Truyền thông Mỹ những ngày qua loan tin Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden sẽ lựa chọn bà Katherine Tai, luật sư thương mại hàng đầu của Ủy ban Tài chính và Thuế vụ Hạ viện vào vị trí Đại diện Thương mại Mỹ.
Với vai trò then chốt của người đứng đầu Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) trong thương chiến Mỹ-Trung cũng như tại các cuộc đàm phán thương mại dưới thời Trump, việc bổ Đại diện Thương Mại Mỹ có thể sẽ đưa tới những chỉ dẫn về chính sách thương mại của Biden với Trung Quốc.
Bà Tai, 45 tuổi, là người Mỹ gốc Hoa và từng tốt nghiệp hai trường đại học danh tiếng Yale và Harvard. Nữ luật sư nổi tiếng này từng đứng đầu bộ phận theo dõi tình hình thực thi các quy định thương mại của Trung Quốc tại USTR. Trên cương vị này, bà Tai là luật sư chính chịu trách nhiệm khởi kiện những vụ vi phạm thương mại liên quan đến Trung Quốc tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Bà Katherine Tai - luật sư thương mại hàng đầu của Ủy ban Tài chính và Thuế vụ Hạ viện. (Ảnh: Uschina)
Wu Xinbo, Giám đốc trung tâm nghiên cứu Mỹ tại Đại học Phục Đán nhận định kinh nghiệm trước đây của Tai khi thiết lập chiến lược của Mỹ trong các tranh chấp thương mại với Trung Quốc tại WTO đồng nghĩa bà rất có kỹ năng gây áp lực lên Trung Quốc trên một nền tảng đa phương.
“Trái ngược với cách tiếp cận của Trump và Lighthizer, ủng hộ chiến tranh thương mại song phương, Biden không theo đuổi con đường thuế quan. Dưới thời Biden, Tai có thể là công cụ thực hiện chiến lược chiêu mộ đồng minh và chống lại Trung Quốc tại WTO", ông Wu phân tích.
Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ coi bà Tai là nhà đàm phán tài năng trong khi nhiều nghị sỹ tại lưỡng viện ủng hộ việc nữ chính khách này trở thành Đại diện thương mại Mỹ. Họ tin rằng bà nắm vững chuyên môn để giải quyết các vấn đề liên quan đến Trung Quốc.
Uy tín này một phần tới từ những gì Tai thể hiện trên vai trò cố vấn thương mại hàng đầu cho đảng Dân chủ khi đàm phán các điều khoản lao động mạnh mẽ hơn với phe Cộng hòa của ông Lighthizer trong Hiệp định thương mại Mỹ-Mexico-Canada.
Shi Yinhong, giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc tin rằng việc đề cử Tai có thể là một tín hiệu tiêu cực khác trong quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ. Nó cho thấy chính quyền mới sẽ tiếp tục duy trì lập trường cứng rắn với Bắc Kinh.
"Đây có thể không phải là tin tốt đối với Trung Quốc vì bà ấy từng xử lý các tranh chấp thương mại với Trung Quốc. Chúng ta cần quan sát xem bà ấy có ảnh hưởng chính trị thực sự đối với Biden hay không", ông Shi cho hay.
Theo vị cố vấn cho chính phủ Trung Quốc, Bắc Kinh có thể sẽ không hào hứng lắm nếu bà Tai thực sự được ông Biden cất nhắc.
Tai cùng với Pete Buttigieg - người được đồn đoán sẽ được bổ nhiệm vào vị trí Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc đều là hai cái tên mà Trung Quốc không có quá nhiều thông tin.
Chia sẻ quan điểm khác biệt, Wang Yong - Giám đốc trung tâm kinh tế chính trị quốc tế của Đại học Bắc Kinh lại cho rằng việc ông Biden đề cử bà Tai sẽ là một động thái tích cực cho các cuộc thương thảo về thương mại trong tương lai.
“Tai là một người Mỹ gốc Hoa, nói thông thạo tiếng Quan Thoại. Bà ấy có lẽ sẽ hiểu rõ hơn về văn hóa và phong cách đàm phán của Trung Quốc. Kiến thức nền và phẩm chất của bà ấy sẽ có lợi cho việc thúc đẩy đối thoại và trao đổi giữa hai nước", Wang nhận định.
Theo Wang, nhóm của Biden từng bày tỏ việc tách Mỹ và Trung Quốc là kịch bản không thực tế.
"Vì vậy tôi tin rằng chính quyền Biden cuối cùng sẽ loại bỏ tất cả các mức thuế do chính quyền Trump áp đặt bởi các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang phải chịu đựng điều đó. Chiến thuật đàm phán của Mỹ cũng cần phải thay đổi”, ông này cho hay.