Theo nguồn tin của Reuters, ba cựu quan chức chính sách đối ngoại của Mỹ trong chính quyền ông Donald Trump đã gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu và một số người khác ở Israel hôm 20/5.
Cụ thể, phái đoàn bao gồm cựu cố vấn an ninh quốc gia Robert O'Brien, cựu đại sứ Mỹ tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) John Rakolta và cựu đại sứ Mỹ tại Thụy Sĩ Ed McMullen.
Nguồn tin cho biết, ngoài ông Netanyahu, phái đoàn đã gặp lãnh đạo phe đối lập Israel Yair Lapid và một số quan chức Israel khác.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: EPA-EFE)
Một trong những mục tiêu chính của chuyến đi là nhằm hiểu rõ hơn về tình hình chính trị phức tạp trong nước của Israel. Liên minh của ông Netanyahu đang bị bủa vây trong những bất đồng nội bộ, nhiều người Israel cho rằng chính phủ đã không ngăn chặn được cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10.
Đây là trường hợp hiếm hoi các cựu quan chức của ông Trump đi ra nước ngoài như thành viên của một phái đoàn có tổ chức để gặp gỡ các quan chức nước ngoài. Thông tin được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Israel và chính quyền Mỹ đương nhiệm về việc Israel tiến hành cuộc chiến ở Gaza.
Trong một diễn biến khác, công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế ở The Hague cho biết đã yêu cầu lệnh bắt giữ ông Netanyahu và ba lãnh đạo Hamas vì cáo buộc tội ác chiến tranh.
Hiện chưa rõ phái đoàn liên quan ông Trump đã thảo luận gì với phía Israel. Nguồn tin cho biết nhóm không hành động theo yêu cầu của cựu tổng thống và không có thông điệp nào muốn gửi đến các quan chức Israel.
Nhưng tất cả thành viên đoàn này đều đóng vai trò cố vấn không chính thức cho ông Trump và cựu tổng thống có thể sẽ nhận được bản ghi nội dung các cuộc họp, nguồn tin nói thêm.
Cựu Tổng thống Mỹ từng chỉ trích Israel về hoạt động của nước này ở Gaza và ông đã đổ lỗi cho ông Netanyahu vì đã không ngăn chặn được cuộc tấn công ngày 7/10. Nhưng Trump luôn cố gắng thể hiện mình là đồng minh đáng tin cậy hơn với Israel so với Tổng thống Joe Biden.
Nhà Trắng từ chối bình luận khi được hỏi về cuộc gặp. Văn phòng thủ tướng Israel không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Trong nhiệm kỳ Nhà Trắng 2017-2021 của ông Trump, Mỹ đã chuyển đại sứ quán Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem, một mục tiêu bảo thủ bấy lâu nay khiến người Israel hài lòng và người Palestine tức giận.
Rakolta, cựu đại sứ tại UAE, là người đóng vai trò quan trọng trong Hiệp định Abraham - thỏa thuận được ký kết dưới thời Trump giúp bình thường hóa quan hệ song phương giữa Israel với cả Bahrain và UAE.
Trong khi đó, ông O'Brien nổi lên như một trong những cố vấn chính sách đối ngoại hàng đầu của ông Trump và ông có thể sẽ đóng một vai trò quan trọng trong nhiệm kỳ thứ hai của Trump nếu cựu tổng thống trở lại nắm quyền.
Các quan chức nước ngoài thường xuyên nói chuyện với Trump hoặc các cố vấn của ông trong những tháng gần đây để hiểu rõ hơn về các chính sách của ông nếu ông trở lại Nhà Trắng.
Các nhà lãnh đạo nước ngoài trong các chuyến thăm chính thức thường gặp các nhà lãnh đạo phe đối lập. Ngoại trưởng Anh David Cameron đã gặp ông Trump tại khu bất động sản Mar-a-Lago của ông ở Florida vào tháng 4, nơi họ thảo luận về cuộc chiến ở Ukraine và tương lai của NATO.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban gặp ông Trump tại Mar-a-Lago vào tháng 3. Trước đó, cựu tổng thống đã tiếp Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tại Trump Tower ở New York.
Đạo luật Logan 1799 cho phép người Mỹ ở ngoài chính phủ gặp gỡ các quan chức nước ngoài nhưng hạn chế khả năng đàm phán các tranh chấp của Mỹ với chính phủ nước ngoài.
Hôm 19/5, ông Netanyahu đã gặp cố vấn an ninh quốc gia của ông Biden, Jake Sullivan để thảo luận về cuộc chiến. Nhà Trắng cho biết ông Sullivan đã đề xuất các biện pháp để đảm bảo có thêm viện trợ đến Gaza.
Chính quyền Biden, mặc dù ban đầu kiên định ủng hộ, nhưng đã bày tỏ sự nghi ngờ về các yếu tố trong chiến lược chiến tranh của Israel trong những tháng gần đây. Tháng này ông Biden tạm dừng vận chuyển hàng nghìn quả bom tới Israel khi Israel mở rộng cuộc tấn công vào Rafah, miền nam Gaza.
Trong chuyến thăm Israel của phái đoàn Trump, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn trực thăng. Sự kiện có thể gây ra một cuộc cạnh tranh vị trí kế nhiệm ở Iran, đối thủ địa chính trị của Israel và Mỹ. Không rõ liệu các cố vấn của ông Trump có thảo luận về cái chết của ông Raisi với các quan chức Israel hay không.