Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho rằng, chuyện đấu giá đất cao chót vót rồi bỏ cọc diễn ra khá phổ biến với muôn vàn lý do. Thời gian qua, không ít nhà đầu tư đã sử dụng chiêu trò này nhằm thổi giá đất để thao túng thị trường, làm lợi cho một nhóm thiểu số. Việc trả giá quá cao, thắng thầu rồi bỏ cọc như thời gian vừa qua đã tạo ra nhiều hệ lụy.
“Có những nhà đầu tư còn lợi dụng nâng giá trị cố phiếu, trái phiếu. Nguy hiểm hơn, có những nhà đầu tư còn lợi dụng đánh bóng giá trị tài sản bảo đảm của mình cho các khoản vay ngân hàng. Nếu thực hiện trót lọt thì sẽ rút ruột các ngân hàng. Đáng chú ý, khi giá đất bị đẩy lên quá cao, giấc mơ an cư của những người có thu nhập thấp ngày càng xa vời”, đại biểu Thủy bức xúc.
Cũng theo đại biểu Thủy, tình trạng quân xanh quân đỏ, thông đồng dìm giá, bắt tay nhau để mua rẻ tài sản của nhà nước, nhất là đất đai diễn ra tại nhiều phiên đấu giá.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành Phiên họp (Ảnh: Quochoi.vn)
Đại biểu Thủy cho biết thêm, ngoài quân xanh, quân đỏ, trong thực tế, việc dìm giá còn có cả thủ đoạn sử dụng xã hội đen để đe dọa những người tham gia đấu giá, khiến cho họ sợ hãi bỏ cuộc, rút hồ sơ và cuộc đấu giá chỉ còn một nhà thầu, một mình một chợ.
“Khi đó, giá của những lô đất này thế nào là do đối tượng này thao túng, định đoạt và gần như đã được định sẵn, đó là thấp hơn nhiều so với giá thị trường, và cao hơn giá khởi điểm không đáng kể. Những thủ đoạn này đã gây ra những thiệt hại rất lớn cho tài sản của nhà nước chứ không chỉ đơn thuần là những vi phạm về quy định đấu giá, đấu thầu”, đại biểu Thủy nói.
Một nội dung khác mà đại biểu Thủy trình bày là tình trạng bắt tay ngầm rút ruột nhà nước. Bà Thủy cho biết, theo phản ánh của giới kinh doanh bất động sản, các nhà thầu sẽ không thể tác động vào cuộc đấu giá nếu không có tay trong. Ở mức độ vi phạm đơn giản thì tay trong cung cấp thông tin, tiết lộ thông tin để quây thầu, vây thầu để trúng với giá rẻ. Ở mức độ vi phạm nghiêm trọng hơn là sự cấu kết của những người có thẩm quyền để tạo thành nhóm lợi ích rút ruột nhà nước từ các phiên đấu giá.
“Lấy ví dụ gần đây vụ án ở Hà Nội, các đối tượng đã bắt tay với những người có trách nhiệm để điều chỉnh giá đất rẻ hơn gần một nửa so với giá ban đầu, từ 500 tỷ xuống còn 300 tỷ và nếu phi vụ này trót lọt thì nhà nước mất gần một nửa tiền. Vụ án này đã có 8 bị can bị khởi tố, trong đó có bị can là 2 cán bộ của Ban quản lý dự án. Tuy nhiên, dư luận băn khoăn liệu rằng còn nhiều phi vụ như thế này chưa bị phát hiện hay không?”, đại biểu Thủy đặt câu hỏi.
Đại biểu Thủy cũng nêu lên tình trạng móc ngoặc trong thẩm định giá.
“Có thể nói rằng, thẩm định giá là một khâu vô cùng quan trọng trong đấu giá đất. Tuy nhiên, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, pháp luật đã trao cho tổ chức này chức năng quá lớn, trong khi cơ chế kiểm soát lại hết sức lỏng lẻo. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới nhiều sai phạm trong thẩm định giá nói chung, thẩm định giá đất nói riêng trong thời gian vừa qua”, đại biểu Thủy nhấn mạnh.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát biểu về những góc khuất, những tiêu cực trong đấu giá quyền sử dụng đất thời gian qua (Ảnh: Quochoi.vn)
Đại biểu Thủy cho rằng, từ các vụ án được đưa ra xử lý trong thời gian vừa qua cho thấy, cùng là hành vi móc ngoặc giữa các thẩm định viên với các tổ chức cá nhân trong đấu giá, nhưng đối với những gói thầu mua sắm trang thiết bị thuộc ngân sách nhà nước thì giá được thẩm định đưa ra trong nhiều trường hợp lại cao hơn rất nhiều so với giá thực tế. Còn ngược lại, trong những cuộc thẩm định đấu giá đất của nhà nước lại rất rẻ.
“Mục đích cuối cùng của tất cả những cuộc đẩy giá hay dìm giá này đều là để rút ruột ngân sách, làm lợi cho nhóm lợi ích. Những chiêu trò quân xanh- quân đỏ, thông đồng - dìm giá, thắng thầu- bỏ cọc, đánh võng giá đất, thổi giá đất đã gây nên hệ lụy rất lớn cho kinh tế xã hội do đó cần mạnh tay xử lý”, đại biểu Thủy nhấn mạnh.
Trước thực trạng này, đại biểu Thủy đưa ra hai kiến nghị với Chính phủ và Bộ Công an.
“Tôi kiến nghị Chính phủ tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn nữa, tăng cường chỉ đạo thanh tra, kiểm tra mạnh tay hơn với hoạt động này. Với Bộ công an, tôi kiến nghị cần chọn một số phiên đấu giá đất có nhiều dư luận xì xào trong thời gian vừa qua để xác minh, điều tra, làm rõ nhằm tăng tính răn đe, phòng ngừa vi phạm”, đại biểu Thủy nói.