CSGT là một nhân viên cảnh sát được chỉ định để điều khiển hoặc phục vụ trong một đơn vị kiểm soát giao thông hoặc đường bộ, và chịu trách nhiệm thực thi các quy tắc và hướng dẫn của giao thông đường bộ. Nhiệm vụ chính của Cảnh sát giao thông là điều phối và quản lý hoạt động tham gia giao thông của người dân, bảo đảm an toàn và trật tự cho các hoạt động giao thông.
Để đảm bảo sự tuân thủ và đúng nghĩa của việc thực thi quy tắc giao thông, CSGT có quyền hướng dẫn người dân khi tham gia giao thông. Trong nhiều trường hợp, họ cũng có thể yêu cầu người tham gia giao thông dừng lại hoặc tuân thủ các hướng dẫn cụ thể để đảm bảo an toàn cho tất cả mọi người trên đường.
Tuy nhiên, khi người dân vi phạm luật lệ giao thông, CSGT có thẩm quyền lập biên bản xử phạt hành chính. Mặc dù nhiều người thừa nhận rằng việc tuân thủ luật lệ giao thông là cần thiết, nhưng không phải lúc nào cũng có sự đồng ý về kết quả xử phạt. Trong những trường hợp này, người dân thường quay video để bảo vệ quyền của mình.
Ảnh minh hoạ. (Nguồn: Internet)
Vậy pháp luật quy định như thế nào về hành vi quay phim, chụp ảnh CSGT?
Thứ nhất, theo khoản 1 Điều 21 Luật Hiến pháp 2013 quy định như sau: "Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình...Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn".
Quyền bảo vệ đời sống riêng tư và bí mật cá nhân là một trong những quyền của công dân được ghi nhận trong hiến pháp. Mỗi người dân đều có quyền bảo vệ đời sống riêng tư của mình, bao gồm các thông tin nhạy cảm về sức khỏe, tài chính và vấn đề cá nhân khác.
Điều này có nghĩa là, không ai được phép xâm phạm đời sống riêng tư của người khác mà không có sự đồng ý của họ. Việc xâm phạm đời sống riêng tư có thể bao gồm lấy trộm thông tin cá nhân, theo dõi hoặc ghi âm cuộc trò chuyện, và phát tán thông tin cá nhân một cách trái phép. Mọi người cũng có quyền bảo vệ bí mật gia đình và quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Việc tiết lộ thông tin gia đình hoặc danh dự cá nhân một cách trái phép có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi và danh tiếng của người đó.
Tuy nhiên, đôi khi việc bảo vệ quyền riêng tư và bí mật cá nhân của mình có thể xung đột với quyền lợi của cộng đồng. Trong một số trường hợp, chính phủ và các cơ quan thực thi pháp luật có thể yêu cầu truy cập vào thông tin cá nhân của một người dân để điều tra hoạt động phạm pháp hoặc đảm bảo an ninh quốc gia.
Tuy nhiên, việc truy cập vào thông tin cá nhân phải được thực hiện trong phạm vi luật pháp và với sự đồng ý của một tòa án hoặc cơ quan kiểm soát độc lập. Việc này giúp đảm bảo rằng quyền bảo vệ quyền riêng tư và bí mật cá nhân của công dân vẫn được đảm bảo đầy đủ, đồng thời cũng đảm bảo cho sự công khai và minh bạch của quá trình pháp lý.
Thứ hai, theo khoản 3 Điều 4 Luật công an nhân dân năm 2018 quy định: "Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật; cấp dưới phục tùng cấp trên; dựa vào Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân..."
Công an nhân dân là một trong những lực lượng quan trọng trong hệ thống an ninh quốc gia của một đất nước. Với nhiệm vụ đảm bảo trật tự an toàn, bảo vệ an ninh quốc gia, Công an nhân dân phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật của đất nước. Việc này đảm bảo rằng họ hoạt động trong giới hạn quyền lực và trách nhiệm được giao, đồng thời đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các tổ chức và cá nhân. Công an nhân dân có trách nhiệm phục vụ nhân dân và bảo vệ lợi ích của nhân dân.
Tuy nhiên, việc này không có nghĩa là hoạt động của họ được giấu kín hoặc được thực hiện trong bí mật. Thực tế, hoạt động của Công an nhân dân là công khai và đối tượng của hoạt động này là cộng đồng. Điều này đảm bảo rằng người dân có quyền giám sát và kiểm soát hoạt động của Công an nhân dân và công an nhân dân phải thực hiện đúng quy định, không vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân.
Thứ ba, Điều 11 Thông tư 67/2019/TT-BCA quy định các hình thức giám sát mà nhân dân có thể sử dụng để giám sát hoạt động của các chiến sĩ cảnh sát giao thông như sau:
1. Thông qua các thông tin công khai của Công an nhân dân và phản hồi qua các phương tiện thông tin đại chúng.
2. Thông qua các chủ thể giám sát theo quy định của pháp luật.
3. Thông qua tiếp xúc, giải quyết trực tiếp công việc với cán bộ, chiến sỹ.
4. Thông qua kết quả giải quyết các vụ việc, đơn thư, khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
5. Thông qua thiết bị ghi âm, ghi hình hoặc quan sát trực tiếp nhưng phải đảm bảo các điều kiện sau:
a) Không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cán bộ, chiến sỹ khi đang thực thi nhiệm vụ;
b) Ngoài khu vực bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (đối với nơi có triển khai khu vực bảo đảm trật tự, an toàn giao thông);
c) Tuân thủ các quy định pháp luật khác có liên quan.
Như vậy, pháp luật cũng cho phép công dân sử dụng các thiết bị ghi âm, ghi hình để giám sát hoạt động của cảnh sát giao thông. Do đó, công dân có quyền quay phim, chụp ảnh cảnh sát giao thông khi đang thực hiện nhiệm vụ. Nếu như không có biển cấm quay phim, chụp ảnh tại nơi công cộng, tại trụ sở công an hay các cơ quan, đơn vị khác, người dân có thể quay phim, chụp ảnh để theo dõi, giám sát, ghi nhận các hoạt động của cơ quan, cá nhân đại diện cho Nhà nước.
Các hình ảnh, âm thanh này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hoạt động của lực lượng chức năng, đảm bảo sự công khai, minh bạch, giảm thiểu hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, cá nhân đại diện cho Nhà nước.
Đây là một loại hình thức giám sát và có thể giúp công chúng có cái nhìn rõ ràng hơn về công tác an ninh trật tự của Nhà nước. Điều này đúng với nguyên tắc chung là công dân được làm tất cả những gì luật không cấm.
Tuy nhiên, việc quay phim, chụp ảnh không được áp dụng với những trường hợp đặc biệt, bảo mật quốc gia hoặc vi phạm quyền riêng tư, bí mật cá nhân. Việc này cần phải được xử lý theo quy định của pháp luật, tránh việc xâm phạm đến quyền và lợi ích của những cá nhân, tổ chức liên quan.