Chiều 14/5, phiên tòa sơ thẩm xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường và 13 bị cáo khác liên quan tới vụ buôn bán thuốc giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada xảy ra tại Công ty VN Pharma, TP.HCM, một số tỉnh, thành phố và Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) kết thúc phần thẩm vấn.
Trước khi tranh tụng, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội (VKS) đã đề nghị mức án đối với 14 bị cáo.
VKS đề nghị tuyên cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường 7 - 8 năm tù; bị cáo Nguyễn Việt Hùng, cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược 3 - 4 năm tù; bị cáo Lê Đình Thanh, cựu công chức Cục Hải quan TP.HCM 2-3 năm tù. Các bị cáo này bị truy tố về hành vi “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bị cáo Phạm Hồng Châu, cựu Trưởng phòng Đăng ký thuốc (Cục Quản lý Dược) bị đề nghị 7 - 8 năm tù; bị cáo Nguyễn Thị Thu Thủy, cựu Phó trưởng Phòng Quản lý giá thuốc (Cục Quản lý Dược) 4 - 5 năm tù. Các bị cáo này bị truy tố cùng tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Cựu Thứ trưởng Trương Quốc Cường được dẫn giải tới phiên toà sơ thẩm
Nhóm bị cáo bị truy tố về tội “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, gồm: Nguyễn Minh Hùng, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma bị đề nghị 20 năm tù; Võ Mạnh Cường, cựu Giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C 20 năm tù; Nguyễn Trí Nhật, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma bị đề nghị 15 - 16 năm tù.
Ngô Anh Quốc, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty VN Pharma bị đề nghị 14 - 15 năm tù; bị cáo Phan Cẩm Loan, cựu Phó trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma 11 - 12 năm tù.
Bị cáo Lê Thị Vũ Phương, cựu Kế toán Trưởng Công ty VN Pharma 10 - 11 năm tù; Phạm Anh Kiệt, cựu Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Dược Sài Gòn bị đề nghị 11 - 12 năm; Phạm Quỳnh Trang, cựu nhân viên Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C 9 - 10 năm tù; bị cáo Nguyễn Thị Quyết, cựu nhân viên Phòng Xuất nhập khẩu Công ty VN Pharma bị đề nghị 8 - 9 năm tù.
Theo cáo trạng, lợi dụng những sơ hở trong công tác quản lý dược và hải quan, trong các năm 2008 - 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (người Việt Nam định cư tại Canada, có quốc tịch Canada) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng và Lê Văn Sơn lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Cudupha, Công ty Vimedimex đứng tên xin cấp số đăng ký.
Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân nên đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt, khiến 7 loại thuốc: Extrafovir; Kaderox-250; Kafotax-1000; MGP Axinex-1000, MGP Mosinase-625, H2K Levofloxacin và H2K Ciprofloxacin mang nhãn mác Health 2000 Canada được cấp số đăng ký.
Sau khi các thuốc trên được cấp số đăng ký, Nguyễn Minh Hùng cấu kết với Nguyễn Lê Xuân Khang, Võ Mạnh Cường cùng các nhân viên Công ty VN Pharma, Công ty H&C và một số người khác thực hiện các thủ đoạn để buôn bán, nhập khẩu, thông quan một số lượng lớn thuốc giả nguồn gốc, xuất xứ vào Việt Nam để tiêu thụ trong nước, gây thiệt hại về kinh tế và sức khỏe cho người bệnh.
Cụ thể, từ ngày 4/11/2012 - 19/6/2014, Nguyễn Minh Hùng cấu kết với Võ Mạnh Cường chỉ đạo nhân viên dưới quyền làm giả các hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua bán, nâng khống giá thuốc, làm giả chứng từ thay đổi nguồn gốc xuất xứ thuốc, hợp thức chứng từ thanh toán để thông quan, nhập khẩu các thuốc trên, với tổng số lượng là 838.100 hộp.
Số thuốc giả nêu trên đã được Công ty VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc tổng cộng 623.819 hộp, thu lợi bất chính hơn 31,5 tỷ đồng.
Trong vụ án này, bị can Trương Quốc Cường, với vai trò Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Phó Chủ tịch thường trực, được Chủ tịch ủy quyền điều hành Hội đồng Xét duyệt thuốc đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao.
Bị can thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp, dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, với trị giá hơn 148 tỷ đồng.
Mặc dù nhận được nhiều thông tin về thuốc Health 2000 Canada là không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng bị can Trương Quốc Cường không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc, khiến các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada và không rõ nguồn gốc xuất xứ để điều trị cho người bệnh, tổng trị giá hơn 3,7 tỷ đồng.
Quá trình truy tố, bị can Trương Quốc Cường đã nộp 1,8 tỷ đồng để khắc phục một phần hậu quả thiệt hại do hành vi không đình chỉ lưu hành thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ gây ra.