Đại biểu Trần Hoàng Ngân: Hiệp định CPTPP sẽ đẩy nhanh quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường

Sáng nay, tại Quốc hội, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã trình bày Tờ trình về việc đề nghị Quốc hội phê chuẩn Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cùng các văn kiện liên quan.

“Với những cam kết đã đủ rõ, đủ chi tiết và có thể áp dụng trực tiếp theo quy định của Luật Điều ước quốc tế, Chính phủ kiến nghị áp dụng trực tiếp hiệp định này”, Chủ tịch nước đề nghị. 

Chia sẻ bên hành lang Quốc hội, ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng khi Việt Nam gia nhập CPTPP chắc chắn sẽ có nhiều cơ hội, nhưng cũng sẽ gặp phải không ít thách thức.

 Đại biểu Trần Hoàng Ngân trả lời phỏng vấn báo chí bên hành lang Quốc hội. (Ảnh: Duy Thành)

- Theo ông, khi tham gia CPTPP, những lĩnh vực, ngành nào của Việt Nam sẽ được hưởng lợi?

Cơ hội lớn với Việt Nam là thuế quan sẽ hỗ trợ cho ngành may mặc, da giầy, thực phẩm chế biến. Nhưng thách thức sẽ đến với lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt, tài chính.

Một điều chúng ta phải hết sức lưu ý với CPTPP đây là một FTA tiến bộ. Tại sao lại gọi toàn diện và tiến bộ? Toàn diện ở chỗ nó không giống các FTA trước đây là chỉ bàn về vấn đề thuế, cắt giảm thuế quan, CPTPP bàn luôn vấn đề về đầu tư, dịch vụ, sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp Nhà nước (DNNN), người lao động, mua sắm chính phủ, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tức là bàn rất toàn diện. Còn tiến bộ là không phân biệt giàu, nghèo.

Do đó, hiệp định này sẽ hỗ trợ cải cách và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, cũng như đối với DNNN hiện nay chúng ta đang trong quá trình cải cách, nhưng sẽ đẩy nhanh quá trình hoàn thiện thể chế đó, để đảm bảo cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, cũng như khuyến khích thành phần kinh tế tư nhân phát triển.

- Công tác xây dựng pháp luật có gặp khó khăn, thách thức nào không để phù hợp với CPTPP, thưa ông?

Không có CPTPP thì chúng ta cũng vẫn đang hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, Quốc hội cũng đang bàn luận ban hành luật mới để sửa đổi các luật cũ.

Việc gia nhập CPTPP sẽ thúc đẩy nhanh hơn tốc độ hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, để chúng ta có chấp hành đúng theo những gì đã ký kết với các nước CPTPP.

Có một điểm lưu ý, mặc dù có 11 quốc gia, nhưng trong đó đã có tới 8 nước Việt Nam ký kết về hiệp định thuế quan.

Vì vậy, khi có thêm CPTPP sẽ có cơ hội mở rộng thêm việc cắt giảm các dòng thuế nhiều hơn, từ đây sẽ tác động đến phát triển kinh tế. Theo dự báo, xuất nhập khẩu và GDP sẽ tăng sau khi Việt Nam ký kết hiệp định CPTPP.

- Tham gia CPTPP sẽ có tác động tích cực đến thuế và hải quan với Việt Nam, vậy còn các doanh nghiệp thì thế nào, thưa ông?

Như chúng ta thấy, trong 11 quốc gia thì GDP của Việt Nam là thấp hơn so với 10 quốc gia khác. Tuy nhiên, chúng ta lại có một thị trường rất tiềm năng với dân số 95 triệu dân, các nước rất quan tâm đến thị trường này.

Do đó, doanh nghiệp Việt Nam sẽ gặp những thách thức nhất định, đòi hỏi doanh nghiệp phải tự nâng cao năng lực cạnh tranh và triển khai ứng dụng khoa học công nghệ để tạo ra sản phẩm có thể cạnh tranh được trên thị trường ngay tại sân nhà cũng như quốc tế.

Đặc biệt với lĩnh vực nông nghiệp phải tổ chức lại sản xuất, người nông dân phải dần quen với sản xuất lớn, tổ hợp tác, HTX cũng cần có những cơ chế nhằm khuyến khích đầu tư mạnh hơn nữa vào lĩnh vực nông nghiệp. Có như vậy, chúng ta mới tạo ra được sản phẩm nông nghiệp có tính cạnh tranh cao trên thị trường. Nếu không, mặt hàng về chăn nuôi, nông sản, thực phẩm chắc chắn sẽ gặp trở ngại từ 11 quốc gia này.

- Theo ông, việc đầu tiên Việt Nam cần phải làm là gì sau khi chính thức gia nhập CPTPP?

Theo tôi đó là thông tin, cung cấp thông tin thật nhiều và rộng đến các doanh nghiệp để họ thấy rõ được cơ hội và thách thức khi chúng ta gia nhập vào CPTPP.

- Xin cảm ơn ông!

Hiệp định CPTPP sẽ có hiệu lực vào ngày 30/12. Đã có 6 nước chính thức thông qua gồm Mexico, Nhật Bản, Singapore, New Zealand, Canada và Australia.

Hiệp định CPTPP gồm 7 điều, 1 phụ lục quy định về mối quan hệ với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được 12 nước ký ngày 6/2/2016 tại New Zealand, cũng như xử lý các vấn đề khác liên quan đến tính hiệu lực, rút khỏi hay gia nhập CPTPP.

Về cơ bản, CPTPP giữ nguyên nội dung của hiệp định TPP nhưng cho phép các nước thành viên tạm hoãn 20 nhóm nghĩa vụ, trong đó 11 nghĩa vụ liên quan tới Chương Sở hữu trí tuệ, 2 liên quan tới mua sắm Chính phủ và 7 liên quan tới quản lý hải quan và tạo thuận lợi thương mại, đầu tư, thương mại dịch vụ xuyên biên giới; dịch vụ tài chính, viễn thông, môi trường, minh bạch hoá và chống tham nhũng...

Theo tính toán của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, CPTPP có thể giúp GDP và xuất khẩu của Việt Nam tăng tương ứng là 1,32% và 4,04% đến năm 2035.