06:39 23/11/2024
Sao Việt
Trong cuộc trao đổi với VTC xoay quanh cuộc tranh luận Tổng thống lần thứ nhất, cựu đại sứ Việt Nam tại Mỹ Phạm Quang Vinh có những đánh giá và nhận định về 4 năm cầm quyền đầy thăng trầm của Tổng thống Trump.
Trước hết, theo ông Vinh, thành công nhãn tiền mà ai cũng có thể thấy được là ông Trump đã đưa nền kinh tế Mỹ phát triển trở lại. Ông dám đương đầu sòng phẳng với Trung Quốc đang vươn lên về mặt đối ngoại.
Nếu nhìn lại 4 năm qua, rõ ràng ứng viên đảng Cộng hòa đã giữ rất nhiều lời hứa khi tranh cử tổng thống lần đầu: Từ việc đóng cửa với dân nhập cư, ngăn chặn tội phạm, tăng cường luật pháp quốc tế, xây dựng bức tường biên giới cho tới cam kết mang lại công ăn việc làm, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp làm ăn. Việc giảm thuế, mở rộng doanh nghiệp theo các chính sách của ông Trump tạo ra không gian cho các công ty phát triển. Khi các tập đoàn lớn càng phát triển sẽ giúp nền kinh tế càng phát triển.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
"Rõ ràng, ông ấy đã làm những gì mình hứa", ông Vinh nói.
Về đối ngoại, ông Trump mạnh tay đối phó với một Trung Quốc đang trỗi dậy, đồng thời yêu cầu các quốc gia khác đối xử bình đẳng với nước Mỹ trong quan hệ kinh tế và thương mại, chia sẻ trách nhiệm.
Theo cựu Đại sứ, ông chủ Nhà Trắng không chỉ dừng lại ở việc chỉ trích Trung Quốc mà còn chỉ trích cả các đời tổng thống trước để nước Mỹ bị nước khác lợi dụng.
Về chính sách nước Mỹ trên hết, một trong những câu khẩu hiệu nổi bật của ông Trump khi tranh cử, ông Vinh cho rằng hầu hết các đời tổng thống Mỹ khi lên nắm quyền đều cam kết điều này. Nhưng ông Trump có cách tiếp cận và phương pháp khác biệt để đảm bảo thế nào là nước Mỹ trên hết và bảo vệ lợi ích của nước Mỹ.
"Câu chuyện liệu điều đó có đúng không, quan hệ đối ngoại có thể thấy rất rõ. Nước Mỹ theo các chiến lược của Tổng thống Trump, từ chiến lược an ninh quốc gia, quốc phòng, tầm nhìn châu Á-Thái Bình Dương vẫn đang tiếp tục lãnh đạo nhưng yêu cầu các nước phải chia sẻ trách nhiệm. Nước Mỹ không còn nhất nhất đi theo con đường đa phương, trói buộc mình mà sử dụng thế mạnh của mình để áp đặt song phương", cựu đại sứ cho hay.
Ông Vinh phân tích, trong quan hệ với các nước lớn như Trung Quốc, Mỹ dưới thời ông Trump đã không còn theo đuổi chính sách can dự tích cực nữa mà trở thành đối thủ cạnh tranh chiến lược, kiểm soát nhau và tạo ra bình đẳng.
Video: Đại sứ Phạm Quang Vinh bình luận về tranh luận Tổng thống Mỹ lần thứ nhất trên VTC
Nhìn vào thương mại, ông Trump đưa thương mại của của Mỹ vào luật chơi mới mà các nước phải theo. Ông đàm phán lại và biến Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA, gồm Mexico, Mỹ và Canada) thành một hiệp định mới dù vấn đề này vẫn còn gây tranh cãi. Ông rút Mỹ khỏi TPP, Hiệp định về biến đổi khí hậu, thỏa thuận hạt nhân với Iran. Ông thiết lập hiệp định thương mại với Nhật, sửa đổi hiệp định thương mại với Hàn Quốc.
"Nền kinh tế Mỹ trong 4 năm qua, trừ đại dịch COVID-19, đều tăng. Hưng phấn của nền kinh tế phát triển, nước Mỹ tự tin vào bản thân mình. Ông Trump đi rất đúng quan điểm của đảng Cộng hòa là giảm kiểm soát của chính phủ, tăng vai trò của các doanh nghiệp lớn, giảm quy định cho các doanh nghiệp, kể cả vấn đề về biến đổi khí hậu và năng lượng sạch. Ông đưa chế tạo trở lại, đưa than đá, dầu mỏ quay trở lại", cựu đại sứ nói.
Với đồng minh, ông Vinh nhấn mạnh cách đối xử của ông Trump rất sòng phẳng. Nếu trước đây nước Mỹ sử dụng đồng minh và hệ giá trị vượt lên trên thiệt thòi của nước Mỹ thì ông Trump giờ đã dỡ bỏ hàng rào đó. Ông buộc các đồng minh trước đây chỉ luôn dựa dẫm vào Mỹ phải chia sẻ trách nhiệm.
"Sau này các Tổng thống cầm quyền có thể không theo phong cách của ông Trump nhưng họ vẫn phải đồng thuận rằng nên có một phần chia sẻ bởi nước Mỹ không thể bao quát mãi mãi trên mọi lĩnh vực được", ông Vinh phân tích.
Dù vậy, cựu đại sứ Mỹ cho rằng bên cạnh những thành công đó, thất bại thấy rõ của ông Trump trong nhiệm kỳ này là không khắc phục được đại dịch COVID-19 để nó kéo dài, ảnh hưởng tới uy tín của ông trong cuộc bầu lần này. Thất bại thứ hai chính là một nước Mỹ vẫn tiếp tục phân hóa dưới thời Tổng thống Trump.