Cảnh mua bán vàng nhộn nhịp ngày giá vàng lập đỉnh 29/11. (Video: Minh Đức)
Những tháng cuối năm 2023 đã ghi nhận sự tăng tốc đáng kinh ngạc của giá vàng tại thị trường Việt Nam. Ngày 29/11/2023, giá vàng miếng SJC vọt lên mức 74,5 triệu đồng/lượng, cao nhất lịch sử, xô đổ kỷ lục 74 triệu đồng đã từng lập tháng 3/2022.
So sánh giá vàng từ đầu năm 2023 đến nay mới thấy hết sức tăng “nóng” của giá vàng.
Cụ thể, từ đầu tháng 1/2023 đến 29/11/2023, giá vàng miếng SJC tăng hơn 7 triệu đồng/lượng, từ 67,4 triệu (ngày 15/1/2023) lên 74,5 triệu đồng/lượng vào sáng 29/11. Trong khi đó, giá vàng nhẫn cũng tăng tương ứng 7,35 triệu đồng/lượng, từ 55,05 triệu đồng/lượng lên 62,1 triệu đồng/lượng.
Giá vàng hiện đã vượt qua đỉnh cao lịch sử 74 triệu đồng/lượng từng được vào ngày 8/3/2022 và đang đắt nhất từ trước đến nay. Giá vàng nhẫn cũng cao nhất mọi thời đại.
Năm 2023, giá vàng trong nước sau khi tăng liên tục trong tháng 1/2023, có lúc vượt 69 triệu đồng/lượng thì đã giảm và dao động trong phạm vi hẹp trên dưới 67 triệu đồng/lượng trong suốt hơn 5 tháng, từ giữa tháng 2 đến cuối tháng 7.
Tuy nhiên, từ trung tuần tháng 9, giá vàng diễn biến đáng chú ý khi liên tục tăng, chạm mức 69,35 triệu đồng/lượng vào ngày 19/9, là mức cao nhất trong vòng 1 năm.
Đến trung tuần tháng 10, giá vàng vượt 70 triệu đồng/lượng. Từ đó đến nay, giá vàng dồn dập tăng mạnh. Chỉ trong vòng hơn 1 tháng, giá vàng đã tăng thêm hơn 4 triệu đồng/lượng.
Giá các loại vàng nhẫn trong nước cũng ghi nhận mức tăng tương ứng với vàng miếng. Hồi tháng 2/2023, giá giảm 400.000 đồng/lượng, về mức 54,65 triệu đồng. Từ tháng 3/2023, vàng nhẫn giao dịch quanh ngưỡng 56 - 57 triệu đồng, kéo dài suốt 6 tháng.
Đến tháng 11, giá vàng nhẫn liên tục tăng, vượt 59 triệu đồng/lượng, vượt 60 triệu đồng/lượng và đến nay đã vượt 62 triệu đồng/lượng, đắt nhất lịch sử.
Trả lời VTC News, chuyên gia kinh tế PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nêu 3 lý do chính khiến giá vàng trong nước tăng liên tục, khiến người tiêu dùng đi hết từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác.
Thứ nhất, xuất phát từ việc chúng ta quản lý giao dịch vàng chặt hơn. Sau khi Ngân hàng Nhà nước ban hành thông tư 12 sửa đổi, bổ sung một số điều của các văn bản quy phạm pháp luật quy định về việc triển khai nhiệm vụ quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước, xuất hiện tin đồn không cho buôn bán vàng miếng. Điều này khiến nhiều người cho rằng việc mua vàng miếng sẽ khó khăn. Do đó, họ tranh thủ mua khiến vàng tăng giá.
Dù các doanh nghiệp kinh doanh vàng đã khẳng định người dân vẫn được mua vàng bình thường nhưng cho đến giờ, vàng vẫn "nóng".
Thứ hai, thời gian qua lãi suất liên tục giảm, đầu tư khó khăn. Một số người có tiền gửi vào ngân hàng thì lãi không được bao nhiêu. Trong khi đầu tư thì ít cơ hội, do các doanh nghiệp đang ít đơn hàng, co cụm lại. Mặc dù 2 tháng cuối năm được dự báo sẽ là giai đoạn bùng nổ của sản xuất kinh doanh nhưng dường như các nhà đầu tư không tin tưởng lắm. Do đó dòng tiền có xu hướng chảy sang kim loại quý là vàng. Tâm lý "mua vàng còn giữ được giá" khiến nhiều người ưu tiên tích trữ vàng hơn.
Thứ ba, đang cận dịp cuối năm, nhu cầu mua vàng trang sức phục vụ đám cưới, đám hỏi tăng lên, điều này có thể khiến giá vàng tăng. Nguyên liệu sản xuất khan hiếm, nguồn cung vàng miếng SJC bị hạn chế, cộng với đà tăng của giá vàng thế giới khiến giá vàng trong nước ngày càng nóng.
Chuyên gia kinh tế TS Nguyễn Trí Hiếu cũng phân tích, giá vàng trong nước đang chịu tác động bởi giá vàng trên thế giới. Ngoài ra nó còn có những nguyên nhân khác.
Nền kinh tế vĩ mô đang trong tình trạng khó khăn nên các nhà đầu tư đang tìm kiếm một kênh đầu tư để sinh lời cao.
Ngoài ra, thị trường đầu tư khác chưa thấy kênh nào khởi sắc khiến vàng chiếm được ưu thế.
“Thị trường chứng khoán thì lình xình, bất động sản đang trầm lắng, trong khi lãi suất huy động của ngân hàng càng ngày càng giảm, chỉ có ngoại tệ và vàng tăng cao. Khi mà nhà đầu tư không lựa chọn được các kênh đầu tư ổn định và có lợi nhuận thì họ sẽ tìm đến vàng”, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
Đồng quan điểm, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng, giá vàng thế giới thời gian qua tăng cao ở mức hơn 2.000 USD/ounce, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang. Điều này đã tác động đến giá vàng trong nước.
Sáng nay, giá vàng thế giới cũng thiết lập kỷ lục về giá. Cụ thể, giá vàng thế giới hôm nay niêm yết trên Kitco ở mức 2.048 USD/ounce (lúc 8h40), tăng 35 USD/ounce so với đầu giờ sáng qua.
Giá kim loại quý tăng vọt nhờ được kỳ vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã kết thúc đợt tăng lãi suất. Kỳ vọng này ngày càng tăng cao sau các ý kiến mới đây của quan chức Fed. Các quan điểm ít "diều hâu" hơn đã gây áp lực lên đồng USD và hỗ trợ thị trường kim loại quý.
Giá vàng thế giới tăng mạnh trong vài tuần qua, sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) phát đi tín hiệu ngừng chu kỳ tăng lãi suất trong cuộc họp tháng 11 và những tháng tới và có thể bắt đầu chu kỳ giảm lãi suất từ giữa năm 2024. Việc FED dừng tăng lãi suất cho thấy chính sách tiền tệ của nước này đã bắt đầu chuyển sang nới lỏng hơn, chỉ số đồng USD (DXY) lao dốc mạnh giúp giá vàng hưởng lợi.
Xung đột Nga - Ukraine kéo dài thời gian qua vẫn chưa có dấu hiệu ngừng lại và gần đây là xung đột giữa Israel với Hamas - dù đã có lệnh ngừng chiến nhưng chưa rõ ràng. Khi tình hình địa chính trị căng thẳng sẽ ảnh hưởng kinh tế thế giới, giá dầu và trong bối cảnh này một số ngân hàng, các quỹ đầu tư chuyển sang xu hướng thận trọng hơn sẽ đổ vốn vào vàng.
Nhu cầu về vàng trang sức dịp cuối năm cũng tăng cao ở một số nước như Mỹ, khu vực châu Âu hay châu Á gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam cũng đang vào mùa cưới.
Quan trọng không kém là nhu cầu mua vào vàng của ngân hàng trung ương các nước. Tính đến quý III/2023, ngân hàng trung ương các nước đã mua vào khoảng 800 tấn và có thể vượt 1.000 tấn trong năm nay.
Nguồn cung vàng ổn định hoặc không tăng trong khi nhu cầu tăng thúc đẩy giá vàng lên vùng kỷ lục. Nhiều dự báo cho thấy giá kim loại quý ở thị trường thế giới có thể tiếp tục đà tăng trong 1-2 tháng tới và hướng đến vùng 2.050 USD/ounce hoặc phá vùng đỉnh lịch sử ở 2.080 USD/ounce.
Ngay từ đầu năm, nhiều chuyên gia đã dự báo 2023 sẽ mang lại mức cao nhất mọi thời đại cho vàng. Ông Eric Strand, quản lý của Quỹ AuAg ESG Gold Mining ETF (gồm 25 công ty khai thác vàng), nhận định: “Một thị trường giá lên mới sẽ bắt đầu, với mức giá vượt quá 2.100 USD/ounce. Kết thúc năm 2023, vàng sẽ cao hơn ít nhất 20%”.
Chia sẻ trên Kitco News, nhà kinh tế trưởng Thorsten Polleit của ngân hàng Degussa có trụ sở tại Đức dự đoán giá vàng sẽ kết thúc năm 2023 ở quanh mức 2.200 USD/ounce và vẫn được coi là tài sản trú ẩn an toàn trong bối cảnh thị trường trái phiếu đang gặp khó khăn cùng với đồng USD suy yếu.
Thêm vào đó là diễn biến phức tạp ở ngành ngân hàng của nền kinh tế số một thế giới. Giá kim loại quý sẽ tăng lên khi nguồn cung tiền mạnh hơn, lãi suất thấp hơn và rắc rối trong lĩnh vực ngân hàng lan sang nền kinh tế chung.
Ngân hàng Goldman Sachs dự đoán giá vàng trung bình sẽ ở mức 2.078 USD/ounce trong quý III/2023 và sau đó tiếp tục tăng lên 2.108 USD/ounce trong quý IV năm nay. Với dự báo này, vàng được ước tính có mức giá trung bình khoảng 2.021 USD/ounce trong năm 2023.
Goldman Sachs thậm chí cho rằng đà tăng của giá vàng sẽ chưa dừng lại ở đó và kim loại quý này sẽ ghi nhận mức giá trung bình 2.175 USD/ounce trong năm 2024. Sau đó, giá sẽ giảm về 2.087 USD/ounce trong năm 2025 và 2.000 USD/ounce trong năm 2026.
Thực tế cho thấy, giá vàng hiện đã tiến đến mức 2.045 USD/ounce và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Mặc dù nhận định giá vàng sẽ tiếp tục tăng nhưng nhiều chuyên gia vẫn cảnh báo người dân nên tỉnh táo khi đầu tư.
Chuyên gia Nguyễn Minh Phong cho rằng, giá vàng tăng nhưng chắc chắn không mang tính dài hạn. Thời gian qua, giá vàng thường xuyên lên nhanh nhưng cũng xuống rất nhanh.
“Giá vàng bất ổn nên nhà đầu tư không nên đầu tư mạnh, nhất là những nhà đầu tư lướt sóng thì nên hết sức cẩn trọng”, ông Phong nói.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cũng tư vấn: “Người mua vàng nên cảnh giác khi giá vàng trong nước diễn biến tăng liên tục không hoàn toàn cùng nhịp với giá vàng thế giới. Về lâu dài, giá vàng trong nước cũng sẽ biến động tăng giảm theo giá thế giới, nên việc đảo chiều là hoàn toàn có thể xảy ra”.
Trong khi đó, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định, thị trường vàng luôn luôn là bất ổn. Giá vàng tăng như thế không có nghĩa là sẽ tăng đều từ nay đến cuối năm. “Điều quan trọng là không bao giờ được phép vay tiền của người khác đề đầu tư vào vàng. Nếu giá vàng giảm trái với dự tính, thì người mua vàng sẽ gặp rắc rối lớn về tài chính. Nếu có khả năng tài chính muốn đầu tư vàng vào giai đoạn này thì chỉ nên đầu tư 1/3 số tiền tiết kiệm của mình chứ không nên bỏ tất cả trứng vào một giỏ", TS Nguyễn Trí Hiếu nói.
“Nếu chấm ở thang điểm 10 thì tôi cho rằng thị trường vàng đạt 7 điểm, thị trường chứng khoán 4 điểm, bất động sản 5 điểm, còn ngân hàng dù lãi suất thấp nhưng lại là thị trường an toàn nhất và vẫn sinh lời đều nên kênh đầu tư vào tiền gửi ngân hàng vẫn ở mức cao nhất, 8 điểm”, ông Hiếu nói thêm.
Còn ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cố vấn cấp cao Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam, cho rằng có thể có việc dịch chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang vàng nhưng không nhiều. Nhà đầu tư có thể chỉ mua thêm một phần vàng để đa dạng hóa tài sản, bằng chứng là nhu cầu mua vàng không tăng đột biến. Thông thường, các chuyên gia thế giới cũng khuyến cáo chỉ nên đầu tư 15-20% tài sản là vàng và tùy khẩu vị rủi ro của từng người.
Một số chuyên gia vàng khác nhận định, giá vàng SJC tăng mạnh nên đã nới rộng khoảng cách với giá vàng thế giới lên tới 14 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn, vàng trang sức cao hơn thế giới khoảng 2,3 triệu đồng/lượng. Do đó, nếu muốn mua vàng nên mua vàng nhẫn, vàng trang sức 24K sẽ biến động sát giá thế giới hơn, và phòng ngừa được rủi ro khi vàng SJC giảm mạnh trở lại.