Từng có 5 tiền án về nhiều tội danh, Bùi Thanh Liêm (sinh năm 1993, trú tại xã Liên sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình) sớm trở thành một con “cáo già” lưu manh chuyên nghiệp với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt. Để trốn tránh sự truy lùng của cơ quan chức năng, Bùi Thanh Liêm sử dụng nhiều tên giả, giả bệnh hiểm nghèo, liên tục thay đổi qua các tỉnh, thành phố...
Sau gần 3 năm lẩn trốn, cuối cùng hắn đã sa lưới pháp luật trước nỗ lực không mệt mỏi của các trinh sát Công an tỉnh Hòa Bình.
Đứa con bất trị
Bùi Thanh Liêm sinh ra và lớn lên ở thôn Đồng Sương, xã Liên Sơn, mảnh đất vùng cao thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Là con cả trong gia đình có hai anh em, hắn được cha mẹ nuôi ăn học đầy đủ với hy vọng hắn sẽ khôn lớn, trưởng thành.
Gia đình làm nông nên ngoài giờ học, hắn phụ giúp cha mẹ công việc đồng áng, thay cha mẹ chăm sóc em. Hắn nhanh nhẹn, hoạt bát, hay chào hỏi nên được mọi người xung quanh quý mến.
Tưởng rằng nền tảng gia đình, sự giáo dục từ cha mẹ sẽ giúp hắn trở thành người có ích cho xã hội. Thế rồi, do thiếu sự quản lý từ gia đình, hắn bỏ bê học hành, lang thang theo đám bạn xấu. Từ một câu bé ngoan ngoãn ngày nào, hắn trở nên ngỗ ngược, ham chơi, đến năm lớp 8 hắn bỏ học lang thang cùng đám bạn xấu.
Để có tiền, hắn lợi dụng sơ hở của người khác trộm cắp tài sản, chính quyền địa phương thường xuyên gặp gỡ, giáo dục song hắn vẫn chứng nào tật nấy. Hắn bỏ ngoài tai lời khuyên giải từ chính cha mẹ và người thân trong gia đình, thế rồi, điều gì đến đã đến.
Đầu năm 2012, khi mới 19 tuổi, hắn đã lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân trên địa bàn quận Hà Đông, TP Hà Nội. Với tội danh đó, hắn bị TAND quận Hà Đông tuyên phạt 18 tháng tù giam.
Bùi Thanh Liêm bị bắt ngay tại giường bệnh khi đóng giả người mắc bệnh hiểm nghèo và lúc tại Cơ quan điều tra.
Sau khi ra tù, Bùi Thanh Liêm không lấy đó làm bài học, tu dưỡng để trở thành người tốt, hắn tiếp tục lún sâu vào tội lỗi. Liên tiếp trong các năm 2014 và 2015, hắn liên tiếp gây ra các vụ trộm cắp tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản tại các địa bàn huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình và quận Hà Đông, TP Hà Nội.
Sau khi bị cơ quan điều tra Công an huyện Lương Sơn bắt giữ, hắn lợi dụng sơ hở trốn khỏi nơi giam giữ. Tổng hình phạt hắn phải thi hành là 4 năm 6 tháng tù.
Vẫn chứng nào tật nấy, sau khi ra tù, hắn trở nên lỳ lợm, tinh vi, xảo quyệt hơn. Không có việc làm, hắn lang thang khắp nơi, lân la làm quen để lợi dụng sơ hở thực hiện các hành vi phạm tội.
Qua các mối quan hệ, hắn quen biết chị Phạm Ngọc Anh, sinh năm 1992, hiện đang thuê trọ tại khu 7, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Với tài ăn nói, hắn dễ dàng chiếm được tình cảm của chị Anh. Khi con mồi dính bẫy, hắn tìm cách chiếm đoạt tài sản để lấy tiền tiêu xài.
Khoảng 19h, ngày 29/12/2019, hắn đến phòng trọ của chị Phạm Ngọc Anh chơi. Đang trong quá trình nói chuyện thì chị Dương Thu Phương (sinh năm 1992, trú tại khu 2, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong), bạn chị Phạm Ngọc Anh đến chơi.
Sau đó, hắn đề nghị mượn chiếc xe mô tô YAMAHA Cuxi BKS 28Y-2883 và chiếc điện thoại iPhone 7 plus màu trắng để đi mua cam. Chị Anh đồng ý cho hắn mượn xe máy và điện thoại mà không mảy may nghi ngờ.
Chị đâu biết rằng kẻ mà chị hết mực tin tưởng lại là tên đạo chích chính hiệu. Chỉ chờ có thế, Bùi Thanh Liêm đã nhanh chóng tẩu thoát cùng toàn bộ tài sản. Hắn cầm cố chiếc xe máy tại một cửa hiệu cầm đồ ở TP Hòa Bình lấy 4 triệu đồng, sau đó bán chiếc điện thoại với giá 3,5 triệu đồng lấy tiền tiêu xài.
Sau khi tiêu xài hết số tiền, không có khả năng hoàn trả tài sản, đối tượng bỏ trốn khỏi địa phương. Đến ngày 19/6/2020 biết không thể trốn tránh, Bùi Thanh Liêm đã đến Công an huyện Cao Phong đầu thú và khai nhận hành vi phạm tội.
Ngày 22/10/2020, TAND huyện Cao Phong tuyên phạt hắn 30 tháng tù giam. Tuy nhiên, một lần nữa Bùi Thanh Liêm tiếp tục trốn thi hành án. Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh Hòa Bình ra quyết định truy nã toàn quốc đối với Bùi Thanh Liêm.
Trung tá Nguyễn Ngọc Tuyến (bên phải) trao đổi với tác giả bài viết.
Vạch trần thủ đoạn ép phổi ho ra máu
Lật giở từng trang hồ sơ đối tượng, Trung tá Nguyễn Ngọc Tuyến - cán bộ Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp Công an tỉnh Hòa Bình cho biết, Bùi Thanh Liêm từng có 5 tiền án về nhiều tội danh. Đây là đối tượng tinh vi, xảo quyệt, có nhiều thủ đoạn đối phó với Cơ quan công an.
Quá trình lẩn trốn, hắn liên tục thay đổi địa điểm, tên họ để tránh sự phát hiện của Cơ quan công an. Sau khi nghiên cứu hồ sơ truy nã, chúng tôi nhận thấy thông tin về đối tượng rất ít ỏi, gia đình không hợp tác, có dấu hiệu bao che nên việc xác minh gặp nhiều khó khăn.
Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Thượng tá Nguyễn Thị Thủy - Trưởng Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự Công an tỉnh, một tổ công tác tiến hành đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, bí mật lần tìm manh mối, xác minh qua các mối quan hệ của đối tượng.
Thông qua quần chúng nhân dân, cuối năm 2022, các trính sát nắm được thông tin đối tượng đang làm cho một cửa hàng quần áo ở khu vực quận Long Biên, TP Hà Nội. Nhận thấy đây là thời điểm để bắt giữ đối tượng, một tổ công tác lập tức xuống Long Biên để xác minh, truy bắt. Tuy nhiên, khi đến nơi, đối tượng đã cao chạy xa bay.
Xác minh qua người dân ở đó, được biết, đối tượng rất cảnh giác với Cơ quan công an, hễ thấy nguy cơ bị lộ, đối tượng lập tức bỏ trốn.
Kiên trì bám địa bàn, các trinh sát đưa “Thư kêu gọi đầu thú” để hưởng khoan hồng của pháp luật. Khi tiếp xúc với gia đình, không ai biết đối tượng ở đâu. Sau khi bỏ trốn, đối tượng cắt đứt liên lạc với gia đình và người thân. Việc truy bắt đối tượng tưởng chừng rơi vào ngõ cụt thì các trinh sát đón nhận thông tin bất ngờ.
Ngày 6/6/2023, qua công tác kiểm tra hành chính, Công an phường Phan Si Păng, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai phát hiện 2 đối tượng nghi vấn sử dụng trái phép chất ma túy. Tổ công tác đã đưa đối tượng về trụ sở công an phường để tiến hành test nhanh ma túy. Quá trình làm việc, đối tượng không xuất trình giấy tờ tùy thân, khai báo quanh co, không thành khẩn.
Công an xã Hợp Thành, TP Hòa Bình rà soát phục vụ cấp căn cước công dân.
Ban đầu đối tượng khai nhận là Nguyễn Thanh Tùng, sinh năm 1993, trú tại thôn Đông, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội. Sau đó đối tượng lại khai là Nguyễn Anh Trung, sinh năm 1997, trú tại xã Phụng Thượng, huyện Phúc Thọ, TP Hà Nội. Nhận thấy đối tượng có biểu hiện bất minh nhằm che giấu lai lịch, Công an phường Phan Si Păng đã tạm giữ để xác minh.
Với bản chất xảo quyệt, đối tượng đã bất ngờ ép phổi ho ra máu và khai là bị lao phổi giai đoạn cuối. Đối tượng đề nghị được đưa đến trung tâm y tế để kiểm tra với ý đồ sẽ tiếp tục bỏ trốn. Công an phường Phan Si Păng làm theo đề nghị của hắn, đồng thời bí mật xác minh danh tính đối tượng.
Đúng thời điểm này, các trinh sát Công an tỉnh Hòa Bình đã thông báo truy tìm đối tượng Bùi Thanh Liêm. Sau khi đối khớp thông tin xác định, Nguyễn Anh Trung chính là Bùi Thanh Liêm, đối tượng đã bị truy nã toàn quốc. Ngày 7/6/2023, Tổ công tác Công an tỉnh Hòa Bình lập tức lên đường đến phường Phan Si Păng để xác minh. Quá trình làm việc, tổ công tác đã công bố lệnh truy nã, đối tượng Bùi Thanh Liêm phải cúi đầu nhận tội.
Sau khi TAND huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình kết án 30 tháng tù giam, hắn đã bỏ trốn khỏi địa phương. Quá trình lẩn trốn, hắn di chuyển qua nhiều tỉnh, thành phố phía Bắc, thay đổi tên họ để tạo vỏ bọc hợp pháp. Đối tượng làm nhiều nghề, từ bán quần áo ở quận Long Biên, sửa chữa ô tô, xe máy ở Hoài Đức (Hà Nội).
Sau khi lẩn trốn ở các tỉnh đồng bằng, nhận thấy nguy cơ bị lộ, hắn quyết định tìm đến các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa để lẩn trốn. Hắn lên Lào Cai và xin làm nhân viên bán vé cáp treo tại khu du lịch Phan Si Păng. Hắn tin rằng, với tính toán chi tiết, tinh vi, Cơ quan Công an sẽ không thể phát hiện ra hắn. Đặc biệt, hắn có biệt tài ép phổi ho ra máu, giả mắc bệnh lao phổi giai đoạn cuối. Với thủ đoạn này, hắn đã nhiều lần thoát hiểm trước Cơ quan Công an.
Thế nhưng, “vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, sau gần 3 năm lẩn trốn, đối tượng đã sa lưới pháp luật trước sự kiên trì của các trinh sát Công an tỉnh Hòa Bình.