"Ưu đãi của tôi với các cư dân Hong Kong rất hào phóng", Bộ trưởng Nội vụ Anh Priti Patel nói tại London ngày 22/7. "Tôi rất hoan nghênh những người nhận lấy cơ hội này".
Hộ chiếu hải ngoại Anh BN(O) là trạng thái được luật Anh quy định từ năm 1987, cấp cho cư dân Hong Kong sinh trước thời điểm Anh bàn giao thành phố cho Bắc Kinh ngày 1/7/1997. Từ tháng 1/2021, ước tính 2,9 triệu người Hong Kong đủ điều kiện sở hữu hộ chiếu hải ngoại Anh có thể nộp đơn xin tái định cư ở Anh, cùng với những người phụ thuộc.
Người biểu tình Hong Kong cầm hình ảnh mô phỏng hộ chiếu hải ngoại Anh cuối tháng 6. (Ảnh: SCMP)
Theo lộ trình được Anh công bố vào đầu tháng, người có hộ chiếu hải ngoại Anh sẽ được học tập và làm việc ở nước này 5 năm. Trong quãng thời gian này, người mang hộ chiếu và người phụ thuộc có quyền hạn chế, họ không được bầu cử hay được hưởng trợ cấp xã hội.
Sau đó, họ có thể nộp đơn xin tình trạng thường trú nhân. 12 tháng sau khi có tình trạng thường trú nhân, họ có thể nộp đơn xin cấp quốc tịch Anh.
Bà Patel thông báo rằng người Hong Kong có BN(O) đã hết hạn sẽ không cần gia hạn ngay lập tức. Họ có thể sử dụng hộ chiếu khác, như hộ chiếu do Hong Kong cấp, để đến Anh và giới chức tại đây có thể có truy cập hồ sơ điện tử.
Chính phủ Anh sẽ không áp dụng các bài kiểm tra kỹ năng, hoặc đặt ra yêu cầu thu nhập tối thiểu, kiểm tra nhu cầu kinh tế hay giới hạn về số lượng. Người muốn nhập tịch cũng không cần phải kiếm được việc làm ở Anh trước khi đến.
"Nhưng đây không phải là ưu đãi vô điều kiện", Patel nói. Người mang BN(O) sẽ phải tự túc kinh tế trong 5 - 7 năm trước khi họ được nhập tịch Anh vì họ không được tiếp cận với an sinh xã hội trong giai đoạn này.
Bộ Nội vụ Anh cho biết những người có hộ chiếu BN(O) dự định chuyển đến Anh từ tháng một có thể bắt đầu quá trình ngay bây giờ. Họ cần cung cấp giấy tờ chứng minh cư trú tại Hong Kong, xét nghiệm bệnh lao và sao kê ngân hàng để chứng minh họ có thể tự túc khi sống ở Anh.
Anh "mở cửa" với hàng triệu người Hong Kong sau khi Trung Quốc ban hành luật an ninh ở thành phố cuối tháng 6, hình sự hóa 4 loại tội phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh.
Người Hong Kong vi phạm luật có thể bị kết án chung thân, quyền tố tụng và xét xử các "trường hợp nghiêm trọng" thuộc về chính quyền trung ương. Anh cho rằng động thái của Bắc Kinh là sự vi phạm rõ ràng quyền tự trị của Hong Kong.
Căng thẳng giữa Anh và Trung Quốc gần đây gia tăng. Ngoại trưởng Anh hôm 20/7 đình chỉ hiệp ước dẫn độ và áp lệnh cấm vũ khí với Hong Kong. London còn cấm Huawei tham gia xây dựng mạng 5G của nước này.
Lưu Hiểu Minh, Đại sứ Trung Quốc tại London, cảnh báo Anh phải "gánh chịu hậu quả khi làm tổn hại quan hệ song phương" và động thái của chính phủ Anh là "can thiệp thô bạo" các vấn đề nội bộ Trung Quốc.