"Tôi muốn tái khẳng định cam kết của Campuchia về một chính sách độc lập, trung lập và không liên kết", ông Hun Sen nói trong bài phát biểu hôm 1/6.
Nhà lãnh đạo Campuchia nhắc lại các tuyên bố trước đây của ông rằng Hiến pháp Campuchia không cho phép các lực lượng quân sự nước ngoài sử dụng căn cứ quốc gia.
“Nếu tàu chiến của một quốc gia nào đó được neo đậu tại căn cứ hải quân của chúng tôi, thì tàu chiến của các nước khác cũng sẽ được làm như vậy”, ông Hun Sen nhấn mạnh.
Tuyên bố này của ông Hunsen được đưa ra trong bối cảnh Lầu Năm Góc bày tỏ lo ngại trước thông tin tòa nhà do Mỹ xây tại căn cứ hải quân Ream ở Campuchia bị phá dỡ.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen. (Ảnh: KT)
"Chúng tôi lo ngại việc phá cơ sở này có thể gắn liền với kế hoạch của chính phủ Campuchia về việc tiếp nhận khí tài và quân nhân Trung Quốc tại Căn cứ Hải quân Ream", Lầu Năm Góc cho hay, đồng thời yêu cầu Phnom Penh giải thích.
Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) hôm 3/10 công bố hình ảnh cho thấy chính phủ Campuchia tháng trước đã phá bỏ một tòa nhà quân sự do Mỹ xây dựng tại căn cứ hải quân Ream.
Hồi năm 2019, Wall Street Journal dẫn một số nguồn tin tiết lộ Phnom Penh và Bắc Kinh ký một thỏa thuận bí mật cho phép quân đội Trung Quốc tiếp cận căn cứ hải quân Ream. Theo đó, Campuchia cho phép tàu chiến và quân đội Trung Quốc sử dụng căn cứ trên trong 30 năm.
Phnom Penh ngay sau đó bác bỏ thông tin này. Nhưng diễn biến mới đây cùng việc Campuchia từ chối đề nghị hỗ trợ nâng cấp các cơ sở ở Ream của Mỹ cuối năm 2019 càng làm dấy lên nghi ngờ về thỏa thuận bí mật giữa Campuchia với Trung Quốc xung quanh căn cứ này.
Trong tuyên bố mới đây, ông Hun Sen khẳng định các cơ sở do Mỹ tài trợ trên căn cứ ở Ream sẽ được di dời phù hợp với quy hoạch tổng thể của chính phủ để phát triển căn cứ này.
“Tôi muốn nhấn mạnh lại rằng, với tư cách là một quốc gia độc lập và có chủ quyền, Campuchia không tự liên kết với một bên chống lại bên kia", ông nhấn mạnh.
Nối tiếp bình luận của nhà lãnh đạo Campuchia, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh ngày 4/10 xác nhận nước này đã phá hủy tòa nhà do Mỹ xây dựng ở căn cứ Ream để chuyển tới cơ sở mới. Nguyên nhân là bởi cơ sở này đã quá cũ kỹ nên không thể giữ lại.
Ông Tea Banh nói thêm rằng cơ sở mới được xây dựng tại địa điểm cách căn cứ hải quân Ream khoảng 30 km về phía bắc.
Cũng liên quan tới vấn đề này, Ủy ban quốc gia về an ninh hàng hải Campuchia nhấn mạnh công trình hiện tại có quy mô quá nhỏ và thiếu các cơ sở neo đậu. Nó cũng hạn chế trong việc tổ chức huấn luyện và các hoạt động khác.
Do đó việc phá dỡ để chuyển tới cơ sở mới là nhằm cải tiến hạ tầng tại căn cứ theo một kế hoạch được hoạch định từ trước.
Ủy ban này cũng khẳng định, động thái trên sẽ không làm thay đổi về chức năng cũng như mối quan hệ của Campuchia với các đối tác nước ngoài.
Căn cứ Ream có vị trí chiến lược quan trọng ở Vịnh Thái Lan. Đây là vị trí dễ dàng tiếp cận với khu vực Biển Đông và những tuyến đường hàng hải quốc tế quan trọng ở vùng biển này.
Các nhà phân tích nhiều lần cảnh báo sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở Vịnh Thái Lan sẽ gây mất định trong khu vực, đặc biệt trong bối cảnh Biển Đông đang tiếp tục gia tăng căng thẳng.