Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 37, sáng 26/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến báo cáo của Chính phủ về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2024.
Nêu ý kiến tại phiên họp, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ Quốc hội Trần Quang Phương nhận định, công tác kiểm tra, rà soát và giải quyết các vụ việc khiếu nại phức tạp, tồn đọng, kéo dài được Thanh tra Chính phủ đôn đốc các địa phương thực hiện, song người phối hợp giải quyết thì không đủ thẩm quyền.
Phó Chủ Quốc hội Trần Quang Phương. (Ảnh: quochoi.vn)
Ông Trần Quang Phương nêu thực tế tại nhiều địa phương, khi Ban Tiếp công dân Trung ương (thuộc Thanh tra Chính phủ) mời lãnh đạo tỉnh đến phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân nhưng lãnh đạo tỉnh lại giao cho cấp dưới không quyết được việc.
"Ủy quyền cho cấp dưới đến lại ùm xòe, thống nhất rồi về báo cáo với lãnh đạo. Không biết báo cáo thế nào mà việc vẫn ngâm. Tôi đề nghị Ban Tiếp công dân Trung ương mời lãnh đạo tỉnh là Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND tỉnh đến giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân mà không trực tiếp có mặt thì công khai trên báo chí", Phó Chủ Quốc hội Trần Quang Phương nói.
Bên cạnh việc công khai trên báo chí, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng Ban Tiếp công dân Trung ương cần đề nghị với Chính phủ có công văn phê bình, yêu cầu cấp ủy chính quyền phê bình nghiêm túc.
"Có lẽ các đồng chí còn ngại ngùng, sợ va chạm chỗ này chỗ khác. Tình trạng này cứ kéo dài mãi thế thì đến bao giờ mới giải quyết dứt điểm được?", ông Trần Quang Phương nêu vấn đề.
Theo báo cáo của Chính phủ, tính từ ngày 1/10/2023 đến ngày 31/7/2024, 255.988 lượt người đến cơ quan hành chính Nhà nước khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh với tổng số người được tiếp là 280.510 người về 206.382 vụ việc, 2.024 đoàn đông người. Trong đó, Thanh tra Chính phủ đã tiếp 3.741 lượt, với 8.626 người đến trình bày về 3.106 vụ việc, 245 đoàn đông người.
Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan đã nỗ lực trong việc tổ chức tiếp công dân với những đổi mới theo hướng thiết thực, hiệu quả.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng. (Ảnh: quochoi.vn)
Tuy nhiên, so với năm 2023 (đủ 12 tháng), số đoàn đông người đến Thanh tra Chính phủ tăng mạnh (bằng 229%); ngược lại, số đoàn đông người đến các Bộ, ngành lại giảm mạnh (giảm 55%), Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ làm rõ nguyên nhân của tình hình này để có giải pháp phù hợp xử lý, khắc phục.
"Việc trực tiếp tiếp công dân của Thủ trưởng cơ quan hành chính Nhà nước được thực hiện tốt nhất là ở cấp Chủ tịch UBND cấp xã (trực tiếp tiếp 92%, ủy quyền tiếp 8%), tiếp theo là Chủ tịch UBND cấp huyện (trực tiếp tiếp 84%, ủy quyền tiếp 16%), Chủ tịch UBND cấp tỉnh (trực tiếp tiếp 82%, ủy quyền tiếp là 18%) và thực hiện thấp nhất là Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ (trực tiếp tiếp 59%, ủy quyền tiếp 41%)", theo đánh giá của cơ quan thẩm tra.
Đánh giá ưu điểm, kết quả việc chấp hành quy định của pháp luật về trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân của Thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước, Chính phủ nhận định người đứng đầu các cấp, các ngành đã nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức tiếp công dân và thực hiện ngày càng tốt hơn trách nhiệm tiếp công dân theo quy định.
Tuy nhiên, theo cơ quan thẩm tra, số liệu trong báo cáo của Chính phủ cho thấy thủ trưởng cơ quan hành chính Nhà nước các cấp vẫn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân theo quy định của Luật Tiếp công dân.
Bên cạnh đó, tình trạng ủy quyền tiếp công dân tại bộ, ngành, địa phương vẫn còn nhiều. Trong đó, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ủy quyền tiếp công dân chiếm 41% số ngày theo quy định.
Mặc dù việc trực tiếp tiếp công dân của Chủ tịch UBND cấp tỉnh và cấp huyện có tiến bộ hơn so với năm 2023 (cấp tỉnh là 82%, so với năm 2023 là 79%; cấp huyện là 84%, so với năm 2023 là 79%), nhưng theo Ủy ban Pháp luật, nếu tính chung số ngày tiếp công dân của thủ trưởng cơ quan hành chính Nhà nước (bao gồm cả số ngày ủy quyền tiếp công dân), ở cấp Chủ tịch UBND cấp tỉnh và cấp huyện giảm (cấp tỉnh là 97%, so với năm 2023 là 112%; cấp huyện là 95%, so với năm 2023 là 103%).
Mặt khác, theo Ủy ban Pháp luật, báo cáo cũng chưa chỉ ra cụ thể Bộ, ngành, địa phương, người đứng đầu cơ quan, địa phương chưa thực hiện nghiêm quy định về trách nhiệm tiếp công dân; chưa đề cao trách nhiệm trong việc thực hiện tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với Nhân dân, nhất là để giải quyết những vụ việc, vấn đề nổi cộm, bức xúc.