Đậu mùa khỉ là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus đậu mùa khỉ gây ra. Hiện nhiều nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ tại sao loại virus này lại lây lan dễ dàng và khác thường trong đợt bùng phát toàn cầu như hiện nay.
Theo BSCK2 Đoàn Văn Lợi Em, Phó trưởng khoa Lâm sàng 3 (BV Da Liễu TP.HCM), đậu mùa khỉ chưa được xem là bệnh lây qua đường tình dục, bởi các bệnh lây qua đường này chủ yếu qua quan hệ tình dục. Một số bệnh lây qua đường tình dục như herpes sinh dục có thể lây lan khi tiếp xúc da với da, nhưng đó không phải là đường lây chính.
Trong khi đó, đậu mùa khỉ lây truyền qua nhiều con đường, trong đó chủ yếu đường tiếp xúc với các tổn thương da của người bệnh (còn gọi là đường lây truyền tiếp xúc da với da) hoặc thậm chí là qua trung gian vật dụng cá nhân như quần áo, khăn tắm…
Ngoài ra, virus còn có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với các chất tiết của đường hô hấp như nước bọt hoặc dịch nhầy.
Đậu mùa khỉ là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus đậu mùa khỉ gây ra. (Ảnh minh họa)
Nói cách khác, bất kỳ ai cũng đều có thể bị nhiễm virus đậu mùa khỉ nếu tiếp xúc với thương tổn da, vật dụng cá nhân hoặc chất tiết đường hô hấp của người bệnh mà không cần phải quan hệ tình dục với họ.
Hiện vẫn chưa rõ liệu virus đậu mùa khỉ có thể lây truyền qua tinh dịch hoặc dịch tiết âm đạo giống như định nghĩa của một bệnh lây qua đường tình dục hay không, nhưng việc quan hệ tình dục sẽ làm gia tăng mức độ tiếp xúc “thân mật và gần gũi”, làm gia tăng nguy cơ lây truyền bệnh qua đường tiếp xúc da với da và đường hô hấp.
Dù bệnh đậu mùa khỉ được ghi nhận ở phần lớn đối tượng nam quan hệ đồng giới, nhưng đây không phải là căn bệnh của riêng nhóm người này mà bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh qua những đường lây truyền kể trên.
Đậu mùa khỉ thường biểu hiện với các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, nổi hạch, đau nhức người, nổi ban da tùy vào giai đoạn của bệnh. Các tổn thương da thường xuất hiện ở trên mặt, tay, chân và vùng sinh dục với biểu hiện là mụn nước hoặc sẩn hồng ban, có thể tiển triển thành vết trợt loét trên mặt, tay hoặc vùng sinh dục.
Tuy nhiên, một số ít trường hợp, bệnh có thể có những biểu hiện tương đối giống với một số bệnh lây qua đường tình dục, vì vậy dễ dẫn đến chẩn đoán nhầm hoặc bỏ sót bệnh. Ví dụ, người bệnh có thể chỉ biểu hiện với một nốt loét ở vùng sinh dục, hậu môn hoặc trong miệng là có thể bị chẩn đoán nhầm với giang mai, herpes simplex hoặc hạ cam mềm. Ngoài ra, người bệnh đậu mùa khỉ có thể đồng mắc với một số bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Theo số liệu của CDC Hoa Kỳ, ước tính khoảng 38% trường hợp đậu mùa khỉ có đồng nhiễm với HIV, và 41% đã hoặc đang mắc bệnh lây qua đường tình dục như lậu, Chlamydia, và giang mai trong vòng 1 năm trở lại đây.