11:34 23/12/2024
Sao Việt
Viết trên tờ Causeur, cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam Jean-Noël Poirier ca ngợi công tác chống dịch COVID-19 tại Việt Nam. Ông Poirier trước đó được xác định mắc COVID-19 vào ngày 24/3 và được chữa khỏi sau 17 ngày ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Theo cựu Đại sứ Pháp, Việt Nam chống dịch hiệu quả nhờ huy động sức mạnh của toàn xã hội và ý thức cộng đồng cao của người dân. Tuy nhiên, các nước châu Âu không dễ học hỏi biện pháp này do sự khác biệt đặc thù về văn hóa.
VTC News xin lược dịch bài viết của ông Poirier để độc giả hiểu hơn về góc nhìn của người phương Tây với cuộc chiến chống COVID-19 tại Việt Nam hiện nay.
Cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam, Jean-Noël Poirier. (Ảnh: Duy Thành)
Việt Nam đang kiểm soát rất tốt dịch COVID-19. Quốc gia này phát hiện ca nhiễm đầu tiên vào ngày 23/1. Đến thời điểm này, Việt Nam vẫn chưa có ca thiệt mạng do SARS-CoV-2.
Tây Ban Nha, Italy, Pháp, Anh, Mỹ,... đều đang chật vật chiến đấu với virus corona chủng mới. Dù vậy, các quốc gia châu Á, chính xác hơn là quốc gia có nền văn hoá Nho giáo, cho đến nay lại có phương pháp ngăn chặn làn sóng dịch bệnh hiệu quả hơn, bằng cách huy động tổng lực sức mạnh toàn xã hội.
Không có người chết
Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, Hong Kong, Nhật Bản, Hàn Quốc đều là những ví dụ chân thực. Chúng ta đừng quên đất nước Nho giáo cuối cùng trong danh sách này, một quốc gia gần gũi với lịch sử nước Pháp, đó là Việt Nam.
Việt Nam đang đối phó với dịch bệnh còn thành công hơn cả Hàn Quốc, một cường quốc công nghiệp châu Á.
Việt Nam phát triển nhanh chóng trong 20 năm qua (GDP bình quân đầu người là 2.700 USD, tăng 7% trong năm 2019). Và dù còn kém Hàn Quốc, Đài Loan về tiềm lực kinh tế hay cơ sở hạ tầng, nhưng Việt Nam vẫn đạt kết quả phi thường. Đến giữa tháng 4/2020, số ca nhiễm COVID-19 vẫn chưa vượt qua 300. Tỷ lệ tử vong là 0%.
Test nhanh COVID-19 tại Hà Nội.
Việt Nam không lãng phí thời gian khi "mồi lửa" dịch bệnh vừa nhen nhóm. Ngày 18/1, các trường học đóng cửa để nghỉ Tết Nguyên Đán và vẫn chưa mở cửa trở lại.
Người Việt Nam có thói quen đeo khẩu trang để tránh ô nhiễm và ánh nắng mặt trời, nay hệ thống hóa việc sử dụng nó để phòng dịch hiệu quả. Nước rửa tay khô được đặt ở các không gian công cộng từ cuối tháng 1 như quán cafe, thang máy, lối vào các tòa nhà.
Việt Nam cũng đóng cửa biên giới với những nước chịu ảnh hưởng dịch bệnh, bắt đầu với Trung Quốc từ ngày 1/2, chỉ một tuần sau khi ca nhiễm đầu tiên xuất hiện.
Những biện pháp nghiêm ngặt được áp dụng ngay từ đầu: xác định người, nhóm người có nguy cơ cao nhiễm bệnh, kiểm soát, xét nghiệm và cách ly những ca mắc COVID-19, phương pháp rất gần với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới.
Ai đó nghĩ Việt Nam đang che giấu các ca nhiễm và đưa ra con số không đúng ư? Không có chuyện đó.
Có thể tồn tại những người chưa bộc phát triệu chứng nên chưa được xác định nhiễm bệnh. Tuy nhiên, đó là điều phổ biến trên toàn thế giới, kể cả châu Âu.
Video: Những chiếc “ATM gạo” hỗ trợ người nghèo ở Hà Nội
Việt Nam đã thực hiện cách ly có hệ thống. Và với một quốc gia chỉ cách Vũ Hán khoảng 3 tiếng di chuyển bằng máy bay, số ca nhiễm hiện tại vẫn là rất thấp.
Các bệnh viện không bị quá tải. Số lượng bệnh nhân trong nước cũng như quốc tế đều được kiểm soát.
Trường hợp của tôi là một ví dụ. Tôi viết những dòng này khi đang được điều trị ở phòng 541, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Đây cũng là nơi điều trị cho các trường hợp nhiễm bệnh.
Rất nhiều bệnh mắc COVID-19 ở Việt Nam đã được chữa khỏi.
Tôi nhận kết quả xét nghiệm dương tính vào 2h sáng ngày 25/3. Chưa có triệu chứng nhiễm bệnh nào, nhưng tôi được yêu cầu ở lại bệnh viện đến khi kết quả chuyển thành âm tính. Nếu tôi ở lại trong bệnh viện, đây không chỉ là tự bảo vệ mình, mà còn là bảo vệ cộng đồng khỏi sự lây nhiễm.
Không có chuyện bệnh nhân nhiễm COVID-19 được cho về nhà ở Việt Nam. Họ hành động quyết liệt để bảo vệ cộng đồng. Đây là vấn đề ưu tiên số một, hơn bất kỳ lợi ích nào khác.
Sức mạnh của đoàn kết
Ở Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc hay Trung Quốc, sự đồng thuận nói trên dựa trên nếp sống văn hóa và nền văn minh lâu đời. Quốc phòng hay lợi ích tập thể chiếm ưu thế so với lợi ích cá nhân.
Người dân có thể chấp nhận ở trong khu vực cách ly (xa nhà 30 km) trong 2 tuần, bởi sự hy sinh của họ là cần thiết với sức khỏe của cả cộng đồng. Từ chối không phải là lựa chọn của họ.
Chiến lược đối phó với COVID-19 của Việt Nam tương đối đơn giản và có liên quan đến quyền riêng tư. Bất kỳ người nhiễm bệnh nào (F0) cũng phải cung cấp danh tính những người đã gặp (F1) trong thời gian gần đây, đồng thời liệt kê những nơi họ đến.
Tất nhiên, bệnh nhân phải khai thật. Tôi cũng phải làm điều đó vào đêm 24 - 25/3 trước khi vào viện.
Những người thuộc diện F1 được cách ly tập trung hoặc cách ly tại nhà, với sự giám sát của chính quyền địa phương, liên tục khai báo sức khỏe và những người đã tiếp xúc gần (F2). Còn những người thuộc diện F2 phải tự cách ly ở nhà trong 14 ngày.
Cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ người dân trong thời gian cách ly.
Tính đến ngày 4/4/2020, Việt Nam có hơn 73.000 người phải cách ly, 40% trong số này cách ly tập trung, thường là ở doanh trại quân đội hoặc trong bệnh viện.
Khi một số F1 được phát hiện nhiễm COVID-19, F2 lập tức chuyển thành F1, họ sẽ được cách ly tập trung và xét nghiệm. Cứ như vậy, mô hình kim tự tháp được thực hiện nhờ vào mạng lưới giám sát chặt chẽ.
Chính sách này được áp dụng và mang lại hiệu quả cao. Đơn giản là vì nó được người dân chấp thuận và nghiêm túc tuân thủ.
Khác biệt với châu Âu
Người Pháp sẽ không chịu nổi phương pháp đang được áp dụng ở Việt Nam, bởi nó không tương thích và khó chấp nhận với những giá trị cốt lõi của Pháp. Chính điều này khiến virus corona chủng mới đang lan rộng ở châu Âu.
Chỉ tương lai mới trả lời được liệu phương pháp mà Việt Nam (và các nước láng giềng) sử dụng có phù hợp hơn so với biện pháp đang được áp đặt lên các nước châu Âu hay không.
Dẫu vậy, lịch sử chỉ ra rằng khi nghịch cảnh xuất hiện, một nhóm thống nhất, kỷ luật và được lãnh đạo tốt nhất luôn chiếm ưu thế trước những cá nhân tự trị chống lại chính quyền. Đó là bài học mang giá trị vĩnh cửu.
Trong hầu hết các lĩnh vực, trật tự và kỷ luật tập thể ở các nước Nho giáo luôn có ưu thế trước chủ nghĩa cá nhân ở phương Tây, bắt đầu từ công nghiệp, giáo dục, an ninh và bây giờ là y tế công cộng.
Pháp có hơn 17.000 người chết do COVID-19.
Khả năng vươn mình của Hàn Quốc trong 30 năm qua là đủ để thuyết phục những người thiển cận nhất.
Chúng ta tự trấn an bằng suy nghĩ: chủ nghĩa cá nhân cho phép mình sáng tạo hơn. Nhưng nên nhớ rằng, phim Parasite (Ký sinh trùng) vừa đoạt giải Oscar cho hạng mục “Phim hay nhất” là viên kim cương của điện ảnh Hàn Quốc. Họ chẳng có gì phải ghen tỵ với những kiệt tác của chúng ta.
Quyền tự do cá nhân là vô giá, song các quốc gia Nho giáo sẵn sàng can thiệp vào lợi ích ấy của từng cá nhân để bảo vệ lợi ích cộng đồng. Ở Pháp, lợi ích tập thể và tự do cá nhân cùng tồn tại hài hòa.
Ý thức công dân, trên thực tế là sự tôn trọng quy tắc tập thể để phục vụ lợi ích toàn dân. Dù vậy, ý thức công dân của người Pháp đã biến mất, thay vào đó là mệnh đề “đó là quyền của tôi”, được sử dụng bởi nhiều nhóm thiểu số trong cộng đồng.
Nếu không tìm thấy sự thỏa hiệp tinh tế giữa ý thức tập thể và không gian tự do cá nhân, tôi sợ rằng chúng ta không còn cách nào khác ngoài việc chỉ đứng đó và nhìn các nước Nho giáo chiến thắng bệnh tật.
Video: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước kêu gọi toàn dân đoàn kết chống dịch (Nguồn: VTC Now)
Năm 1870, Hoàng đế Nhật Bản từng cử người sang châu Âu để học hỏi chính trị, quân sự và khoa học ở các quốc gia phát triển tại đây. Đó là nền móng cho sự khởi đầu của thời kỳ Minh Trị.
Và 150 năm sau, thời thế thay đổi, châu Âu sẽ phải cử người đến các quốc gia Nho giáo để học hỏi cách khơi dậy sức mạnh tập thể?
Lời kết
Sau 17 ngày điều trị và 3 lần xét nghiệm âm tính, tôi được xuất viện về nhà và tiếp tục cách ly thêm 14 ngày. Các cơ quan y tế đã phát hiện một vài trường hợp dương tính trở lại sau khi khỏi bệnh.
Do đó, những người được chữa trị thành công sẽ tiếp tục phải tự cách ly. Chính quyền không muốn rủi ro, dù là nhỏ nhất.
Một lần nữa, lợi ích tập thể lại đứng cao hơn tự do cá nhân. Nguyên tắc này đã đi cùng tất cả các hình thái xã hội Việt Nam.
Nhưng ở Pháp, đó đúng là điều không tưởng.