫn chứng từ thực tế hoạt động của doanh nghiệp mình, ông Liên cho rằng, cần có khảo sát kỹ về nhu cầu của hành khách trước khi tiến hành mở bến, cấp phép cho phương tiện xuất bến sau 0h để tránh lãng phí.

"Tôi là người làm vận tải, tôi là giám đốc Hợp tác xã vận tải nên tôi biết. Xe hợp tác xã chúng tôi chạy Mỹ Đình và các bến khác, nhưng có khách nào có nhu cầu sau 0h đâu. Ví dụ bến Nước Ngầm tôi cho 2 xe vào chạy đến 12h, cuối cùng lại phải bỏ vì không có khách. Thực sự là không có khách. Khách người ta đi ban ngày, chứ ban đêm chỉ có khách đường dài, nhưng đường dài cũng chỉ có buối tối thôi", ông Liên cho hay.

Chúng ta cứ mải lo vẽ vời quy hoạch đâu đâu mà “quên” kiểm tra giám sát, để xe dù, bến cóc, xe khách chạy rùa bò “vợt” khách dọc đường thì mọi quy hoạch sẽ bị “vỡ” là tất yếu.

Còn theo nhiều người đã, đang chạy xe khách liên tỉnh phân tích, họ không hiểu sao Sở GTVT Hà Nội lại đưa ra đề xuất này. Đây là đề xuất không phù hợp thực tế. Vì khu vực phía Bắc với địa hình đồi núi, đường sá quanh co, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông, không nên khuyến khích xe khách hoạt động ban đêm. Hơn nữa, thời gian qua đã xảy ra không ít tai nạn thương tâm do xe khách chạy đêm gây ra. Vào khung giờ đêm, tài xế rất dễ rơi vào tình trạng buồn ngủ, đặc biệt với các xe xuất bến sau 22h.

Chúng ta còn nhớ, gần 10 năm trước, Hà Nội đã phải mất rất nhiều công sức mới có thể lập lại trật tự các bến xe, đặc biệt bến xe Mỹ Đình. Thời điểm đó, có rất nhiều xe khách từ các tỉnh phía Nam Hà Nội hoạt động tại bến Mỹ Đình, gây quá tải bến xe và ùn tắc, lộn xộn các trục đường qua nội đô. Để lập lại trật tự, Hà Nội đã phải sắp xếp xe về đúng tuyến, chuyển các xe khách liên tỉnh khu vực phía Nam từ bến Mỹ Đình về bến Giáp Bát, Nước Ngầm và Yên Nghĩa.

Để mũi tên trúng đích, Sở GTVT Hà Nội cần lắng nghe nhiều chiều, sát hơn với thực tế.

“Phải mất rất nhiều năm các doanh nghiệp mới đi vào hoạt động ổn định, thậm chí một số nhà xe phá sản, nay Sở GTVT lại đề xuất chuyển lại như ngày xưa với xe chạy đêm là không hợp tình, hợp lý”, ông Liên nói.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Văn Lập, Giám đốc bến xe Nước Ngầm cũng đề nghị cơ quan chức năng xem xét, tăng tính chủ động cho doanh nghiệp vận tải và đơn vị quản lý bến.

"Đề nghị Sở GTVT và cơ quan chức năng xem xét làm sao cho bến xe và doanh nghiệp vận tải chủ động hơn nữa trong vấn đề sắp xếp giờ xuất bến, thay đổi giờ xuất bến, tần xuất bến xe cho phù hợp", ông Lập kiến nghị.

Liên quan đến đề xuất này của Sở GTVT Hà Nội, một lãnh đạo Tổng cục Đường bộ cho rằng, Hà Nội có thể nghiên cứu tăng xe khách chạy đêm để đáp ứng nhu cầu của hành khách tại các bến xe, song không được gây xáo trộn quy hoạch luồng tuyến đã được xây dựng. Ngoài ra, các tuyến xe khi đi hoạt động cần được thống nhất giữa 2 địa phương đầu tuyến theo đúng quy định.

Việc cho phép phương tiện xuất bến sau 0h về lý thuyết có thể phần nào khắc phục được tình trạng ùn tắc vào giờ cao điểm buổi sáng khi đa số phương tiện vận tải hành khách tuyến cố định xuất bến. Tuy nhiên, để mũi tên trúng đích, cần phải lắng nghe nhiều chiều, sát hơn với thực tế. Nếu chúng ta cứ mải lo vẽ vời quy hoạch đâu đâu mà “quên” kiểm tra giám sát, để xe dù, bến cóc, xe khách chạy rùa bò “vợt” khách dọc đường thì mọi quy hoạch sẽ bị “vỡ” là tất yếu.