16:00 14/11/2024
Hỏi - Đáp
Thuốc chữa bệnh được rao bán nhan nhản trên Facebook, Youtube,..., “thầy thuốc mạng” nở rộ với các bài thuốc gia truyền, “bí truyền” đang là một mối nguy hại.
Bắt bệnh qua điện thoại
Chị N.T.N.C. (27 tuổi, quận Bình Tân, TP.HCM) bị mụn trứng cá dày và nặng ở mặt nhiều năm nay. Sau nhiều lần chữa ở các phòng khám da liễu không đỡ, chị tìm đến đông y với hy vọng nhan sắc được cải thiện.
Qua quảng cáo trên một kênh Youtube, chị gọi vào số điện thoại trên màn hình, sau khi nói trình trạng bệnh, chị được “thầy thuốc mạng” tư vấn nhiệt tình là phương thuốc gia truyền, đưa ra giá và vài ngày sau chị nhận được thuốc là một gói lá cây khô mà không cần khám bệnh.
“Người bán nói nguyên liệu thuốc là lá cây giúp mát gan, tiêu mụn nhọt, không độc hại, hợp thì nhanh khỏi. Vì lá cây khô nên tôi nghĩ chắc không sao, sau một tuần sử dụng, mụn mọc dữ dội hơn, đỏ lên khắp mặt, cả người cũng bị, tôi phải ngưng ngay và đi bệnh viện khám”, C. chia sẻ.
Quảng cáo chữa viêm xoang trên mạng.
Trong vai một người bệnh viêm xoang cấp tính một năm, PV gọi đến số điện thoại của quảng cáo (ảnh trên) và được nhân viên tư vấn cụ thể sau khi nói tình trạng bệnh.
Người tư vấn nói tên là D., giới thiệu liệu trình thuốc đông y nhưng luôn nhấn mạnh ứng dụng công nghệ Nhật Bản, khuyên PV uống một liệu trình 1.300.000 đồng. Người này còn khuyên không nên dùng thuốc Tây, vì thuốc Tây toàn kháng sinh chỉ có tác dụng chữa cầm chừng chứ không khỏi bệnh.
Khi PV hỏi có cần khám bệnh không, D. liền trả lời rằng, qua nói chuyện là nắm được tình trạng bệnh không cần khám, và liên tục khuyên PV sử dụng thử liệu trình thuốc là khỏi.
“Thuốc đông y nhưng nhờ ứng dụng công nghệ Nhật Bản, viên sủi có kích thước nano siêu vi nên dễ dàng hòa tan trong nước, liệu trình đa tác động. Với tình trạng viêm xoang 1 năm hoàn toàn điều trị dứt điểm được. Chị có thể dùng liệu trình cơ bản bên nhà thuốc, trong vòng 25 ngày với giá 1.300.000 đồng. Uống thử và cảm nhận chứ tôi là biết ngay chị ạ.
Khi nhận thuốc được kiểm tra đầy đủ thông tin, giấy tờ, chị gọi lại để tôi hướng dẫn đầy đủ cách sử dụng. Nãy giờ tôi hỏi tình trạng bệnh, tôi ghi hết vào hồ sơ, không cần khám... Tôi phải hỏi tình trạng bệnh thế nào, tôi mới dám hỗ trợ cho bà con, hãy cứ yên tâm mà điều trị. Hãy uống liệu trình cơ bản đi thì sang liệu trình cao cấp…”, D. nhiệt tình tư vấn.
Thuốc vài chục nghìn nhưng bán tiền triệu
Theo y sĩ Nguyễn Trí Thức, Phòng chẩn trị Y học cổ truyền Thiên Long, đường Hải Thượng Lãn Ông (Quận 5, TP.HCM) - phòng khám được cấp phép hoạt động 23 năm ở TP.HCM, cơ sở kinh doanh thuốc đông y trước tiên phải có giấy phép kinh doanh và chứng chỉ hành nghề. Các lương y, y sĩ, bác sĩ... của cơ sở đó phải có đầy đủ chứng chỉ, bằng cấp theo quy định của pháp luật mới có thể bán thuốc và chữa bệnh.
Bên cạnh đó, thuốc cũng phải có chứng từ, hóa đơn, nguồn gốc rõ ràng chứ không thể cứ tin vào gia truyền, “bí truyền” là được.
Hoạt động bốc thuốc tại Phòng chẩn trị Y học cổ truyền Thiên Long.
Qua mạng, người bệnh khó có thể kiểm chứng những giấy tờ trên, rất dễ bị lừa. Hơn nữa chữa bệnh thì phải khám bệnh, bắt mạch để biết tình trạng bệnh rồi mới kê đơn, bốc thuốc chứ không thể qua nói miệng mà khỏi.
Cũng theo y sĩ Thức, phải người có chuyên môn mới biết lá, vỏ cây hay hoa quả khô là thuốc đông y hay không và có công dụng thế nào. Còn người bệnh thông thường nếu không có kiến thức mà mua qua mạng rất dễ bị lừa.
“Thuốc đông y bán qua mạng đôi khi là loại quả khô hay lá khô, không độc cũng không có tác dụng chữa bệnh, người bệnh khó mà biết được. Nhiều khi 10 vị thì hết 9 là giả người bệnh cũng không biết. Hơn nữa qua mạng nhận hàng thanh toán thì khó mà kiểm chứng nguồn gốc.
Trong quá trình bốc thuốc chữa bệnh, tôi gặp không ít người cầm gói thuốc đến hỏi, thuốc đó chỗ tôi bán chỉ có mấy chục ngàn một thang nhưng khách mua tới 400-500 trăm ngàn, thậm chí vài triệu trên mạng với danh nghĩa thuốc “đặc trị”, “độc quyền””, anh Thức cho biết.
Theo PGS TS BS Nguyễn Thị Bay, nguyên Trưởng Bộ môn Y học cổ truyền, ĐH Y Dược TP.HCM, từ các nghiên cứu khoa học, điểm mạnh của đông y là điều chỉnh các rối loạn chức năng, hỗ trợ điều trị một cách tích cực các bệnh mãn tính, các bệnh khó và bổ dưỡng cơ thể.
Việc ứng dụng các phương pháp điều trị của đông y mang tính toàn diện, giúp cơ thể tự cân bằng. Như trong các bệnh mãn tính có suy giảm các chức năng, đông y sẽ giúp cơ thể “phù chính” (nâng sức kháng bệnh, bổ), đủ sức để “khu tà” (đẩy lùi nguyên nhân gây bệnh).
Trong điều trị đông y, mỗi người bệnh có một cơ địa khác nhau, mạch lý và các triệu chứng biểu hiện khác nhau sẽ sử dụng một bài thuốc khác so với người cùng được chẩn đoán một bệnh.
Tuy nhiên, đông y không phải là “thần dược”, người bệnh không nên chữa bệnh thông qua quảng cáo, qua truyền miệng.
“Khi có bệnh, người bệnh cần đi khám bệnh, bác sĩ sẽ quyết định nên chữa trị như thế nào, dùng phương pháp gì (Đông y hoặc Tây y), là con đường ngắn nhất giúp phục hồi sức khoẻ, không nên tin qua truyền miệng, qua quảng cáo mà không có cơ sở, tức không qua nghiên cứu, không qua kiểm định và cho phép của Bộ Y tế", BS Bay nói.