Thảo luận tại tổ chiều 27/10 về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đại biểu Tạ Thị Yên (tỉnh Điện Biên) nêu băn khoăn về tiến độ dự án rất chậm và gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Trong khi theo Nghị quyết của Quốc hội thì “việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được triển khai một lần và hoàn thành trước năm 2021”. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay, Chính phủ lại đề nghị kéo dài thời gian triển khai đến năm 2024, tức là chậm ba năm so với tiến độ đề ra.
Đại biểu Tạ Thị Yên (Ảnh: Quochoi.vn).
Giải trình về dự án này đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai cho biết, theo Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội, thời gian thực hiện dự án hoàn thành trong năm 2021. Ngay sau khi dự án được phê duyệt, UBND tỉnh Đồng Nai đã khẩn trương huy động cả hệ thống chính trị của tỉnh và thành lập các ban chỉ đạo để triển khai dự án.
Tuy nhiên, tiến độ thực hiện dự án chưa đáp ứng yêu cầu. Nguyên nhân là trong hai năm 2020, 2021 dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khu vực huyện Long Thành nói riêng và tỉnh Đồng Nai nói chung nhiều lần phải thực hiện giãn cách xã hội theo chỉ thị của Thủ tướng nên việc phối hợp với người dân trong công tác đo đạc, kiểm đếm, lên phương án bồi thường đất gặp rất nhiều khó khăn, bị kéo dài.
Tại tờ trình số 558/TTr-CP ngày 18/10/2023 Chính phủ kiến nghị Quốc hội xem xét, thông qua hai nội dung gồm kéo dài thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024 và kéo dài thời gian giải ngân đối với 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 và 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 đến hết ngày 31/12/ 2024.
Thiết kế sân bay Long Thành. (Ảnh: Baochinhphu).
Hiện việc thu hồi giải phóng mặt bằng còn 97,72ha, hơn 4% tổng diện tích thu hồi, nhưng tình trạng thu hồi rất khó khăn vì xen kẹt. Ngoài ra, do thực tế triển khai, nhiều hộ dân bị vướng mắc về giấy tờ đất (chuyển nhượng viết tay, vô chủ...), cần phải kéo dài thời gian xác minh và gặp nhiều khó khăn trong công tác đền bù.
Tuy nhiên, đến nay Đồng Nai đã thu hồi tổng diện tích 4.882/5.000 ha, đạt 97,64%, trong đó bàn giao toàn bộ mặt bằng giai đoạn 1 cho Cảng vụ hàng không miền Nam với tổng diện tích 2.532/2.532 ha, đạt 100%, đáp ứng điều kiện để Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam tiến hành thi công các công tác đào đất và san nền cho dự án để thi công các gói thầu số “5.10 thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách” và gói thầu số “4.6 thi công xây dựng, lắp đặt thiết bị và lập thiết kế bản vẽ thi công xây dựng đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ và các công trình khác”.
Về công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm và tổ chức lại cuộc sống của người dân thuộc dự án, Đồng Nai đã triển khai điều tra, khảo sát hơn 500 doanh nghiệp tại các khu công nghiệp trên địa bàn huyện Long Thành và Nhơn Trạch, cấp hơn 5.000 phiếu (hộ gia đình) và 10.000 phiếu (nhân khẩu từ 15 tuổi trở lên) khảo sát nhu cầu đào tạo nghề và giải quyết việc làm hộ gia đình bị thu hồi đất.
Tổ chức ba sàn giao dịch việc làm cho 725 lượt lao động và tiếp nhận 575 hồ sơ đăng ký.
Về việc bỏ tái định cư tại Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn điều chỉnh về Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn, tỉnh Đồng Nai thông tin: Việc bố trí này là theo nguyện vọng các hộ dân muốn chuyển đổi bố trí tái định cư. Các hộ dân nhận thấy Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn có nhiều tiện ích về hạ tầng xã hội, vị trí đắc địa cũng như gần các khu công nghiệp có thể cung cấp việc làm cho các hộ dân khi tái định cư tại đây.
"UBND tỉnh Đồng Nai đã bố trí tái định cư cho các hộ dân theo nguyện vọng và các hộ dân đều đồng thuận khi được chuyển đổi bố trí tái định cư và không ghi nhận khiếu kiện", báo cáo nêu.