Đại biểu Lê Thanh Vân: Không nên vì lũ lụt mà đổ hết lỗi cho thủy điện

Sáng 5/11, tại phiên tranh luận với Bộ trưởng Bộ Công Thương về vấn đề lợi ích và tác hại của thủy điện nhỏ, ĐBQH Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau) cho rằng, đợt lũ lụt vừa qua ở miền Trung đặt ra vấn đề phải có quan điểm lịch sử về thủy điện.

Đại biểu Lê Thanh Vân nhấn mạnh, thủy điện cần được đánh giá khách quan hơn. "Nói về thuỷ điện, chúng ta phải xem xét có tính lịch sử, có quan điểm lịch sử", ông Vân nói.

ĐBQH Lê Thanh Vân.

Lấy dẫn chứng về thủy điện sông Đà, ông Vân cho biết, mục tiêu xây dựng ban đầu là trị thủy. "Đây là con sông hùng vĩ, hung dữ trải qua bao đời. Sau đó, Việt Nam cùng các chuyên gia Liên Xô xây dựng, lúc đầu nhằm mục đích trị thủy rồi mới đến phát điện. Vì mục đích trị thủy đầu tiên nên thủy điện sông Đà được sử dụng chủ yếu để điều tiết lũ, giúp Hà Nội tránh được các trận lụt lịch sử. Năm 1971, chúng ta phải phá đê Chương Mỹ để cứu Hà Nội, nhưng từ khi có thủy điện sông Đà thì lũ được điều tiết tốt", đại biểu Lê Thanh Vân khẳng định.

Đánh giá về mặt trái, ông Vân nhấn mạnh đến sự lạm dụng của các nhà đầu tư. "Nói về thủy điện, phải nghĩ đến thủy công, điều tiết dòng chảy để tránh thiệt hại cho nhân dân. Nhưng một số chủ đầu tư lạm dụng quy trình ấy để trục lợi thông qua phá rừng, lấy gỗ quý. Khi đánh giá về thủy điện hay thủy điện nhỏ, cần có sự khách quan, nhiều chiều, cần xét đến cả vai trò tích cực của thủy điện với cộng đồng. Không nên vì lũ lụt mà đổ hết cho thủy điện", ông nói.

Video: Đại biểu Lê Thanh Vân thảo luận về vấn đề thuỷ điện

Cũng tại phiên trả lời chất vấn của Quốc hội sáng nay, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, chủ đầu tư chịu trách nhiệm tháo dỡ thủy điện nhỏ hết khấu hao.

Phần trả lời của người đứng đầu Bộ Công Thương liên quan đến ý kiến chất vấn của ĐBQH Dương Trung Quốc trước đó về việc thủy điện nhỏ ảnh hưởng đến môi trường và xử lý như thế nào khi hết khấu hao. Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, hiện nay đã có đủ những quy trình pháp lý rất bài bản để quản lý vấn đề này.

"Báo cáo về kinh tế kỹ thuật và báo cáo đánh giá tác động môi trường sẽ giúp các cấp có thẩm quyền đánh giá hiệu quả dự án và tác động tiêu cực. Đối với các dự án thủy điện thì đã có tiêu chí sử dụng đất; nếu vượt qua 10 ha đất/1MW hoặc lấy đất rừng tự nhiên sẽ không được xem xét", ông Trần Tuấn Anh nói thêm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh.

Về các thủy điện nhỏ hết khấu hao, theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, luật quy định chủ đầu tư chịu trách nhiệm tháo dỡ, báo cáo cấp có thẩm quyền. Tương tự, với điện mặt trời, các chủ đầu tư cũng phải xử lý rác thải từ các tấm pin năng lượng mặt trời sau khi dự án hết thời hạn.

"Trên thực tế chỉ 3% từ các tấm pin này chứa những chất có thể ảnh hưởng đến môi trường", ông Tuấn Anh cho biết.

Liên quan đến các báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án, ông Tuấn Anh nhấn mạnh điều này rất quan trọng, điều này giúp cấp có thẩm quyền thông qua dự án hay không. Theo người đứng đầu Bộ Công Thương, các báo cáo này đều phải đăng công khai trên trang điện tử và mọi người có cơ sở để đánh giá.