Đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng tín chỉ carbon

Bộ Tài chính vừa đưa ra đề xuất về việc miễn thuế thu nhập cá nhân đối với một số khoản thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải và tín chỉ carbon, cũng như lãi từ trái phiếu xanh. Cụ thể, các khoản miễn thuế này bao gồm thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ carbon lần đầu sau khi phát hành, thu nhập tiền lãi từ trái phiếu xanh và thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh.

Đề xuất này thể hiện cam kết của Chính phủ trong việc thúc đẩy thị trường carbon và bảo vệ môi trường, nhất là trong bối cảnh quốc tế đang ngày càng khuyến khích phát triển các dự án theo cơ chế phát triển sạch là các dự án đầu tư sản xuất theo công nghệ mới, tiên tiến, thân thiện với môi trường, có kết quả giảm phát thải khí nhà kính.

Đề xuất nhiều chính sách khuyến khích phát triển các dự án theo cơ chế phát triển sạch.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, tính đến tháng 7/2024, có 48 quốc gia triển khai thị trường carbon theo cơ chế bắt buộc. Bên cạnh đó là thị trường carbon tự nguyện do các doanh nghiệp, tổ chức quốc tế thành lập.

Dù chưa có sự thống nhất trên phạm vi toàn cầu về trao đổi hạn ngạch phát thải, tín chỉ carbon xuyên biên giới nhưng đã có 82 quốc gia và vùng lãnh thổ ký thoả thuận về trao đổi hạn ngạch, tín chỉ carbon. Tại Việt Nam, có khoảng 150 chương trình, dự án được cấp 40,2 triệu tín chỉ carbon và thực hiện theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon quốc tế để trao đổi trên thị trường carbon thế giới.

Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định rõ về các cơ chế trao đổi và chuyển nhượng tín chỉ carbon, cũng như khuyến khích phát triển các dự án bảo vệ môi trường thông qua trái phiếu xanh. Trái phiếu xanh không chỉ giúp các tổ chức huy động vốn cho các dự án bảo vệ môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế. Chính phủ đã giao cho Bộ TN&MT phối hợp với Bộ Tài chính trong việc triển khai các quy định này, đảm bảo tính khả thi và hiệu quả cho thị trường carbon.

Theo Bộ Tài chính, trong giai đoạn 2019 - 2023, Việt Nam phát hành khoảng 1,16 tỷ USD trái phiếu xanh. Tuy vậy, con số này còn rất khiêm tốn so với nhu cầu vốn trung bình khoảng 20 tỷ USD/năm để thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh, dự án xanh.

TS. Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam, đề xuất: Cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến tín dụng xanh theo hướng tăng cường tính bắt buộc để đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh. Đồng thời, cần đa dạng hóa các nguồn vốn cho tín dụng xanh tại Việt Nam, xem xét ưu tiên tiếp cận các nguồn vốn quốc tế thông qua hợp tác song phương và các tổ chức tài chính quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi phát triển trái phiếu xanh, nâng cao nhận thức doanh nghiệp về phát triển bền vững.

Để thúc đẩy hoạt động bảo vệ môi trường, nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai chính sách thúc đẩy thị trường chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ carbon, trái phiếu xanh, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng xã hội về giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng tín chỉ carbon và trái phiếu xanh.

Ông Hoàng Anh Dũng, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Thương mại (Intraco), chia sẻ: “Kinh nghiệm quốc tế cho thấy một số nước như Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc;... cũng có quy định miễn thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải.

Hay nhiều quốc gia khác như Mỹ, Ấn Độ… cũng miễn thuế thu nhập trái phiếu xanh do địa phương phát hành. Việt Nam có thể tham khảo từ các nước khác để xây dựng một khung pháp lý phù hợp và hiệu quả cho thị trường carbon, phát huy tối đa tiềm năng trong lĩnh vực này.”

Theo lộ trình, đến năm 2025-2027, Việt Nam sẽ thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon, đánh giá kết quả thí điểm; đồng thời tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và hạ tầng kỹ thuật. Dự kiến từ năm 2028, sàn giao dịch tín chỉ carbon chính thức hoạt động.

Cần nhiều chính sách thúc đẩy thị trường tín chỉ carbon.

Bà Đặng Hồng Hạnh, Đồng sáng lập, Giám đốc Điều hành Công ty Cổ phần Tư vấn Năng lượng và Môi trường (VNEEC) cũng cho rằng việc miễn thuế sẽ không chỉ thúc đẩy bảo vệ môi trường mà còn tạo ra cơ hội cho sự phát triển bền vững tại Việt Nam.

Việt Nam dự kiến sẽ thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon, theo đó, có thể thu hút các nguồn lực đầu tư và cải thiện nhận thức của cộng đồng về vấn đề giảm phát thải khí nhà kính. Khi có thị trường carbon trong nước, doanh nghiệp có nhiều lựa chọn các chiến lược giảm phát thải linh hoạt và phù hợp với thực tế của doanh nghiệp để chi phí giảm phát thải, tuân thủ các quy định của Nhà nước sẽ thấp hơn so với việc không có thị trường và bắt buộc tự giảm tại doanh nghiệp.

Việc phát triển thị trường carbon không chỉ là một chính sách mà còn là sự cần thiết, khẳng định tầm nhìn dài hạn của Chính phủ trong thúc đẩy phát triển xanh và bền vững. Đây là bước đi rất quan trọng trong việc đạt mục tiêu cam kết của Việt Nam tại COP26, đồng thời chuyển đổi nền kinh tế theo hướng carbon thấp. Để thực hiện các cam kết này, Bộ TN&MT cần tiến hành đánh giá tác động của chính sách, đồng thời hợp tác với các lĩnh vực khác để phát triển toàn diện.