Vụ việc đại biểu Quốc hội Phạm Phú Quốc (Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM) có quốc tịch Cyprus (Cộng hoà Síp) từ năm 2018 nhưng không báo cáo Quốc hội vẫn đang thu hút sự chú ý đặc biệt từ dự luận.
Trả lời VTC News, Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, pháp luật Việt Nam hiện hành không cho phép đại biểu Quốc Hội được mang hai quốc tịch.
Đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam phải là người có Quốc tịch Việt Nam. Bởi vậy, đại biểu nào mang hai quốc tịch thì buộc phải thôi quốc tịch hoặc thôi đại biểu Quốc hội.
Theo ông Cường, trường hợp khai báo gian dối, không đủ tiêu chuẩn làm đại biểu Quốc hội mà không xin thôi đại biểu quốc hội thì có thể bị bãi nhiệm đại biểu Quốc hội theo quy định tại Điều 40 Luật tổ chức Quốc hội.
Luật tổ chức Quốc hội quy định rất cụ thể về điều kiện, tiêu chuẩn để trở thành đại biểu Quốc hội. Những người không đủ điều kiện tiêu chuẩn hoặc không còn xứng đáng là đại biểu Quốc hội mà không xin thôi thì có thể bị bãi nhiệm theo quy định pháp luật.
Đại biểu Quốc hội Phạm Phú Quốc.
"Điều 22 Luật tổ chức Quốc hội năm 2014 quy định tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội như sau:
Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm. - Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội", luật sư Cường cho biết.
img_6752_gjbv.jpg
Những người không đủ điều kiện tiêu chuẩn hoặc không còn xứng đáng là đại biểu Quốc Hội mà không xin thôi đã bị Quốc Hội thì có thể bị bãi nhiệm theo quy định pháp luật.
LS Đặng Văn Cường
Ngoài các tiêu chuẩn nêu trên thì tại Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Quốc hội năm 2020 (có hiệu lực từ năm 2021) quy định Đại biểu quốc hội "có một Quốc tịch là quốc tịch Việt Nam".
Như vậy, ngoài những tiêu chuẩn quy định tại Điều 22 của Luật tổ chức Quốc hội thì đại biểu Quốc hội phải là người "có 1 quốc tịch là quốc tịch Việt Nam". Người nào có 2 quốc tịch thì không đủ tiêu chuẩn là đại biểu Quốc hội theo quy định pháp luật hiện hành.
Bên cạnh đó, Luật quốc tịch Việt Nam không cho phép công dân Việt Nam mang hai quốc tịch trừ trường hợp đặc biệt như người được Chủ tịch nước cho phép; trường hợp xin trở lại quốc tịch Việt Nam; người Việt Nam định cư ở nước ngoài và đã nhập quốc tịch nước ngoài nhưng vẫn muốn nhập quốc tịch Việt Nam.
Trẻ em là con nuôi; người có vợ chồng, cha mẹ đẻ, con đẻ là công dân Việt Nam thì được nhập quốc tịch Việt Nam và giữ lại quốc tịch của họ.
Bởi vậy, trong trường hợp nêu trên cơ quan chức năng sẽ xác minh làm rõ vị đại biểu Quốc hội này có mang hai quốc tịch hay không.
Nếu vị này có hai quốc tịch thì không phù hợp với quy định của Luật quốc tịch và kể từ 1/1/2021 không đủ tiêu chuẩn theo quy định của Luật tổ chức Quốc hội.
Người vi phạm trong trường hợp này phải xin thôi một quốc tịch hoặc xin thôi đại biểu Quốc hội nếu không thì sẽ bị xem xét xử lý theo quy định của pháp luật nêu trên.
Trường hợp thuộc quy định tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 19 Luật Quốc tịch thì mới được phép mang hai quốc tịch. Người nào không thuộc trường hợp này mà mang hai quốc tịch là không phù hợp với quy định pháp luật.
Ngày 24/8, hãng tin Al Jazeera (hãng tin Nhà nước của Qatar) tung ra một tài liệu mật cho thấy chương trình hộ chiếu của Cyprus (Cộng hòa Síp), cho phép các chính trị gia mua hộ chiếu châu Âu.
Theo thông tin này, chương trình hộ chiếu của Cyprus cho phép những ai đầu tiên sở hữu hộ chiếu quốc đảo nhỏ tại Địa Trung Hải sẽ đồng nghĩa với việc cá nhân đó trở thành công dân EU, được đi lại, làm việc tự do ở 27 nước thành viên EU và có thể nhập cảnh vào 174 quốc gia mà không cần visa.
Ông Phạm Phú Quốc, đại biểu Quốc hội Đoàn TP.HCM bị Al Jazeera cáo buộc có tên trong danh sách này.
Ngày 25/8, trả lời báo Tuổi trẻ, đại biểu Phạm Phú Quốc thừa nhận ông có quốc tịch Cộng hoà Síp từ giữa năm 2018 nhưng do gia đình bảo lãnh chứ không phải ông “mua” quốc tịch như thông tin công bố từ hãng tin Al Jazeera.
Tuy nhiên, ông Trần Văn Tuý - Trưởng Ban Công tác Đại biểu của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho biết, cho tới nay, các cơ quan của Quốc hội chưa nhận được báo cáo nào về việc đại biểu Phạm Phú Quốc có quốc tịch thứ hai tại Cyprus (Công hoà Síp).
Ông Tuý cho biết, theo quy trình, Đoàn ĐBQH TP.HCM sẽ phải có báo cáo về việc này. Sau đó Mặt trận Tổ quốc có ý kiến liên quan. Sau quy trình xác minh, lấy ý kiến này, toàn bộ hồ sơ sẽ được báo cáo lên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Ông Trần Văn Tuý cũng cho biết, trong Luật Tổ chức Quốc hội (sửa đổi) quy định rõ về việc ĐBQH không được có 2 quốc tịch. Luật cũ trước đây tuy không quy định nhưng tinh thần một ĐBQH là không được có 2 quốc tịch.